Hơn nửa thế kỷ kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao và 40 năm mối quan hệ đó được cụ thể bằng Bản hiệp ước hữu nghị và hợp tác, quan hệ Việt Nam-Lào ngày càng khẳng định là mối quan hệ gắn kết tự nhiên, biện chứng, sống chết có nhau.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith hội đàm hẹp tại Thủ đô Viêng Chăn ngày 26/4. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Lào và Việt Nam là hai nước láng giềng, cùng sống chung trên bán đảo Đông Dương, núi liền núi, sông liền sông, cùng uống chung dòng nước Mekong, cùng dựa lưng vào dãy Trường Sơn hùng vĩ và có mối quan hệ gắn bó với nhau từ lâu đời để cùng đấu tranh giải phóng dân tộc. Những đặc điểm, hoàn cảnh đó đã gắn kết hai nước lại với nhau thành một khối thống nhất, gắn bó chặt chẽ, cùng chia sẻ ngọt bùi và đồng cam cộng khổ với nhau trong suốt 55 năm qua.

Quan hệ đặc biệt, hiếm có trong lịch sử quan hệ quốc tế

“Trong lịch sử cách mạng thế giới đã có nhiều tấm gương sáng chói về tinh thần quốc tế vô sản, nhưng chưa ở đâu và chưa bao giờ có sự đoàn kết liên minh chiến đấu đặc biệt lâu dài và toàn diện vậy”. Đó là khẳng định của Chủ tịch Đảng Nhân dân cách mạng Lào Kayson Phomvihan khi nói về quan hệ Việt- Lào - mối quan hệ giữa những người đồng chí, đồng cam cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi, từng bước giành thắng lợi và đi đến thắng lợi cuối cùng.

Sau khi Việt Nam hoàn thành sự nghiệp thống nhất đất nước và nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ra đời vào năm 1975, quan hệ Việt - Lào đã chuyển sang giai đoạn mới. Đó là mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai Đảng và hai Nhà nước mà bằng chứng sinh động là Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam - Lào được ký ngày 18/7/1977. Kể từ đó, quan hệ Việt – Lào bước sang một trang hoàn toàn mới: từ liên minh chiến đấu chung một chiến hào sang hợp tác toàn diện giữa hai quốc gia có độc lập, chủ quyền. Chủ tịch Hội hữu nghị Lào-Việt Nam Vilayvonge Budakhame khẳng định: “Tôi nghĩ rằng trên thế giới này không có mối quan hệ nào đặc biệt như quan hệ giữa Lào và Việt Nam. Các đồng chí lãnh đạo hai nước luôn quan tâm đến việc làm thế nào để gìn giữ phát huy mối quan hệ đó, giáo dục thế hệ trẻ hai nước hiểu được truyền thống giữa hai nước chúng ta.”

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith với các em học sinh tại lễ phát động Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam-Lào 2017. (Ảnh: Thống Nhất/TTXVN)

Theo Bản Hiệp ước hữu nghị và hợp tác, hai bên cam kết hợp tác một cách toàn diện để cùng nhau phát triển, cùng nhau có cuộc sống phồn vinh. Bản hiệp ước là cơ sở để hai nước mở rộng quan hệ trên tất cả các lĩnh vực, từ chính trị, quốc phòng - an ninh, đối ngoại đến kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục - đào tạo và bảo vệ trật tự trị an tại khu vực biên giới hai nước. Trong 40 năm qua, hợp tác kinh tế luôn chiếm vị trí quan trọng hàng đầu, với mong muốn là động lực thúc đẩy sự phát triển của các quan hệ hợp tác khác.

Ông Tạ Minh Châu, Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam-Lào cho biết: “Hợp tác kinh tế được hai bên hết sức coi trọng, phối hợp chặt chẽ nhằm nâng cao hiệu quả, làm cho xứng tầm với quan hệ chính trị và tiềm năng, thế mạnh của hai nước. Đến nay, Lào đã cấp phép cho khoảng 408 dự án đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam. Kim ngạch thương mại hai chiều thì cũng tăng liên tục trong những năm qua và năm 2016 đã đạt 823 triệu USD.”

Bên cạnh lĩnh vực kinh tế, hợp tác giáo dục- đào tạo, an ninh quốc phòng cũng luôn được hai nước đẩy mạnh với tinh thần, giúp bạn là giúp mình. Trong 15 năm trở lại đây, thông qua Nghị định thư giữa hai Chính phủ, Việt Nam đã hỗ trợ đào tạo giúp Lào trên 14.000 nhân sự thuộc các trình độ, ngành nghề và  cán bộ quản lý trên nhiều lĩnh vực.

Không ngừng củng cố và phát huy mối quan hệ

Năm 2017 là năm đặc biệt trong quan hệ Việt – Lào, đánh dấu 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 40 năm ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác. Rất nhiều hoạt động hữu nghị đã, đang và sẽ diễn ra ở hai nước. Trong các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc cấp cao, hai bên đều khẳng định sẽ coi trọng và dành mọi ưu tiên cho việc củng cố và tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào, coi đây là tài sản vô giá cần gìn giữ và truyền lại cho muôn đời con cháu mai sau.

Tại các cuộc tiếp xúc mới đây với các nhà lãnh đạo Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Lào Pany Yathotu một lần nữa nhấn mạnh: “Mặc dù tình hình quốc tế, khu vực diễn biến phức tạp, nhanh chóng đi nữa nhưng tình đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện Lào-Việt Nam vẫn tiếp tục được vun đắp và phát triển toàn diện, vì sự phồn vinh của hai dân tộc, vì sự ấm no hạnh phúc của nhân dân mỗi nước. Chúng tôi cam kết sẽ cùng với các đồng chí Việt Nam tiếp tục bảo vệ và vun đắp mối quan hệ vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt, sự hợp tác toàn diện của hai đảng, hai nhà nước và nhân dân hai nước Lào-Việt Nam cho đời đời bền vững, hiệu quả và không ngừng đơm hoa kết trái.”

Sự kiên định quyết tâm của hai bên trong việc cùng nhau giữ gìn và tăng cường mối quan hệ truyền thống và hiếm có giữa Lào và Việt Nam, đưa mối quan hệ này không ngừng phát triển lên tầm cao mới. Làm sâu đậm thêm quan hệ Việt- Lào bằng những hoạt động hợp tác cụ thể và thiết thực, đó là cách mà hai nước đã chọn trong 55 năm qua kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao và 40 năm ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác.