Trong những năm qua, kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1973, hợp tác văn hoá giữa Việt Nam và Italia ngày càng sâu rộng. Đặc biệt với 1 đất nước vốn là cường quốc điện ảnh như Italia, những trao đổi giữa 2 nước trong lĩnh vực này cũng góp phần tạo nên sự gặp gỡ, gioa thoa và có những dấu ấn hợp tác bước đầu. Nhân dịp Tuần Phim Italia 2025 được tổ chức tại Hà Nội, phóng viên Đài TNVN có cuộc trao đổi với ông Marco Della Seta – Đại sứ Cộng hoà Italia tại Việt Nam về ý nghĩa của sự kiện cũng như những nỗ lực thúc đẩy hợp tác văn hoá, nghệ thuật giữa hai quốc gia.

Ông Marco Della Seta - Đại sứ Cộng hoà Italia tại Việt Nam phát biểu và trả lời phóng viên tại buổi họp báo công bố Tuần Phim Italia tại Hà Nội từ 20-25/10/2025

Phóng viên: Thưa Ngài trong bối cảnh giao lưu văn hóa ngày càng đa dạng, ông đánh giá thế nào về vai trò của điện ảnh trong việc giúp hai dân tộc Italia và Việt Nam hiểu nhau hơn?

Đại sứ Italia: Điện ảnh là một ngôn ngữ trực quan, chân thực và mạnh mẽ. Nhờ đó, việc cảm nhận và thấu hiểu trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn. Khi người xem nhìn thấy hình ảnh, họ không cần đọc hay suy nghĩ quá nhiều – cảm xúc đến ngay tức thì. Vì vậy, tôi cho rằng điện ảnh là một trong những cách hiệu quả nhất để giới thiệu về đất nước chúng tôi, cách người Italia suy nghĩ, sống và hành động – cũng như để hiểu thêm về Việt Nam.”

Chính vì thế, chúng tôi xem điện ảnh như một cây cầu văn hóa. Nhiều năm qua, Đại sứ quán Italia tại Việt Nam đã duy trì việc tổ chức Tuần phim Italia, tương tự như cách nhiều quốc gia khác giới thiệu văn hóa của mình. Đồng thời, chúng tôi cũng khuyến khích Việt Nam mang phim Việt đến Italia – điều này đã được thực hiện trong khuôn khổ các Liên hoan phim châu Á tại Rome và Houdini, nơi phim Việt ngày càng được khán giả đón nhận.

Sự tham gia ngày càng tăng của Việt Nam trong các liên hoan phim tại Italia, và ngược lại, của các nhà làm phim Italia tại Việt Nam – như Liên hoan phim Đà Nẵng – sẽ mở rộng cơ hội hợp tác, đặc biệt trong lĩnh vực phát hành phim. Bên cạnh đó, hợp tác sản xuất chung cũng là hướng đi tiềm năng, dù khó khăn hơn vì liên quan đến yếu tố kinh doanh. Khi làm phim, chúng ta không chỉ hướng đến giá trị nghệ thuật, mà còn cần đảm bảo hiệu quả thương mại.

Phóng viên: Ngoài điện ảnh, được biết Italia đã và đang thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực văn hoá khác. Những lĩnh vực nào được chú trọng, thưa Ngài Đại sứ?

Đại sứ Italia: Điện ảnh chỉ là một phần trong bức tranh hợp tác văn hóa giữa hai nước. Chúng tôi luôn cố gắng mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác, bắt đầu từ âm nhạc – ngôn ngữ phổ quát của cảm xúc. Gần đây, Nhà hát Opera Palermo đã biểu diễn tại Việt Nam; trước đó, chúng tôi tổ chức nhiều chương trình hợp tác nghệ thuật như ballet, sân khấu, xiếc – loại hình mà cả hai dân tộc đều có truyền thống. Những buổi biểu diễn ấy đều nhận được sự đón nhận nồng nhiệt của khán giả Việt Nam.

Chúng tôi cũng xem ẩm thực là một phần quan trọng của văn hóa. Những gì con người ăn và cách họ ăn nói lên nhiều điều về bản sắc dân tộc – ở Việt Nam hay ở Italia đều như vậy. Ngoài ra, chúng tôi chú trọng thúc đẩy hợp tác giáo dục và nghiên cứu. Tuần này, Đại sứ quán sẽ tổ chức hội chợ du học nhằm hỗ trợ sinh viên Việt Nam có nguyện vọng học tập tại Italia – hiện có hơn 600 sinh viên Việt Nam du học mỗi năm. Chúng tôi cũng tăng cường kết nối giữa các trường đại học, viện nghiên cứu hai nước, với sự hỗ trợ của Tùy viên khoa học và giáo dục tại Đại sứ quán.

Phóng viên: Vâng, nhân nói đến việc kết nối giữa các trường đại học, 1 bước đi khôn ngoan trong việc tăng cường sự hiểu biết, học hỏi lẫn nhau và hứa hẹn những tiềm năng hợp tác trong tương lai, thông qua việc giáo dục đào tạo những lĩnh vực khác, nhất là ngôn ngữ, yếu tố đầu tiên để chúng ta giao lưu, hiểu nhau.

Đại sứ Italia: Đúng vậy, ngôn ngữ đóng vai trò then chốt trong giao lưu văn hóa. Rất may mắn, hiện Đại học Hà Nội và Đại học Đường Long đều giảng dạy tiếng Italia, với hơn 500 sinh viên theo học mỗi năm. Tuần này, chúng tôi tổ chức Tuần lễ tiếng Italia trên thế giới cùng Khoa Nghiên cứu tiếng italia của Đại học Hà Nội, nhằm quảng bá ngôn ngữ và văn hóa Italia đến với công chúng Việt Nam. Tiếng Italia không phải là ngôn ngữ toàn cầu như tiếng Anh, nhưng nó mang tính phổ quát vì là ngôn ngữ của nghệ thuật, ẩm thực và âm nhạc.

Chính phủ Italia cũng hỗ trợ xuất bản, dịch thuật tác phẩm văn học Italia tại Việt Nam. Chúng tôi không áp đặt, mà để các nhà xuất bản Việt Nam tự chọn tác phẩm phù hợp. Nếu đáp ứng tiêu chí, chúng tôi sẽ hỗ trợ kinh phí. Thật vui khi thấy nhiều tác phẩm của các tác giả Italia – cả kinh điển lẫn đương đại – đã có mặt tại các hiệu sách Việt Nam. Đây là tín hiệu đáng mừng và là bước khởi đầu tốt đẹp cho hợp tác văn học giữa hai nước.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông đã dành thời gian cho cuộc trao đổi này.