ชนเผ่ากาวลาน (langvietonline.vn)

ที่จังหวัดกว๋างนิงห์ ชนเผ่า กาวลาน อาศัยกระจัดกระจายในหมู่บ้านบางแห่งของอำเภอ บาแจ๋ โดยอยู่รวมกันมากที่สุดที่หมู่บ้าน แค ปุต ชอง ในตำบล แทงเซินและหมู่บ้านบั๊กเติบในตำบลดาบแทง สำหรับชนเผ่ากาวลานในอำเภอบาแจ๋ ในการประกวดร้องเพลงโต้ตอบในงานเทศกาลหรือวันตรุษเต๊ต พวกเขามักจะสวมเครื่องแต่งกายประจำชนเผ่า โดยจุดเด่นของชุดสตรีของชนเผ่ากาวลานคือเสื้อยาวที่มีการประกอบด้วยผ้า 2 สีโดยช่วงบนคือสีน้ำตาลและช่วงล่างคือสีคราม ส่วนชุดที่ใส่ไปเที่ยวหมู่บ้านและเข้าร่วมงานเทศกาล ลำตัวเสื้อช่วงบนจะเป็นสีแดงส่วนล่างเป็นสีคราม

แม้เสื้อจะดูเรียบง่ายแต่การตัดเย็บนั้นก็ไม่ง่ายนัก โดยคอเสื้อคล้ายกับเสื้อเชิ้ตสมัยใหม่ เสื้อพาดไขว้หน้าอกไปติดกับกระดุมบริเวณลำตัวด้านขวา ส่วนความยาวของเสื้อก็คลุมไปถึงน่องของผู้สวมใส่ คุณ วี ถิ เตวี๊ยน เจ้าหน้าที่ของหอวัฒนธรรมอำเภอบาแจ๋ได้เผยว่า

“ชนเผ่ากาวลานมีเครื่องแต่งกายที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวในด้านของลวดลายที่มีรูปของพืช ดอกไม้ ต้นไม้ ดวงอาทิตย์และผู้คนที่สะท้อนถึงพิธีกรรมการผลิตทางการเกษตรซึ่งเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของชนเผ่ากาวลาน เมื่อก่อน เสื้อท่อนบนมีลวดลายเป็นรูปสี่เหลี่ยมและรูปดาว สำหรับรูปสี่เหลี่ยม ดิฉันคิดว่าคือโลกและสวรรค์ที่มีความผูกพันกัน”

เอกลักษณ์ที่โดดเด่นอีกอย่างหนึ่งคือเครื่องแต่งกายของผู้หญิงกาวลานในอำเภอบาแจ๋มีความแตกต่างไม่เหมือนเครื่องแต่งกายของชนเผ่ากาวลานในจังหวัดเอียนบ๊ายและเตวียนกวาง แต่มีความคล้ายคลึงกับชนเผ่ากาวลานในจังหวัดบั๊กยาง ศิลปินอาวุโส หลุกวันบิ่ง ในตำบลแทงเซิน เผยว่า เครื่องแต่งกายที่สมบูรณ์ของสตรีชนเผ่ากาวลาน ประกอบด้วย ชุดเสื้อยาวด้านนอก เสื้อเอี๊ยมสายเดี่ยวผูกหลังด้านใน กระโปรงทอด้วยผ้าคราม ผ้ารัดน่องลายพื้นเมืองและมีผ้าโพกศีรษะ

“สำหรับชุดแต่งกายของชนเผ่ากาวลาน ลวดลายทั้งหมดเป็นสัญลักษณ์ของสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ ด้านหลังมีลวดลายของไก่และม้า โดยมีลวดลายที่แสดงถึงการเก็บเกี่ยวที่ได้ผลดีซึ่งอยู่บนลวดลายเครื่องแต่งกายของผู้หญิง เสื้อเป็นเสื้อยาว นอกจากเสื้อแล้ว สาว ๆ ที่ใส่กระโปรงก็ไม่ต้องใส่กางเกงขายาวซ้อนข้างใน เสื้อตัวนอกจะมีผ้าคาดแอวมี 2 แถบ โดยเส้นหนึ่งเป็นสีน้ำเงินและอีกเส้นเป็นสีเหลืองหรือสีน้ำตาล ซึ่งโดยปรกติผ้าคาดเอวจะมีลวดลายต่างๆ”

สำหรับชุดประจำวันของชนเผ่ากาวลาน เสื้อของผู้หญิงนั้นเย็บจากผ้าย้อมครามเข้มถึงเข่าและแขนเสื้อกว้างเล็กน้อย แถบชายเสื้อมีผ้าสี่เหลี่ยมสีขาว เนื่องจากเสื้อไม่ใช้กระดุม ดังนั้นเมื่อใส่เสื้อ ผู้หญิงชนเผ่ากาวลานจึงใช้ผ้าสี 2 แถบ ปกติจะเป็นสีน้ำเงินและสีแดงเพื่อทำเป็นเข็มขัดชั้นนอก ทั้งสองด้านของคอมีผ้าสีขาวและสีดำโดยผ้าสีดำปักลวยลายพื้นเมืองของชนเผ่ากาวลาน 

ตามขนบธรรมเนียมประเพณีของชนเผ่ากาวลานในอำเภอบาแจ๋ สำหรับผู้หญิงที่จะแต่งงานจะต้องมีผ้าเอี๊ยม (yếm) ที่เป็นเสื้อสายเดี่ยวผูกหลัง  เพราะถ้าไม่มีจะถือว่าเป็นผู้หญิงที่แต่งงานครั้งที่ 2 ดังนั้น ผ้าเอี๊ยมคู่นี้จึงมีความสำคัญมาก โดยปกติผู้หญิงอาจไม่จำเป็นต้องสวมผ้าเอี๊ยม สายเดี่ยวผูกหลังไว้ข้างใน แต่เจ้าสาวใหม่ที่มาบ้านสามีต้องใส่เสื้อเอี๊ยมสายเดี่ยวผูกหลังและมีผ้าคาดแอวสองแถบ

ในขณะเดียวกัน กระโปงของสตรีชนเผ่ากาวลานก็เย็บค่อนข้างเรียบง่าย โดยปลายกระโปรงบานเล็กน้อยเพื่อช่วยให้เดินได้สะดวกขึ้น กระโปรงมักเป็นสีครามและมีความยาวถึงน่อง มีผ้ารัดรอบเอวแล้วปล่อยชายบริเวณด้านหน้า

เช่นเดียวกับกลุ่มชาติพันธุ์อื่น ๆ เครื่องแต่งกายประจำชนเผ่ากาวลานในอำเภอบาแจ๋ปัจจุบันส่วนใหญ่นิยมสวมใส่ในวันหยุด งานเทศกาล งานแต่งงานหรือการแสดงศิลปะของหมู่บ้านและตำบล ซึ่งเมื่อได้เห็นชุดแต่งกายนี้ก็สามารถรู้ได้ทันทีว่านี่คือชุดแต่งกายของสาวชนเผ่ากาวลานในอำเภอ.