ซุ้มประตูเข้าหมู่บ้านแกงแหวก

จอหงวนคือผู้ที่สอบได้คะแนนสูงสุดและมีวุฒิการศึกษาสูงสุดในระบบการศึกษาแบบลัทธิขงจื๋อสมัยศักดินาเวียดนาม เช่น สมัยราชวงศ์หลีในช่วงปี1010-1028 ราชวงศ์เจิ่นในช่วงปี1225-1400และราชวงศ์หมากในช่วงปี1527-1593   ตามข้อมูลประวัติศาสตร์เกี่ยวกับการศึกษา เวียดนามมีผู้ที่สอบได้จอหงวน55ท่าน ซึ่งจำนวนหมู่บ้านที่มีผู้สอบได้จอหงวน2ท่านมีไม่กี่แห่ง ซึ่งในนั้น มีหมู่บ้านแกงแหวก     นอกเหนือจากหมู่บ้านแกงแหวกแล้ว  หมู่บ้านเลืองสา ตำบลฟู้เลือง อำเภอเลืองต่าย จังหวัดบั๊กนิงก็เป็นหมู่บ้านที่มีผู้สอบได้จอหงวน2ท่าน    ผู้ที่สอบได้จอหงวนของหมู่บ้างแกงแหวกคือท่านเหงวียนดึ๊กเหลือกและท่านเหงวียนเที้ยน    นาย เหงวียนวันทั้ง หัวหน้าตระกูลเหงวียนดึ๊ก หมู่บ้านแกงแหวกและผู้ที่ดูแลบ้านบูชาจอหงวนของหมู่บ้านได้เผยว่า

“ บรรพบุรุษของตระกูลเหงวียนคือท่านเหงวียนบ๊ากี๊  ท่านเป็นผู้ที่สอบได้คะแนนสูงในการสอบจอหงวนเมื่อปี1463ในสมัยกษัตริย์เลแท้งตง  ลูกของท่านคือท่านเหงวียนดึ๊กเหลือกเป็นผู้ที่สอบได้จอหงวนเมื่อปี1514ในสมัยกษัตริย์เลเตืองยึก ท่านได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งต๋าถิลางโบ๋เหล ซึ่งเทียบเท่ากับตำแหน่งรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศในปัจจุบัน  หลังจากที่ท่านถึงแก่อสัญญกรรมแล้ว  ท่านได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเถืองทือ ซึ่งเท่ากับตำแหน่งรัฐมนตรีต่างประเทศในปัจจุบัน   เมื่อท่าน เหงวียนเที๊ยน อายุ6ปี  แม่ของท่านคือนาง เหงวียนถิเหี่ยนได้ฝากให้ไปเรียนกับท่านเหงวียนดึ๊กเหลือก ซึ่งเป็นน้า หลังจากนั้น ท่าน เหงวียนเที๊ยนก็สอบได้จอหงวนเมื่อปี1532ในสมัยกษัติย์หมากดังยวาง  นี่เป็นตำนานเกี่ยวกับคู่จอหงวนที่เป็นน้า-หลานของหมู่บ้านแกงแหวก”

ศาลาประจำหมู่บ้านแกงแหวก

ผู้ที่สอบได้จอหงวนไม่เพียงแต่สร้างชื่อเสียงให้แก่ครอบครัว ตระกูลและหมู่บ้านเท่านั้นหากยังถูกบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์อีกด้วย นาย เหงวียนวันแคง ชาวบ้านแกงแหวกได้เผยว่า“ชาวบ้านวากมีความภาคภูมิใจเนื่องจากมีผู้ที่สอบได้จอหงวน2ท่าน  พวกเราอยากส่งเสริมเกียรติประวัติใฝ่การศึกษา  ซึ่งถือเป็นแบบอย่างเพื่อให้ลูกหลานปฏิบัติตาม มีส่วนร่วมต่อการสร้างสรรค์บ้านเกิดที่เจริญรุ่งเรือง”

ทุกๆปี เมื่อถึงเทศกาลตรุษเต๊ตและวันถึงแก่อสัญญากรรม ชาวบ้านต่างนำของเซ่นไหว้และไปจุดธูปที่บ้านบูชาจอหงวนเพื่อรำลึกถึงผู้ที่สอบได้จอหงวน2ท่าน  นาย เหงวียนวันทั้ง หัวหน้าตระกูลเหงวียนดึ๊กในหมู่บ้านแกงแหวกได้เผยว่า “งานเทศกาลของหมู่บ้านแกงแหวกถูกจัดขึ้นในระหว่างวันที่11-13เดือน3ตามจันทรคติทุกๆปี  ซึ่งผู้ที่สอบได้จอหงวน2ท่านคือ ท่าน เหงวียนดึ๊กเหลือกและเหงวียนเที๊ยนมีคุณูปการต่อประเทศและหมู่บ้าน ดังนั้น ในงานเทศกาลของหมู่บ้าน จะมีการจัดพิธีแห่เกี้ยวเพื่อรำลึกถึงทั้งสองท่าน บ้านบูชาจอหงวนได้รับการก่อสร้างเมื่อปี1596  โดยยังคงเก็บรักษาสิ่งของวัตถุต่างๆ เช่น ศิลาจารึกผู้ที่มีวุฒิการศึกษาสูง  กระถางธูป เป็นต้น  ซึ่งบ้านบูชาจอหงวนของหมู่บ้านแกงแหวกได้รับการรับรองเป็นโบราณสถานทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมระดับชาติ”

ตระกูลเหงวียนในหมู่บ้านแกงแหวกมีลูกหลานที่เรียนดีและสอบได้เป็นขุนนาง  ดังนั้น ในบ้านบูชาจอหงวนจึงมีคำกลอนคู่ว่า

“กื๋วจ๋างเหงวียน แซงจ๋างเหงวียน เญิดย้าบควาแยงกวางสือบุ๊ด

ฝุเตี๊ยนสี ตื๋อเตี๊ยนสี บ๊าดเจวี่ยนจุงดิ๋งหยุยาเคือง”

ซึ่งหมายความว่า น้าสอบได้จอหงวน หลานก็สอบได้จอหงวน ซึ่งสร้างชื่อเสียงในประวัติศาสตร์

พ่อเป็นจอหงวน ลูกเป็นจอหงวน ครอบครัว 8รุ่นที่มีความสุขและร่ำรวย”

ชาวบ้านยังเล่าให้ฟังเกี่ยวกับตำนานของหมู่บ้านแกงแหวกที่มีคู่จอหงวนที่เป็นน้า-หลาน  ซึ่งในหนังสือประวัติศาสตร์ของตระกูลเหงวียนในเตียนเดี่ยนของนักวิชาการเลเทือกก็ได้ระบุว่า ตระกูลเหงวียนในตำบลเตียนเดี่ยน อำเภองีซวน จังหวัดห่าติ๋ง  ซึ่งเป็นบ้านเกิดของนักกวีเอกเหงวียนยูที่มีความสัมพันธ์กับตระกูลเหงวียนในหมู่บ้านแกงแหวก  ชาวบ้านแกงแหวกยังคงอนุรักษ์และส่งเสริมเกียรติประวัติใฝ่การศึกษาเพื่อให้คนรุ่นหลังสืบสานด้วยความภาคภูมิใจ.