ชั้นเรียนสอนภาษานมเย้าในตำบลมิงอาน อำเภอวันเชิ้น จังหวัดเอียนบ๊าย (Photo:  baodantoc.vn)

จากการเป็นผู้ที่มีความเข้าใจวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี ภาษาของชนเผ่าเย้า นาย เยืองจุงวี ในตำบลมิงอาน อำเภอวันเชิ้น จังหวัดเอียนบ๊ายได้ทุ่มเทให้แก่การอนุรักษ์เอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนเผ่าตน ในโอกาสตรุษเต๊ต  นายวีพร้อมผู้ที่รู้ภาษาและพิธีกรรมของชาวเผ่าเย้าจะจัดการพบปะสังสรรค์เพื่อพูดคุยกันและปลูกฝังความภาคภูมิใจวัฒนธรรมของชนเผ่าตน ส่งเสริมให้คนรุ่นใหม่เข้าร่วมชั้นเรียนฝึกอบรมการสอนภาษานมเย้าของพวกเขา

“การเรียนตัวอักษรนมเย้าก็แบ่งเป็นระดับการเรียนเหมือนตัวอักษรก๊วกหงือ  เนื้อหาของหนังสือภาษานมเย้าน่าสนใจและมีความหมายที่ลึกซึ้ง ซึ่งช่วยให้ทุกคนตระหนักได้ดีต่อสิ่งที่ควรทำและสิ่งที่ไม่ควรทำและมีความเข้าใจเกี่ยวกับพิธีกรรมต่างๆในชีวิต  ปัจจุบัน มีหลายสาเหตุที่ทำให้ภาษานมเย้าถูกหลงลืม ในหมู่บ้านบางแห่ง ไม่มีใครรู้ภาษานมเย้า ดังนั้น นอกจากความพยายามของพวกเรา หวังว่า ทางการทุกระดับและสำนักงานที่เกี่ยวข้องจะให้ความช่วยเหลือเพื่อเปิดชั้นเรียนสอนภาษานมเย้าให้แก่คนรุ่นใหม่”

นมเย้าเป็นอักษรเฮียโรกลิฟฟิคที่การเขียนและการเรียนค่อนข้างยาก  ผู้เรียนแต่ละคนต้องใช้เวลา 2— 3 ปีในการฝึกอ่าน เนื่องจากต้องใช้เวลานานในการเรียน ดังนั้น เพื่อไม่ให้ส่งผลกระทบต่อกิจกรรมการผลิตและการพัฒนาเศรษฐกิจของผู้เรียน ชั้นเรียนภาษานมเย้าในตำบลมิงอานจึงถูกจัดขึ้นในตอนค่ำ ส่วนในวันเทศกาลต่างๆ ชั้นเรียนจะมีขึ้นในตอนเช้า จากความขยันหมั่นเพียร คุณ เยืองจุงลิว ชาวบ้านตำบลมิงอานสามารถอ่านและพูดภาษานมเย้าได้อย่างคล่องแคล่ว  

“ ผมเห็นว่า การรู้ภาษานมเย้ามีประโยชน์มากในชีวิต เช่น การจัดพิธีกรรมต่างๆ เช่น พิธีเกิ๊บซัก การเลือกวันเพื่อก่อสร้างบ้านและแต่งงาน เป็นต้น ปัจจุบัน มีไม่กี่คนที่รู้ภาษาของชนเผ่าเย้า ดังนั้นผมจึงพยายามเรียนเพื่อนำมาใช้ในชีวิตประจำวันและอนุรักษ์เอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนเผ่า”

สตรีชนเผ่าเย้าในตำบลมิงอานพูดคุยกันเกี่ยวกับการเย็บปักถักร้อยลวดลายต่างๆบนเครื่องแต่งกายของชาวเผ่าเย้า

ผ้าลวดลายพื้นเมืองเป็นผ้าที่ชาวเผ่าทอด้วยมือ สตรีชนเผ่าเย้าใช้ผ้าชนิดนี้เพื่อทำชุดแต่งกายที่มีลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์ ซึ่งก็เป็นเอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนเผ่าเย้า  เพื่ออนุรักษ์เอกลักษณ์วัฒนธรรมพื้นเมืองนี้ ในช่วงเทศกาลตรุษเต๊ตหรือในช่วงเวลาว่าง สตรีชนเผ่าเย้าในตำบลมิงอานจะพบปะกันในบ้านวัฒนธรรมของหมู่บ้านเพื่อฉลองปีใหม่ พูดคุยกันเกี่ยวกับการเย็บปักถักร้อยลวดลายต่างๆบนเครื่องแต่งกายของชาวเผ่าเย้า เช่น ภาพนก สัตว์ป่า ภูเขาและดอกไม้ชนิดต่างๆ คุณ เจี่ยวถิเยวียน ซึ่งเป็นผู้ที่เก่งในเรื่องการเย็บปักถักร้อยในตำบลมิงอาน อำเภอวันเชิ้นได้เผยว่า

ควบคู่กับภาษาและเครื่องแต่งกาย เพลงพื้นเมืองก็เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในชีวิตประจำวันของชาวเผ่าเย้าในจังหวัดเอียนบ๊าย โดยเฉพาะ ตำบลมิงอาน จากความประสงค์ที่จะส่งเสริมเอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนเผ่าตน ศิลปินชาวเผ่าเย้าในตำบลมิงอานได้เข้าร่วมกลุ่มวัฒนธรรมและศิลปะของหมู่บ้านเพื่อสอนการระบำรำฟ้อน การร้องเพลงพื้นเมืองของชาวเผ่าเย้าให้แก่คนรุ่นใหม่ คุณ เจี่ยวถิยองได้เผยว่า

คุณ เยืองดึ๊กเตอ นายกสมาคมผู้สูงอายุตำบลมิงอาน  อำเภอวันเชิ้น ผู้ที่ดูแลงานด้านการอนุรักษ์เอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนเผ่าเย้าในตำบลมิงอานได้เผยว่า เขาได้สอดแทรกเนื้อหาการอนุรักษ์วัฒนธรรมในการประชุมของหมู่บ้าน ปัจจุบัน แม้จะยังไม่มีชั้นเรียนหรือจัดตั้งสโมสรอย่างเป็นทางการแต่บรรดาศิลปินและสตรีในตำบลฯได้จัดตั้งกลุ่มเพื่อสอนภาษานมเย้าและร้องเพลงพื้นเมืองของชนเผ่าเย้า

“ ในหลายปีที่ผ่านมา จากการตระหนักต่อปัญหาการสอนภาษาชนเผ่าเย้าเป็นสิ่งที่จำเป็น ดังนั้น แม้ยังไม่มีแนวทางและเงินทุน แต่ชาวบ้านในหมู่บ้านต่างๆได้เปิดชั้นเรียนต่างๆ ผ่านชั้นเรียนนี้ หลายคนสามารถอ่านออกเสียงได้และประยุกต์ใช้ในชีวิต สำหรับการเย็บปักถักร้อยและการร้องเพลงพื้นเมือง แม้จะยังไม่ได้เปิดชั้นเรียนแต่ในหมู่บ้านต่างๆ ชาวบ้านได้เรียนตามกลุ่มเล็ก ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากทางการท้องถิ่น”

ในช่วงวสันต์ฤดูนี้ ประชาชนชนเผ่าเย้าในจังหวัดเอียนบ๊าย โดยเฉพาะตำบลมิงอานรู้สึกดีใจมากเนื่องจากจำนวนผู้ที่รู้ภาษานมเย้าและการร้องเพลงพื้นเมืองของชนเผ่าตนเพิ่มขึ้น ควบคู่กันนั้น หลายครอบครัวได้หลุดพ้นจากความยากจน โฉมหน้าในหมู่บ้านต่างๆได้รับการเปลี่ยนแปลง สิ่งที่น่ายินดีคือในไตรมาสที่สองของปีนี้ จากการช่วยเหลือของสมาคมการส่งเสริมการศึกษาจังหวัดเอียนบ๊าย นับเป็นครั้งแรกที่จะมีการเปิดชั้นเรียนเกี่ยวกับวัฒนธรรมชนเผ่าเย้าในตำบลมิงอาน ซึ่งจะเป็นโอกาสที่ดีเพื่อให้เอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนเผ่าเย้าได้รับการสืบสานต่อไป.