Hợp tác quốc tế và đối ngoại quốc phòng trong lĩnh vực khắc phục hậu quả chiến tranh đã mang lại những kết quả tích cực trong thời gian qua. Đây vừa là nền tảng để vượt qua nỗi đau chiến tranh, vừa là những hành động cụ thể giúp xây dựng lòng tin, tạo lập nền tảng vững chắc cho hòa bình và phát triển bền vững đất nước.

Sân bay Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, một trong những điểm nóng ô nhiễm dioxin lớn nhất Việt Nam trong chiến tranh, nơi từng là căn cứ không quân trong chiến tranh, hôm nay lại trở thành biểu tượng của hợp tác nhân đạo, của tinh thần hàn gắn và hướng tới tương lai.

Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến thông tin về quá trình xử lý dioxin sân bay Biên Hoà. Ảnh: Duy Phương/VOV

Sự kiện hôm nay không chỉ là tiếp tục những công việc mà chúng ta đã thực hiện thời gian vừa qua, mà nó còn hỗ trợ, tiếp tục góp phần giúp thúc đẩy tình hữu nghị giữa hai nước. Đây cũng là biểu hiện rõ nhất cam kết của Hoa Kỳ đối với Việt Nam trong khắc phục hậu quả chiến tranh.

Ngày 15/9 vừa qua, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng và Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc Evans Knappe đã cùng chứng kiến lễ bàn giao đất đã được làm sạch, lễ khởi công xây dựng, lắp đặt hệ thống công nghệ nhiệt xử lý dioxin, đồng thời, ký thỏa thuận bổ sung 32 triệu USD vốn ODA không hoàn lại của Hoa Kỳ để tiếp tục thực hiện các dự án khắc phục hậu quả chiến tranh ở Việt Nam.

Các hoạt động này thuộc khuôn khổ dự án hợp tác xử lý dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) triển khai từ năm 2019. Đến nay, khoảng 50% khối lượng xử lý đất nhiễm dioxin đã hoàn thành, được bàn giao để phục vụ phát triển kinh tế-xã hội và nhiệm vụ quốc phòng-an ninh.

Trao chứng nhận 6 ha đất đã làm sạch dioxin tại sân bay Biên Hoà. Ảnh: Duy Phương/VOV

Bên cạnh các dự án tẩy độc dioxin, đối ngoại quốc phòng còn vận động sự tham gia của nhiều đối tác, tổ chức quốc tế trong hợp tác rà phá bom mìn. Tại Quảng Trị, vùng đất từng là tuyến lửa ác liệt, nay là trung tâm của nhiều dự án rà phá bom mìn quốc tế:

Từng quả bom, từng đầu đạn được tìm thấy, xử lý an toàn là thêm một mét vuông đất sạch, thêm một cơ hội phát triển kinh tế cho người dân: "Trước đây, đất quanh nhà tôi không dám canh tác vì sợ còn bom mìn sót lại. Giờ được các đội rà phá giúp, chúng tôi yên tâm trồng trọt, chăn nuôi, cuộc sống ổn định hơn nhiều.

Từ 1993 đến nay, Mỹ đã cung cấp hơn 230 triệu USD cho Việt Nam để rà phá bom mìn và xử lý dioxin. Hàn Quốc, thông qua Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA), hỗ trợ dự án KVMAP (2018–2024) với tổng vốn hơn 20 triệu USD. Nhật Bản, Na Uy, Đức, Australia hợp tác với Bộ Quốc phòng Việt Nam trong việc phát triển bản đồ ô nhiễm bom mìn quốc gia, tập trung vào hỗ trợ kỹ thuật, trang thiết bị, đào tạo chuyên gia, chuyển giao công nghệ….Các hoạt động hợp tác quốc tế này thể hiện tinh thần nhân đạo, vì an toàn và cuộc sống của người dân.

Tinh thần nhân đạo ấy còn được lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam mang đến Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi, thông qua các hoạt động hỗ trợ y tế, khắc phục hậu quả xung đột, cứu trợ thảm họa và giúp đỡ người dân bản địa. Những hoạt động này không chỉ nâng cao năng lực quốc phòng mà còn thể hiện thiện chí, trách nhiệm quốc tế và hình ảnh người lính quân đội Việt Nam.

Cục phó Cục Đối ngoại, Bộ Quốc phòng Việt Nam, Đại tá Nguyễn Duy Minh khẳng định: "Đây là nhiệm vụ tác chiến trong thời bình, nhiệm vụ cao cả, ý nghĩa nhân văn, nhân đạo của Đảng nhà nước cũng như Quân đội Việt Nam. Qua đó, góp phần lan tỏa hình ảnh của người chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế.

Các đại biểu bấm nút khởi công hệ thống công nghệ nhiệt xử lý dioxin thuộc. Ảnh: Duy Phương/VOV

Đối ngoại quốc phòng và hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh đều hướng đến mục tiêu chung: xây dựng lòng tin và gìn giữ hòa bình. Là quốc gia từng đi qua chiến tranh, Việt Nam thấu hiểu sâu sắc giá trị của hòa bình. Vì thế, Việt Nam luôn chủ động hợp tác cùng cộng đồng quốc tế trong các hoạt động khắc phục hậu quả chiến tranh, vun đắp tình hữu nghị và niềm tin, tích cực tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình, góp phần lan tỏa thông điệp nhân văn và trách nhiệm quốc tế của một dân tộc yêu chuộng hòa bình.

Phó Tổng Thư ký LHQ phụ trách hoạt động GGHB, ông Jean-Pierre Lacroix, đánh giá cao tinh thần này của Việt Nam: "Chúng tôi luôn thấy được các kỹ năng, năng lực chuyên nghiệp của lực lượng gìn giữ hòa bình đến từ Việt Nam, luôn thích nghi và hoàn thành tốt công việc ngay cả trong môi trường rất khắc nghiệt tại nhiều địa bàn. Sự đóng góp của các bạn đã hỗ trợ chúng tôi tạo nên sự khác biệt cho hòa bình, đặc biệt tạo nên sự khác biệt cho cộng đồng ở những nơi bị ảnh hưởng bởi xung đột."

Từ những hố bom xưa, hôm nay mọc lên những cánh đồng xanh. Từ những vùng đất chết, giờ vang lên tiếng cười trẻ thơ. Từ những địa bàn xung đột, cuộc sống đang được hồi sinh. Bằng tinh thần nhân văn, bằng nỗ lực đối ngoại quốc phòng và bằng tình hữu nghị quốc tế, Việt Nam đang từng bước viết nên câu chuyện mới, câu chuyện của hòa bình, hợp tác và phát triển.