(VOV)_មុននេះ២០ឆ្នាំ នាថ្ងៃទី១៦វិច្ឆិកាឆ្នាំ១៩៩៦ អង្គការអប់រំ វិទ្យាសាស្ត្រ និង
វប្បធម៌របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNESCO) បានរៀបចំជាលើកដំបូង៖​ ទិវាអន្តរ
ជាតិស្ដីអំពីការ​អត់ឱន។ ហើយពីនោះមក សកម្មភាពជាច្រើនបានជួយ​ជ្រោមជ្រែង
 លើកសរសើរ​សកម្មភាព​​អត់ឱន ត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅប្រទេសជា​ច្រើន​ ដែលក្នុង
នោះមានវៀតណាមផង។ បទសរសេររបស់អ្នកកាសែត Vu Hai អគ្គនាយករង វិទ្យុសម្លេងវៀតណាម ដោយប្រធានបទ៖ ការ​អត់ឱន៖​ការបង្ក​ឱកាសធំបំផុតក្នុងជីវិតមនុស្ស។

ការអត់ឱន៖ការបង្កឱកាសធំបំផុតក្នុងជីវិតមនុស្ស

អត្តចរិតរបស់មនុស្សវៀតណាមគ្រប់រូបគឺ៖ អធ្យាស្រ័យនិងចិត្តមេត្តា។ ​ប្រការនេះ
ត្រូវបានបង្ហាញច្បាស់ក្នុងពាក្យស្លោក សុភាសិត និងស្ថិតនៅក្នុងដួង​ចិត្តរបស់មនុស្ស
គ្រប់រូប។ ក្នុងគ្រួសារ វង្សត្រូកូល ជនវៀតណាមមានពាក្យថា៖ បង​ដួល​មានប្អូនលើក​
កាត់​ទឹក​មិន​ដាច់ កាត់​សាច់​វា​ឈឺ ឈាមខាប់ជាងទឹក។

​នាបច្ចុប្បន្ន នៅមានគំរូជាច្រើនអំពីការ​អត់ឱន ទឹកចិត្ត​អត់ឱនអធ្យាស្រ័យ​របស់ ជនវៀតណាម។ ក្នុងសង្គ្រាមនៅវៀតណាម អតីតទាហានអាមេរិកជាច្រើនបានប្រព្រឹត្ត
អំពីគួរអោយភ័យខ្លាចនិងស្អប់ខ្ពោះម​ជាច្រើន​ ដូចជា៖ការសម្លាប់មនុស្សដ៏រង្គាល​នៅ
ភូមិ​ My Lai ខេត្ត Quang Ngai (ភូមិភាគកណ្ដាលវៀតណាម)។ នាថ្ងៃទី១៦មិនា​ឆ្នាំ​
១៩៦៨​កងអនុសេនាធំCharlie (អាមេរិក) បានសម្លាប់មនុស្សទាំងឡាយក្នុងភូមិ ​ចំ
នួន​៥០៤នាក់ ដែលក្នុងនោះភាគច្រើនគឺនារីនិងកុមារ ហើយក្នុងនោះមានទាំងទា
រកទើបកើតទៀតផង។ បណ្ដាអតីតទាហានអាមេរិកដែលបានចូលរួមការសម្លាប់
រង្គាលទាំងនេះបានរងការឈឺចាប់ជានិច្ចដោយអំពើគួរអោយយង់ឃ្នងទាំងនោះហើយ​
បានត្រឡប់មកភូមិ My Lai វិញ ដោយមានគោលបំណងសូមអោយប្រជាជនវៀត
ណាមលើកលេងទោស។​ លោកស្រី ​Pham Thi Thuan សាក្សីមួយរូបដែលនៅមានជីវិត
ក្រោយ​ការសម្លាប់រង្គាលនេះ ​បានឆ្លើយសំនួរមួយថា៖ លោកស្រីមានអារម្មណ៍យ៉ាង
មេច ចំពោះសេចក្តីសូម​ទោសរបស់អតីតទាហានអាមេរិក? លោកស្រី​បានឆ្លើយថា៖ 
គ្រួសារខ្ញុំមាន​សមាជិក​ចំនួន៦នាក់ត្រូវសម្លាប់ ការបាត់បង់នេះគ្មានអ្វីអាចសង
បាន​ឡើយ។​ ប៉ុន្តែ នេះជារឿងអតីតកាល ខ្ញុំលើកលែងទោសអោយគេ បន្ទាប់ពី
ពេល​គេបានដឹងកំហុសនិងនឹកស្ដាយក្រោយ។ ហើយការសម្លាប់រង្គាលនៅ Thanh
Phong ខេត្ត​ Ben Tre (ភាគខាងត្បូងវៀតណាម) នាថ្ងៃទី២៥កុម្ភះឆ្នាំ១៩៦៩ កង
កម្លាំង​ចំណាន​ SEAL ដឹកនាំដោយ Bob Kerrey បានសម្លាប់មនុស្សជាង២០នាក់
 ​ដែលក្នុងនោះមានជនចាស់ជរា នារី និងកុមារ។  នាបច្ចុប្បន្នលោកជាសមាជិក​
ព្រឹទ្ធសភា​ ​បានសារភាពថា៖ លោកមានវិប្បដីសារីជានិច្ចដោយអំពើ​ខុសឆ្គង​នេះ​ 
និងលោកសូមទោសប្រជាជន Thanh Phong ទាំងឡាយ។ ​គ្រួសារ​របស់​ជនរងគ្រោះ
 ដោយ Bob Kerrey បានអោយដឹងថា៖ ស្អប់ខ្ពើមគឺស្អប់ខ្ពើម​ណាស់​ប៉ុន្តែមិនអាច
រក្សាក្នុងដួងចិត្តជានិច្ចបានទេ។ សន្តិភាពហើយ គ្មានអ្នកណាភ្លេច​បានអតីតកាល
ទេ ប៉ុន្តែរក្សាគំនំគុំគួនជានិច្ចគឺដើម្បីធ្វើអ្វី? 

កុំភ្លេចអតីតកាល ប៉ុន្តែក៏មិនបានរស់នៅជាមួយគំនំជានិច្ច។ បន្ទាប់ពីការ​ស្លាប់ 
ជីវភាពរស់នៅនៅតែបន្ត​។ មនោសញ្ជេតនា ទឹកចិត្តអធ្យាស្រ័យនឹង​លុបចោលជា
បណ្ដើរៗគំនំគំគួននានា ហាក់ដូចជាគ្មានអ្វីអាចប្រៀបធៀបបានឡើយ។ ការ​អត់
ឱនពុំមានន័យថា៖ ការធ្វើសម្បទានឬការ​បន្ទាបខ្លួនឡើយ។ ការ​អត់ឱនជា​ការគោ
រព ការយល់ព្រមនិងការវាយតំលៃខ្ពស់ចំពោះភាពសម្បូរនៃខឿនវប្បធម៌សកល។ 
កក្តាសំខាន់ជាងគេរបស់ការ​អត់ឱន នោះគឺការទទួលស្គាល់សិទ្ធិជា​សារវ័ន្តរបស់
មនុស្ស លើកកំពស់ចរិតលក្ខណះមនុស្សសាស្ត្រក្នុងមនុស្សម្នាក់ៗ។ និងចំពោះប្រ
ជាជនវៀតណាម ការ​អត់ឱនជាការបង្កឱកាសធំបំផុត​ក្នុងជីវិត​មនុស្ស៕