“Chuyện lạ nước Lào” là tuyển tập gồm 9 truyện ngắn của Đại tá, nhà văn Dương Duy Ngữ - một chiến sĩ của Trung đoàn pháo cao xạ Tam Đảo về những năm tháng chiến đấu ở phía tây dãy Trường Sơn, bảo về bầu trời và con đường nước bạn Lào. Những câu chuyện xảy ra ở đường số 7, Pa Khe, Noọng Héc, cầu Nậm Mật, cánh đồng Chum, trục đường 12 từ Xiêng Phan đi Lùm Bùm, Ca Tốc quặt lại cua tay áo, hay ngầm Tà Lê ở đường 20 - những địa danh ghi dấu lịch sử một thời. Viết về thời chiến tranh, nhưng nhà văn Dương Duy Ngữ lại không nói về sự ác liệt của chiến tranh, mà ông tập trung mô tả vẻ đẹp tinh khôi, nguyên sơ của đất nước Lào tươi đẹp với những con người mến khách, trọng tình… qua hình tượng trung tâm là những con thú rừng.

Đọc cuốn sách, độc giả không khỏi cảm động trước tình cảm của loài vật dành cho đồng loại khi chứng kiến cảnh bầy quạ dành rất nhiều thức ăn ngon một con quạ già ốm hay chuyện lũ khỉ cõng dìu nhau “khỉ to dìu khỉ nhỏ, khỉ khỏe cõng khỉ yếu, đàn đàn lũ lũ xiêu vẹo, vất vưởng dắt díu nhau lê lết về phía bìa rừng” khi bị con người khuất phục.

Chiến tranh, thiên nhiên bị bom đạn tàn phá, hủy diệt, thú rừng cũng di tản hết, các chiến sĩ vô cùng thèm khát tình cảm sum vầy nên luôn cố gắng tạo cho chiến hào cảm giác của mái ấm gia đình. Nào là chuyện thuần hóa trăn, khiến hai con trăn hiền như lợn nhà, cùng tham gia nhảy múa mỗi khi đốt lửa hay việc thuần hóa những con chim cu xanh, đến nỗi khi được thả ra, chúng cũng không nỡ xa người, thậm chí còn “dắt thêm cả bầu bạn họ hàng đến ở” cho “vui cửa, vui nhà”.    

Sống trong chiến trường ác liệt, số phận con người thật bé nhỏ, mong manh, phải chăng vì thế mà một sinh linh bé nhỏ như con nhện xanh ở cửa hầm cũng được các chiến sĩ dành sự quan tâm đặc biệt đến thế.

Truyện ngắn “Chuyện lạ nước Lào”, “Nghĩa địa voi và những ngôi mộ voi đơn độc” là những câu chuyện thú vị về sự thông minh, tình nghĩa của loài voi dành cho nhau và đối với con người. Độc giả sẽ lý giải được tại sao loài voi lại được người dân Lào yêu mến đến thế.

Với lối viết giản dị, giàu cảm xúc, mỗi câu chuyện trong “Chuyện lạ nước Lào” giúp độc giả hiểu hơn về cuộc sống của các chiến sĩ nơi trận địa, về thiên nhiên, con người đất nước Triệu Voi hiền hòa, trọng nghĩa.

Đại tá Nhà văn Dương Duy Ngữ từng chia sẻ: “Trong mỗi tác phẩm của mình, tôi luôn cố gắng xây dựng những gì chân thực và gần gũi nhất. Tôi không viết trực tiếp về chiến tranh mà viết về thiên nhiên thời chiến, với những “chuyện lạ” trong thế giới thiên nhiên độc đáo của nước bạn Lào.”

Đại tá, nhà văn Dương Duy Ngữ sinh năm 1943 tại Quốc Oai, Hà Tây. Ông là tác giả của nhiều truyện ngắn, tiểu thuyết như: “Sắc trời” (1979), “Phía trước mũi súng” (1983), “Hạnh phúc của tôi” (1986), “Làng gỗ” (1990), “Người hùng” (1993), “Mưa tiên” (1996), “Anh cảnh sát khó ngủ”, “Bụi đường”, “Rước chữ” (1997), “Hai cụ thượng làng” (1998), “Cây mộc nhà”, “Những ngôi mộ voi” (1997), “Dải lụa”, “Lộc người” (1999), “Tướng quân” (1999)…

Trong sự nghiệp sáng tác của mình, ông được trao tặng nhiều giải thưởng văn chương như: Giải thưởng văn chương Bộ quốc phòng 1989-1994 cho tập truyện “Người hùng”, Giải thưởng văn chương hội nhà văn Việt Nam tập truyện “Rước chữ” năm 1998,  Giải thưởng văn chương Bộ quốc phòng 1994-1999 với tiểu thuyết “Lộc người” và Giải thưởng Văn học Sông Mekong năm 2014 cho tập truyện ngắn “Chuyện lạ nước Lào”.

 
Trong dịp này, NXB Kim Đồng cũng tái bản lại cuốn sách “Người lính Điện Biên kể chuyện” – gồm những câu chuyện cảm động của Nhà giáo Ưu tú Đỗ Ca Sơn về những năm tháng chiến đấu ác liệt trên đồi A1 lịch sử./.