ข่าวเกี่ยวกับการยิงขีปนาวุธของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลี (PhotoAP)

คาบสมุทรเกาหลีเหมือน “ถังดินปืน”

จุดร้อนในภูมิภาคที่ถูกกล่าวถึงมากที่สุดในปีที่ผ่านมาคือคาบสมุทรเกาหลี โดยภายในเวลา 1 ปี สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลีได้ทดลองนิวเคลียร์ 2 ครั้ง ยิงขีปนาวุธ 10 ครั้งรวม 24 ลูก ทั้งพิสัยไกล พิสัยกลางและพิสัยใกล้  พร้อมทั้งทำการทดลองยิงขีปนาวุธจากเรือดำน้ำ ซึ่งสิ่งที่น่ากังวลคือ การทดลองทุกครั้งถูกมองว่าได้มีความคืบหน้าที่สำคัญในด้านเทคโนโลยี ส่วนประชาคมระหว่างประเทศได้มีปฏิกิริยาอย่างเข้มแข็งต่อการทดลองครั้งต่างๆของเปียงยาง โดยเมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายนปี 2016 คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติได้อนุมัติมติคว่ำบาตรอย่างรอบด้านฉบับใหม่ต่อเปียงยาง ซึ่งมุ่งเป้าไปยังเศรษฐกิจ โดยเฉพาะพยายามลดการส่งออกถ่านหินลงร้อยละ 60 ต่อปี ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมที่ทำรายได้เข้าประเทศมากที่สุด นอกจากนี้ มติฯยังเพิ่มรายการแร่ธาตุอื่นๆ เช่น ทองแดง นิกเกิล เงินและสังกะสีเข้าในรายชื่อสินค้าที่ห้ามส่งออกจากสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลี เพิ่มความเข้มงวดในการเดินเรือและการเงินของเปียงยาง คาดว่า คำสั่งคว่ำบาตรใหม่นี้จะทำให้เปียงยางสูญเสียรายได้ประมาณ 800 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี

ท่าทีต่างๆของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลีได้ทำให้สาธารณรัฐเกาหลี สหรัฐและญี่ปุ่นขยายปฏิบัติการทางทหาร โดยเฉพาะขอบเขตการซ้อมรบในภูมิภาค จนทำให้คาบสมุทรเกาหลีตกเข้าสู่ “วังวนที่เลวร้าย” โดยเริ่มจากการที่สหรัฐและสาธารณรัฐเกาหลีเร่งติดตั้งระบบป้องกันขีปนาวุธ THAAD ระยะสุดท้าย โดยผู้เชี่ยวชาญถือว่าจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อสถานการณ์ความมั่นคงของภูมิภาค

ลำดับต่อมาคือ การทดลองนิวเคลียร์ของเปียงยางได้ทำให้สาธารณรัฐเกาหลีและญี่ปุ่นผลักดันความร่วมมือในด้านข่าวกรอง โดยเมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายนปี 2016 นับเป็นครั้งแรกที่ตัวแทนของรัฐบาลสาธารณรัฐเกาหลีและญี่ปุ่นได้ลงนามในข้อตกลงแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารด้านข่าวกรองโดยสหรัฐเป็นคนกลาง หลังจากที่ข้อตกลงนี้ได้รับการลงนาม สาธารณรัฐเกาหลีและญี่ปุ่นจะสามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวกรองที่อ่อนไหวโดยไม่ต้องผ่านสหรัฐ การลงนามข้อตกลงฉบับนี้เป็นก้าวกระโดดบนเส้นทางผลักดันการสร้างสรรค์ “พันธมิตรทางทหารในเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ” ซึ่งจะส่งผลกระทบอย่างลึกซึ้งต่อสถานการณ์ของภูมิภาค โดยเฉพาะจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างด้านการเมืองและภูมิศาสตร์ในเอเชีย – แปซิฟิกในอนาคต

หมู่เกาะเซนกากุในภาษาญี่ปุ่นหรือเตียวหยูในภาษาจีน (Photo KYODO)

การพิพาทอธิปไตยเหนือทะเลและเกาะแก่ง ความไร้เสถียรภาพด้านการเมืองในสาธารณรัฐเกาหลี

ปี 2016 การพิพาทอธิปไตยเหนือหมู่เกาะเซนกากุในภาษาญี่ปุ่นหรือเตียวหยูในภาษาจีนในทะเลหัวตุ้งมีความตึงเครียดหลายครั้ง โดยกองกำลังป้องกันชายฝั่งของญี่ปุ่นได้เตือนเรือจีนหลายครั้งเนื่องจากเข้ามาในบริเวณที่ญี่ปุ่นประกาศอธิปไตย นอกจากนี้ เพื่อเพิ่มความแข็งแกร่งในหมู่เกาะที่มีความยาวถึง 1,400 ก.ม.นี้ ญี่ปุ่นได้ส่งเสริมการปรับปรุงทางทหารและเพิ่มงบประมาณด้านกลาโหมโดยอนุมัติงบประมาณกลาโหมประจำปี 2017 ขึ้นเป็นกว่า 5 ล้านล้านเยน ซึ่งเป็นการเพิ่มงบด้านกลาโหมอย่างต่อเนื่องในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ควบคู่กันนั้น ญี่ปุ่นยังบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่อย่างเป็นทางการ โดยมีเนื้อหาหลักคือการเปิดทางให้กองกำลังป้องกันตนเองสามารถปฏิบัติภารกิจทางทหารในต่างประเทศได้