การชุมนุมเพื่อเรียกร้องให้แยกตัวเป็นอิสระในแคว้นกาตาลูญญาเมื่อวันที่1ตุลาคม(Photo: AFP/TTXVN)

ความพยายามในการเจรจากำลังได้รับการผลักดันแต่ก็ยังไม่เพียงพอเพื่อแก้ไขความขัดแย้งในขณะที่ทางการกาตาลูญญาลงนามเอกสารเกี่ยวกับการประกาศแยกตัวเป็นอิสระ  แม้จะเลื่อนการประกาศการแยกตัวเพื่อเปิดโอกาสทำการสนทนาแต่ทางการสเปนยังคงไม่ยอมประนีประนอมและเรียกร้องให้ทางการกาตาลูญญาต้องมีคำตอบที่ชัดเจนเกี่ยวกับการแยกตัวเป็นอิสระ

คำขาดเกี่ยวกับการยกเลิกสิทธิการปกครองตนเอง

  วันที่19ตุลาคมเป็นกำหนดเส้นตายเพื่อให้กาตาลูญญามีคำตอบที่ชัดเจนว่า จะแยกตัวจากสเปนหรือไม่  ถ้าหากแยกตัวจากสเปน กาตาลูญญาจะต้องเผชิญกับผลเสียหายที่หนักหน่วง  โดยสเปนจะปฏิบัติมาตราที่155ของรัฐธรรมนูญเพื่อเข้าไปทำการปกครองแคว้นกาตาลูญญาและจัดการเลือกตั้งในเขตนี้

วิกฤตได้เกิดขึ้นหลังจากที่แคว้นกาตาลูญญาจัดการลงประชามติเกี่ยวกับการแยกตัวเป็นอิสระเมื่อวันที่1ตุลาคม ซึ่งถูกคัดค้านจากทางการสเปน    ในการประชุมรัฐสภากาตาลูญญาเมื่อวันที่10ตุลาคม ผู้นำของกาตาลูญญาได้ลงนามรับรองผลการลงประชามติเกี่ยวกับการแยกตัวออกจากสเปนแต่เลื่อนการประกาศออกไป  ทางการสเปนได้เรียกร้องหลายครั้งให้ทางการกาตาลูญญามีคำตอบที่ชัดเจนว่า จะแยกตัวเป็นอิสระหรือไม่  แต่อย่างไรก็ดี ทางการแคว้นกาตาลูญญาได้ขอเวลา2เดือนเพื่อทำการสนทนา  พร้อมทั้ง เรียกร้องให้ทางการสเปนยุติการใช้มาตรการรุนแรงในเขตนี้ ส่วนศาลสูงสุดสเปนได้ออกหมายจับแกนนำของ2องค์กรที่เรียกร้องให้แคว้นกาตาลูญญาแยกตัวเป็นอิสระเมื่อวันที่16ตุลาคมด้วยข้อหายุยงปลุกปั่นเพื่อก่อความไม่สงบ ซึ่งทำให้เกิดการชุมนุมและการเดินขบวนครั้งใหญ่ในแคว้นกาตาลูญญาในหลายวันที่ผ่านมา

การลงคะแนนในการประชุมของสำนักงานนิติบัญญัติของแคว้นกาตาลูญญาเมื่อวันที่6กันยายน(Photo: AFP/TTXVN)

สาเหตุของความขัดแย้ง

  เมื่อหวนมองอดีต  ความขัดแย้งระหว่างทางการสเปนกับแคว้นกาตาลูญญาได้เกิดขึ้นเมื่อกว่า3ศตวรรษก่อน  โดยพระเจ้าฟิลลิปที่5ของสเปนได้ยึดอำนาจเขตบาร์เซโลนาเมื่อปี1714ถึงปี1932 บรรดาผู้นำได้ประกาศจัดตั้งประเทศสาธารณรัฐกาตาลูญญาและทางการสเปนได้อนุญาตให้แคว้นกาตาลูญญาเป็นเขตปกครองตนเองแต่แคว้นกาตาลูญญาได้สูญเสียอำนาจการปกครองตนเองเมื่อปี1939 ซึ่งนำไปสู่การต่อสู้เพื่อแยกตัวเป็นอิสระ  เมื่อปี2006 แคว้นกาตาลูญญาได้บรรลุก้าวเดินใหม่ในการเจรจากับทางการสเปนเกี่ยวกับสิทธิพิเศษ โดยเรียกร้องให้รับรองเขตนี้เป็นประเทศอิสระ แต่เมื่อปี2010 ศาลรัฐธรรมนูญสเปนได้ออกคำวินิจฉัยปฏิเสธข้อเสนอดังกล่าว  ซึ่งทำให้การเรียกร้องแยกตัวเป็นอิสระรุนแรงยิ่งขึ้น

แคว้นกาตาลูญญาเป็นเขตอุตสาหกรรมที่มั่งคั่งและมีสถานที่ท่องเที่ยวชื่อดังหลายแห่ง  แม้มีพื้นที่คิดเป็นร้อยละ6และมีประชากรคิดเป็นร้อยละ16ของสเปนแต่แคว้นกาตาลูญญามีส่วนร่วม1ใน5จีดีพีของประเทศ ซึ่งสิ่งนี้ได้ช่วยให้แคว้นกาตาลูญญามีสิทธิพิเศษมากกว่าเขตอื่นๆ   แต่ผลจากวิกฤตหนี้สาธารณะในยุโรปและอุปสรรคในภูมิภาคในหลายปีที่ผ่านมา ได้ทำให้ความต้องการแยกตัวเป็นอิสระนับวันเพิ่มมากขึ้น  โดยชาวกาตาลูญญาได้แสดงความไม่พอใจเนื่องจากต้องส่งภาษีจำนวนมากให้แก่ทางการสเปนแต่ไม่ได้รับการดูแลเท่าที่ควร

อนาคตใดให้แก่กาตาลูญญา

  บรรดานักวิเคราะห์ได้เผยว่า แคว้นกาตาลูญญาจะต้องเผชิญอุปสรรคมากมาย  ถ้าหากยืนหยัดการแยกตัวเป็นอิสระ แน่นอนว่า ผลการลงประชามติและการลงคะแนนในรัฐสภากาตาลูญญาจะไม่ได้รับการรับรองจากสเปน  ซึ่งสิ่งนี้จะทำให้เกิดความไม่สงบ ความวุ่นวายและการชุมนุมครั้งใหญ่  ในสถานการณ์ที่เป็นจริง การแยกตัวเป็นอิสระยากที่จะปฏิบัติได้เพราะยังมีชาวกาตาลูญญาจำนวนหนึ่งที่คัดค้านการตัดสินใจดังกล่าว  แต่ถ้าหากไม่แยกตัวเป็นอิสระ ทางการแคว้นกาตาลูญญาต้องยกเลิกผลการลงประชามติและมีความเป็นไปได้ที่ทางการสเปนต้องอนุมัติข้อกำหนดต่างๆและเพิ่มอำนาจการปกครองตนเองให้แก่แคว้นกาตาลูญญามากขึ้น รวมทั้ง ความเป็นไปได้ที่ทางการแคว้นกาตาลูญญาจะมีอำนาจบริการจัดการภาษีในท้องถิ่น  ซึ่งอาจทำให้เกิดความไม่สงบเนื่องจากการปฏิบัตินี้ทำให้เกิดช่องว่างระหว่างเขตต่างๆของสเปนและอาจนำไปสู่ความแตกแยกในที่สุด

ภายหลัง5ศตวรรษที่แคว้นกาตาลูญญาเป็นส่วนหนึ่งของสเปน  แคว้นกาตาลูญญาต้องเล่นเกมส์เนื่องจากต้องการแยกตัวเป็นอิสระ ดังนั้น  การเจรจาเพื่อแสวงหามาตรการที่สามารถยอมรับได้ระหว่างสองฝ่ายเป็นสิ่งที่จำเป็น  แต่ไม่ว่าจะตัดสินใจอย่างไร ก็จะสร้างผลกระทบที่ไม่สามารถคาดการณ์ได้  ซึ่งทำให้ฝ่ายต่างๆต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ.