(vovworld)- ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນພາບທີ່ນຳມາວາງສະແດງເທົ່ານັ້ນ, ງານວາງສະແດງ “ ພາບພື້ນເມືອງ 12 ປະເພດທີ່ພົ້ນເດັ່ນຂອງຫວຽດນາມ” ຖືກຈັດຂຶ້ນຢູ່ ຫໍພິພິດທະພັນ ຮ່າໂນ້ຍ ໃຫ້, ສາທາລະນະຊົນທີ່ນິຍົມສິລະປະພື້ນເມືອງ ໄດ້ຮັບຊົມ, ມີຄວາມເຂົ້າໃຈຕື່ມອີກກ່ຽວກັບຕົ້ນກຳເນີດ, ວິວັດການຜະລິດພາບພື້ນເມືອງແຕ່ລະປະເພດ. ນອກຈາກໄດ້ຊົມບັນດາພາບພື້ນເມືອງທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະແລ້ວ, ຜູ້ຊົມຍັງມີໂອກາດໄດ້ເຫັນປະຈັກຕາບັນດາຂັ້ນຕອນຜະລິດພາບພື້ນເມືອງຄື: ພາບດົງໂຮ່, ຮ່າງຈົງ, ກີມຮ່ວາງ... ທີ່ງານວາງສະແດງອີກດ້ວຍ. ເຂົ້າຮ່ວມງານວາງສະແດງ, ສາທາລະນະຊົນຈະມີໂອກາດໄດ້ຊອກຮູ້ກ່ຽວກັບການພົວພັນແລກປ່ຽນ, ຮັບເອົາບັນດາຈຸດທີ່ແຕກຕ່າງກັນຂອງພາບພື້ນເມືອງຫວຽດນາມ ແຕ່ລະປະເພດ. ບົດຂຽນຂອງນັກຂ່າວ ງາບັກ.
ພາບພື້ນເມືອງບ້ານຊີ່ງ
(ພາບປະກອບ)
ພາບພື້ນເມືອງ ຮ່າງຈົງ ດ້ວຍຂະຫນາດໃຫຍ່ກວ່າໝູ່ນັບແຕ່ກ່ອນມາຮອດປະຈຸບັນ ເຊິ່ງມີລວງກວ້າງ 1,4 ແມັດ, ລວງຍາວ 1,8 ແມັດ ແມ່ນຈຸດພົ້ນເດັ່ນເປັນຫນ້າສົນໃຈໃນງານວາງສະແດງ “ພາບພື້ນເມືອງ 12 ປະເພດທີ່ພົ້ນເດັ່ນຂອງຫວຽດນາມ”. ນັກສິລະປະການຫນຸ່ມ ເລຮວ່ານ, ລູກຊາຍທັງເປັນຜູ້ສືບທອດຫນຶ່ງດຽວຂອງນັກສິລະປະການພາບຮ່າງຈົ໋ງ ເລດີງງວຽນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ນີ້ແມ່ນຫນຶ່ງໃນບັນດາພາບພື້ນເມືອງທີ່ພົ້ນເດັ່ນຂອງ ພາບຮ່າງຈົ໋ງ, ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນການເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຂອງປະຊາຊົນ. ຕາມອ້າຍເລຮ່ວານ ແລ້ວ, ພາບແຕ່ລະແຜ່ນໃນງານວາງສະແດງພາບພື້ນເມືອງ 12 ປະເພດທີ່ພົ້ນເດັ່ນ, ມີຄວາມງາມພິເສດສະເພາະ, ສ່ອງແສງຈຸດຄ້າຍຄືກັນ ແລະ ແຕກຕ່າງກັນໃນຊີວິດທາງດ້ານວັດທະນະທຳ, ດ້ວຍຈິດໃຈຂອງປະຊາຊົນຢູ່ບັນດາເຂດພາກ.
“ຢູ່ພາກໃຕ້ ສ່ວນຫລາຍແມ່ນບູຊາພະພຸດທະເຈົ້າ, ພາບບູຊາ, ພາບແກ້ວຢູ່ຕະຫລາດໃຫຍ່. ສ່ວນຢູ່ພາກກາງ, ພາບແກ້ວພະລາດຊະວັງ ເຫ້ວ ມີສີສັນຂອງພະລາດຊະວັງ ເຫ້ວໃນສະໄຫມລາດຊະວົງຫງວຽນໃນເມື່ອກ່ອນ. ພາບພື້ນເມືອງຂອງໝູ່ບ້ານຊີ່ງ ສ່ວນຫລາຍແມ່ນພາບທີ່ໃຊ້ເພື່ອຂັບໄລ່ຜີສ້າງນາງໄມ້ເມື່ອບູຊາແລ້ວ ແມ່ນຈູດເຜົາ. ຢູ່ພາກເຫນືອມີພາບບູຊາພະແມ່. ພາບແຕ່ລະປະເພດລ້ວນແຕ່ມີຈຸດພິເສດສະເພາະ ແຕ່ທັງໝົດລ້ວນແຕ່ຮັບໃຊ້ການເຫລື້ອມໃສພື້ນເມືອງຂອງຫວຽດນາມ.”
ພາບພື້ນເມືອງທີ່ພົ້ນເດັ່ນ 12 ປະເພດແມ່ນນອນໃນປະມວນພາບຂອງຫໍພິພິດຕະພັນເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາຮ່າໂນ້ຍ, ລວມມີ: ພາບດົງໂຮ່, ພາບກີມຮ່ວາງ, ພາບຮ່າງຈົ໋ງ, ພາບໝູ່ບ້ານຊີ່ງ ແລະອື່ນໆ. ພາບກວ່າ 200 ແຜ່ນ ແລະ ວັດຖຸພັນທີ່ໄດ້ນຳມາວາງສະແດງໃນງານວາງສະແດງຄັ້ງນີ້ ພຽງແຕ່ແມ່ນສ່ວນຫນຶ່ງໃນຈຳນວນພາບພື້ນເມືອງ 800 ແຜ່ນ ຊື່ງນັກສະສົມ ຫງວຽນທິທູຮ່ວາ, ຜູ້ອຳນວຍການຫໍພິພິດທະພັນເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາເອກະຊົນ ຮ່າໂນ້ຍ ທ້ອນໂຮມມາໄດ້ໃນຫລາຍປີມານີ້. ສ່ວນຫນຶ່ງໃນບັນດາພາບພື້ນເມືອງບູຮານທີ່ທ່ານນາງຊື້ມາໄດ້ຈາກຜູ້ອື່ນ. ສ່ວນຫນຶ່ງອີກແມ່ນໄດ້ຜະລິດຄືນໃຫມ່ຕາມເອກະສານໃນຕົ້ນສັດຕະວັດທີ 20 ທີ່ພວມໄດ້ຮັບການຮັກສາໄວ້.
ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ງານວາງສະແດງຄັ້ງນີ້ໄດ້ແນະນຳປະມວນພາບພື້ນເມືອງຂອງຫໍພິພິດທະພັນ ຮ່າໂນ້ຍ ຄື: ພາບແຕ້ມ ແລະ ແຜ່ນໄມ້ພິມພາບຮ່າງຈົງ, ພາບບູຊາຂອງຊາວເຜົ່າຢ້າວ, ພະພຸດທະຮູບບູຮານ.. ສົມທົບກັບການເຄື່ອນໄຫວແຕ້ມພາບພື້ນເມືອງສະຫງວນໃຫ້ແກ່ແຂກມາຢ້ຽມຊົມຢູ່ເຂດວາງສະແດງນີ້. ທ່ານນາງ ຫງວຽນທິງອກຮ່ວາ, ຫົວຫນ້າພະແນກສຶກສາ, ມະຫາຊົນ ແລະ ສື່ສານ, ຫໍພິພິດທະພັນຮ່າໂນ້ຍ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຄຽງຄູ່ກັບບັນດາພາບປະເພດທີ່ມີຊື່ສຽງແລ້ວ, ງານວາງສະແດງຄັ້ງນີ້ໄດ້ແນະນຳພາບບາງປະເພດທີ່ໄດ້ພັດທະນາໃນອະດີດຕະການ.
ບັນດານັກສິລະປະການພາບພື້ນເມືອງ, ຟີມເອກະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳໃນງານວາງສະແດງຄັ້ງນີ້ໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ສາທາລະນະຊົນມີຄວາມເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບປະຫວັດຄວາມເປັນມາແຫ່ງການພັດທະນາພາບພື້ນເມືອງຢູ່ຫວຽດນາມ. ໃນສະໄຫມລາດຊະວົງ ມາກ (ສັດຕະວັດທີ 16), ພາບພື້ນເມືອງໄດ້ພັດທະນາຢ່າງແຮງ. ຕາມທ່ວງທ່າພັດທະນາຂອງຂະແຫນງພິມ ແລະ ແກະຄວັດສະຫລັກໄມ້ຢູ່ຫວຽດນາມ, ການຜະລິດພາບພື້ນເມືອງນັບມື້ນັບໄດ້ຮັບການເປີດກວ້າງຢູ່ຫລາຍທ້ອງຖິ່ນ, ສຸມໃສ່ເປັນໝູ່ບ້ານຫລືໂດຍແຕ່ລະຄອບຄົວພິມຕ່າງຫາກ ແລະ ໄດ້ໃຊ້ຊື່ຕາມຕາແສງ,ເມືອງ… ຄືພາບດົງໂຮ່, ແຂວງ ບັກນິງ, ພາບ ຮ່າງຈົ໋ງ ຮ່າໂນ້ຍ, ພາບນາມຮ່ວາງ ແຂວງ ເງ້ອານ, ພາບໝູ່ບ້ານຊີ່ງ, … ພາບພື້ນເມືອງໄດ້ຮັບການນຳໃຊ້ເປັນສ່ວນຫລາຍໃນໂອກາດບຸນເຕັດຫລືພິທີບູຊາ..ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນການເຫລື້ອມໃສຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ມີຄວາມມຸ້ງມາດປາດຖະຫນາກ່ຽວກັບຊີວິດທີ່ອີ່ມໜຳສຳລານພູນສຸກ. ທ່ານນາງ ຫງວຽນທິທູຮ່ວາ, ຜູ້ອຳນວຍການຫໍພິພິດທະພັນເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາເອກະຊົນ ຮ່າໂນ້ຍ ເວົ້າວ່າ:
“ຈຸດປະສົງຂອງງານວາງສະແດງຄັ້ງນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າຢາກອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍບັນດາຄຸນຄ່າຂອງພາບພື້ນເມືອງຫວຽດນາມໄວ້. ຄຽງຄູ່ກັບການອະນຸລັກຮັກສາ ຕ້ອງມີການພັດທະນາກວ່າອີກ ຖ້າພຽງແຕ່ອະນຸລັກຮັກສາ ພາບພື້ນເມືອງຈະຄ່ອຍໆຖືກສູນຫາຍໄປ. “
ໂດຍການເຕົ້າໂຮມ 12 ປະເພດພາບພື້ນເມືອງທີ່ພົ້ນເດັ່ນຢູ່ທັງສາມພາກ ຂອງ ຫວຽດນາມຄື: ພາກເຫນືອ, ພາກກາງ ແລະ ພາກໃຕ້ ກໍຄືພາບບູຊາຢູ່ເຂດພູດອຍ, ງານວາງສະແດງໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມອຸດົມສົມບູນ, ຫລາຍຮູບແບບຂອງປະເພດພາບພື້ນເມືອງຫວຽດນາມ. ງານວາງສະແດງພາບພື້ນເມືອງທີ່ພົ້ນເດັ່ນຢູ່ຫວຽດນາມ ພວມດຳເນີນໄປຢູ່ຫໍພິພິດທະພັນຮ່າໂນ້ຍ ແລະ ຄາດວ່າຈະແກ່ຍາວຮອດຕົ້ນປີ 2017 ເພື່ອແນະນຳໃຫ້ປະຊາຊົນນະຄອນຫລວງ ຮ່າໂນ້ຍ ແລະ ແຂກສາກົນ ຈຸດທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງພາບພື້ນເມືອງ ຫວຽດນາມ, ປະກອບສ່ວນຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍມູນເຊື້ອຂອງຊາດ.