ຖ້າຫາກວ່າຜູ້ໃດໄດ້ກິນບັນດາເຍື່ອງອາຫານທີ່ແຊບນົວຢູ່ຮ່າໂນ້ຍນັ້ນ ແນ່ນອນ ທ່ານບໍ່ສາມາດຂາດໄດ້ເຍື່ອງອາຫານທີ່ມີຊື່ວ່າ: ເຂົ້າປຸ້ນທາງ ທັງຫອມ, ທັງແຊບ ແລະ ຈັບອົກຈັບໃຈ, ພິເສດເຍື່ອງອາຫານນີ້ແມ່ນເໝາະສົມ ກັບອາກາດໜາວເຢັນທີ່ສຸດ. ນີ້ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາເຍື່ອງອາຫານທີ່ນຳໃຊ້ ວັດຖຸດິບຫຼາຍທີ່ສຸດ ແຕ່ວ່າວິທີການປຸງແຕ່ງ ນັ້ນບໍ່ຫຍຸ້ງຍາກພໍປານໃດ.
ເຂົ້າປຸ້ນທາງຮ່າໂນ້ຍ
|
ຕົ້ນລະດູໜາວໃນຕອນເຊົ້າຂອງວັນອາທິດມື້ໜຶ່ງ, ຄອບຄົວອາຈິ໋ງ ຢູ່ຕາແສງ ຫງວຽນຢູ ຮ່າໂນ້ຍ ໄດ້ມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນໃນການກະກຽມ ເຍື່ອງອາຫານ ທີ່ຄອບຄົວຂອງຕົນເອງ ມັກທີ່ສຸດ ນັ້ນແມ່ນເຂົ້າປຸ້ນທາງ. ອາ ຈິ໋ງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຖ້ວຍເຂົ້າປຸ້ນທີ່ແຊບນົວ ແລະ ເປັນຕາໜ້າກິນນັ້ນ ຕ້ອງມີວັດຖຸດິບ ເກືອບຮອດ 20 ຢ່າງຄື: ຜັກແພວ, ຜັກຫອມແປ້ນ, ໄຂ່ຈືນ, ຊີ້ນເອິກໄກ່, ຢໍໝູ, ເຂົ້າປຸ້ນຂາວ, ກຸ້ງແຫ້ງ ແລະ ໄສ້ອົ່ວໝູ.
“ສາຍເຫດທີ່ຕັ້ງຊື່ເຍື່ອງອາຫານນີ້ວ່າ: ເຂົ້າປຸ້ນທາງ ຍ້ອນວ່າ ມັນມີວັດຖຸດິບ ປະກອບ ຫຼາຍຢ່າງທີ່ສຸດ ຄ້າຍຄືກັນກັບຫໍ່ຢາພື້ນເມືອງຂອງປ້າລຸງ ພວກເຮົາ ໃນເມື່ອກ່ອນ. ວັດຖຸດິບແຕ່ລະຢ່າງລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບການປຸງແຕ່ງ ຢ່າງລະອຽດ ລະອໍ ແລະ ໃຊ້ເວລາຫຼາຍພໍສົມຄວນ ເພາະສະນັ້ນເຍື່ອງອາຫານນີ້ ຈຶ່ງແມ່ນເຍື່ອງອາຫານທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຊາວຮ່າໂນ້ຍ. ເຍ່ືອງອາຫານນີ້ ເຖິງວ່າຈະມີຄວາມລະອຽດທີ່ຖ້ວນ ໃນການປຸງແຕ່ງ ແຕ່ມັນ ພັດມີລົດຊາດເຢັນ, ທຳມະດາ ແລະ ເໝາະສົມກັບບັນດາຜູ້ຄົນທີ່ຢ້ານນໍ້າໜັກ ຂຶ້ນທີ່ສຸດ”
ອາຈິ໋ງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ເພື່ອປຸງແຕ່ງເຂົ້າປຸ້ນທາງໃຫ້ແຊບ ແລະ ບໍ່ເສຍເວລາ ຫຼາຍນັ້ນ, ພິເສດແມ່ນຂັ້ນຕອນທຳອິດຂອງການປຸງແຕ່ງວັດຖຸດິບ, ສະມາຊິກ ໃນຄອບຄົວຂອງ ອາຈິ໋ງ ແຕ່ລະຄົນຜູ້ລະວຽກ ພ້ອມກັນຊ່ວຍແມ່ກະກຽມ ຄາບອາຫານເຕົ້າໂຮມຄອບຄົວ ມື້ທ້າຍອາທິດ. ເອື້ອຍ ເຮືອງ ລູກສາວຂອງ ອາຈິ໋ງ ຮັບຜິດຊອບຂັ້ນຕອນການປຸງແຕ່ງ ນໍ້າເຂົ້າປຸ້ນ, ອ້າຍ ຕ້ວນ ຊ່ວຍແມ່ ເລືອກເຄື່ອງປຸງ ແລະ ບັນດາຜັກຫອມແຊບທີ່ສຸດ. ຕາມ ອາຈິ໋ງ ແລ້ວ: ນໍ້າເຂົ້າປຸ້ນ ຕ້ອງແມ່ນຊະນິດນໍ້າໃສ ແລະ ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ໝໍ້ນໍ້າເຂົ້າປຸ້ນແຊບ ກໍ່ແມ່ນ ການສັງລວມເອົານໍ້າຕົ້ມໄກ່, ກະດູກແຂ່ງ ແລະ ກຸ້ງອີກໜ້ອຍໜຶ່ງເພື່ອ ໃຫ້ນໍ້າມີລົດຊາດຫວານ. ອາຈິ໋ງ ທັງເຮັດທັງແນະນຳລູກສາວໄປພ້ອມ:
“ຢາກໃຫ້ນໍ້າເຂົ້າປຸ້ນໃສ ແລະ ແຊບນັ້ນຕ້ອງເອົາໄຂກະດູກແຂ່ງອອກ ໃຫ້ໝົດ. ໄຂກະດູກແຊບ ແຕ່ພັດເຮັດໃຫ້ນໍ້າຂຸ່ນ ແລະ ມັນ. ຫຼັງຈາກນັ້ນເອົາກຸ້ງ ແຫ້ງລົງໃສ່ໝໍ້ເພື່ອໃຫ້ມີ ກິ່ນຫອມພຸ່ງຂຶ້ນ”
ເຖິງວ່າໄດ້ກິນເຂົ້າປຸ້ນທາງ ທີ່ແມ່ປຸງແຕ່ງສອງສາມເທື່ອແລ້ວກໍ່ຕາມ ແຕ່ນີ້ແມ່ນເທື່ອ ທຳອິດທີ່ອ້າຍຕ້ວນໄດ້ຊ່ວຍແມ່ປຸງແຕ່ງເຍື່ອງອາຫານທີ່ຕົນເອງມັກ, ເພາະສະນັ້ນບັນດາ ຂັ້ນຕອນໃນການປຸງແຕ່ງ ຂອງອ້າຍຕ້ວນ ລ້ວນແຕ່ ປະຕິບັດຕາມການແນະນຳຂອງແມ່.
“ເມື່ອປຸງແຕ່ງນໍ້າເຂົ້າປຸ້ນແລ້ວແລ້ວ ພຽງແຕ່ເອົາຊີ້ນມາຊອຍກໍ່ເປັນອັນວ່າ ສຳເລັດ. ທຳອິດແມ່ນເອົາຊີ້ນໄກ່ທີ່ປະໄວ້ໃຫ້ເຢັນແລ້ວນັ້ນ ຫຼືບເອົາຊີ້ນອອກ ແລ້ວກໍ່ມາຊອຍ, ສ່ວນກະດູກແມ່ນເອົາລົງໃສ່ໝໍ້ຕົ້ມລວມກັບກະດູກແຂ່ງ ນັ້ນຄືນຄືເກົ່າ, ໄຂ່ຈືນເປັນແຜ່ນ ບາງໆຫຼັງຈາກນັ້ນກໍ່ເອົາມາຊອຍ ພ້ອມກັບຢໍ. ສ່ວນກຸ້ງແຫ້ງທີ່ຍັງເຫຼືອນັ້ນເອົາມາແຊ່ນໍ້າ, ຕຳເປັນຕ່ອນນ້ອຍໆ, ແລ້ວເອົາມາ ຂົ້ວ, ເຮັດໄຟອ່ອນໆຈົນກວ່າກຸ້ງຈະມີສີເຫຼືອງຈຶ່ງໄດ້”
ວັດຖຸດິບຫຼາຍຢ່າງ, ຂັ້ນຕອນຂອງການປຸງແຕ່ງບໍ່ລະອຽດຖີ່ຖ້ວນ ພໍປານໃດນັ້ນ ແຕ່ກໍ່ເສຍເວລາຫຼາຍພໍສົມຄວນ. ແຕ່ເມື່ອໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອ ຈາກສະມາຊິກທັງໝົດ ໃນຄອບຄົວ ແລະ ຜ່ານສີມືອັນຄ່ອງແຄ້ວຂອງ ອາຈິ໋ງ ດັ່ງນັ້ນ, ເຍື່ອງເຂົ້າປຸ້ນທາງ ໃຊ້ເວລາພຽງປະມານ ໜຶ່ງຊົ່ວໂມງກວ່າຈຶ່ງສຳເລັດ, ມີກິ່ນຫອມຈັບອົກຈັບໃຈອີ່ຫຼີ. ຖ້ວຍເຂົ້າປຸ້ນທາງ ໄດ້ຈັດວາງໄວ້ຢູ່ເທິງໂຕະ ດ້ວຍສີເຫຼືອງຂອງໄຂ່, ສີຂາວຂອງຊີ້ນໄກ່, ສີແດງອ່ອນ ຂອງກຸ້ງແຫ້ງ, ສີຂຽວຂອງຜັກ ແລະ ເອົາກະປິໃສ່ຕື່ມໜ້ອຍໜຶ່ງເພື່ອໃຫ້ມີລົດຊາດເຂັ້ມຂຸ້ນ. ທຸກຄົນໃນຄອບຄົວຂອງ ອາຈິ໋ງ ໃຜໆກໍ່ມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນເພື່ອໃຫ້ໄດ້ກິນ ເຍື່ອງອາຫານ ທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຮ່າໂນ້ຍ. ເອື້ອຍ ແທງ ລູກສາວຫຼ້າຂອງ ອາຈິ໋ງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ສຳລັບຂ້າພະເຈົ້າແລ້ວ, ເຂົ້າປຸ້ນທາງ ໂດຍແມ່ປຸງແຕ່ງນັ້ນແມ່ນແຊບ ທີ່ສຸດ. ບັນຍາກາດໃນການເຕົ້າໂຮມຄອບຄົວ ແລະ ພ້ອມທັງໄດ້ກິນ ເຍື່ອງອາຫານ ໂດຍສະມາຊິກໃນຄອບຄົວຮ່ວມກັນປຸງແຕ່ງນັ້ນ ຂ້າພະເຈົ້າ ຮູ້ສຶກມີຄວາມສຸກທີ່ສຸດ”
ສຽງຫົວ, ສຽງໂອ້ລົມກັນ, ບັນດາສຽງຊົດເຂົ້າປຸ້ນທາງຂອງທັງຜູ້ເຖົ້າ ແລະ ເດັກນ້ອຍ ໃນຄອບຄົວຂອງ ອາຈິ໋ງ ເບິ່ງຄືວ່າໄດ້ເປັນການບັນເທົາຄວາມໜາວຍາມຕົ້ນລະດູໜາວ ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ.
ຖ້າຫາກວ່າບັນດາໝູ່ເພືອນຜູ້ໃດ ມີໂອກາດມາຢ້ຽມຢາມຮ່າໂນ້ຍ ຢ່າລືມແວ່ກິນ ເຂົ້າປຸ້ນທາງ ແດ່ເດີ ຢູ່ຖະໜົນເກົ່າໂກ, ເລືອງວັນການ, ຮະໂຮ່ຍ, ຮ່ອມຮ່າງຈີ........
ຖ້າເພື່ອນຢາກປຸງແຕ່ງເຂົ້າປຸ້ນທາງກິນຢູ່ເຮືອນ ພວກເພື່ອນກະກຽມ:
- ວັດຖຸດິບທີ່ປຸງແຕ່ງເຂົ້າປຸ້ນທາງ ໃຫ້ 6 ຄົນກິນ:
ໄກ່ລາດທີ່ຄົວແລ້ວ 1 ໂຕ ປະມານ 1 ກິໂລກຼາມ, ໄຂ່ໄກ່ ຫຼື ໄຂ່
ເປັດ 2 ໜ່ວຍ, ຢໍ 1 ຂີດ, ກະດູກແຂ່ງ 5 ຂີດ, ເຂົ້າປຸ້ນ 1,5 ກິໂລກຼາມ, ກຸ້ງແຫ້ງ 2 ຂີດ, ຜັກບົ່ວໃບ, ຜັກແພວ, ຫອມບົ່ວແຫ້ງ.
- ເຄື່ອງປຸງ: ຂີງ, ເຫັດຫອມແຫ້ງ, ເຫັດສົດ, ກະປິ, ເຄື່ອງປຸງ, ນໍ້າປາ, ນໍ້າສົ້ມ, ນໍ້າຕານ. - ວິທີປຸງແຕ່ງ: ຕົ້ມໄກ່ໃຫ້ສຸກ, ຕັກອອກ ຫຼືບເອົາ ແຕ່ຊີ້ນແລ້ວ ມາຊອຍເປັນຕ່ອນນ້ອຍ, ເອົາກະດູກໄກ່, ກະດູກແຂ່ງລົງຕົ້ມໃສ່ໝໍ້ເພື່ອເຮັດນໍ້າ ເຂົ້າປຸ້ນ. ເອົາກຸ້ງແຫ້ງ ເຄິ່ງໜຶ່ງແຊ່ນໍ້າແລ້ວເອົາອອກມາບົດໃຫ້ເປັນຕ່ອນນ້ອຍ. ຫຼັງຈາກນັ້ນເອົາລົງໃສ່ໝໍ້ນໍ້າ ເຂົ້າປຸ້ນ. ສ່ວນກຸ້ງທີ່ຍັງເຫຼືອອີກເຄິ່ງໜຶ່ງນັ້ນແມ່ນເອົາມາຂົ້ວໃສ່ນໍ້າມັນຈົນສຸກ ແລະ ມີສີເຫຼືອງ ແລ້ວຕັກໃສ່ຖ້ວຍໄວ້ຕ່າງຫາກ. ຂົ້ວໄຂ່ແລ້ວຊອຍເປັນເສັ້ນບາງ ພ້ອມກັນກັບຢໍ. ລ້າງຜັກໃຫ້ສະອາດແລ້ວເອົາມາຊອຍເປັນຕ່ອນນ້ອຍ ແລະ ແຍກອອກໄວ້ເປັນແຕ່ລະ ປະເພດ. ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍ່ຊີມນໍ້າໃຫ້ພໍດີ ແລ້ວກໍ່ເອົາຂີງ, ເຫັດຫອມແຫ້ງລົງໃສ່ໝໍ້. ເລລານີ້ໝໍ້ນໍ້າເຂົ້າປຸ້ນກໍ່ມີຄຸນລັກສະນະພິເສດ ສະເພາະແລ້ວ. ຈຽວກະປິໃສ່ຖ້ວຍໄວ້ ຕ່າງຫາກ, ເມື່ອເຫັດສຸກແລ້ວກໍ່ຕັກອອກ ໃສ່ຈານ. ຈັດເຂົ້າປຸ້ນ, ໄຂ່, ຊີ້ນ, ຢໍ, ກຸ້ງແຫ້ງ ແລ້ວຕັກເອົານໍ້າເຂົ້າປຸ້ນໃສ່ ແລະ ສຸດທ້າຍກໍ່ເອົາຜັກຫອມລົງໃສ່. ຫວັງວ່າພວກເພື່ອນຈະເຮັດກິນແຊບ.