ຕະຫຼາດຢູ່ຫວຽດນາມແມ່ນມີຫຼາຍແຫ່ງ, ບໍ່ສາມາດນັບຈົນໝົດໄດ້, ແຕ່ແນ່ນອນວ່າ ຕະຫຼາດບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນແຫ່ງແລກປ່ຽນຊື້ຂາຍສິນຄ້າເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງເປັນແຫ່ງເຂັ້ນຂົ້ນໄປດ້ວຍສີສັນວັດທະນະທຳຫວຽດນາມອີກດ້ວຍ. ເມື່ອໄປຮອດດິນແດນແຫ່ງໃໝ່, ຢາກເຂົ້າໃຈແຈ້ງກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳຢູ່ນີ້, ພວກເພື່ອນຄວນໄປຕະຫຼາດ. ດິນແດນແຕ່ລະແຫ່ງມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນ, ຕະຫຼາດກໍມີຫຼາຍຈຸດເປັນເອກະລັກສະເພາະ. ແລະ ຍ້ອນບັນດາຈຸດເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງບັນດາຕະຫຼາດນັດນີ້ເອງ ໄດ້ກາຍເປັນສະຖານທີ່ດຶງດູດແຂກທ່ອງທ່ຽວມາຄົ້ນຫາ, ຊອກຮູ້ກ່ຽວກັບປະເທດຊາດ ແລະ ຊາວຫວຽດນາມ.
ຕະຫຼາດບົນແມ່ນ້ຳກ້າຍຣັງ
|
ຕະຫຼາດຫວຽດນາມ, ມີຄວາມງາມດ້ານວັດທະນະທຳເປັນເອກະລັກສະເພາະ. ແຕ່ລະເຂດ, ແຕ່ລະພາກກໍມີຄວາມງາມເປັນເອກະລັກສະເພາະ. ຕະຫຼາດຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງພາກເໜືອສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຕະຫຼາດບ້ານນາ. ຕະຫຼາດບ້ານນາແມ່ນບ່ອນແລກປ່ຽນສິນຄ້າ, ເປັນບ່ອນພົບປະແລກປ່ຽນ, ດຳເນີນຊີວິດວັດທະນະທຳວົງຄະນະຍາດ, ມັນຕິດພັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ແລະ ແມ່ນສ່ວນໜຶ່ງທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້ຂອງວັດທະນະທຳເຂດບ້ານນາຫວຽດນາມ. ຢູ່ເຂດບ້ານນາເມື່ອກ່ອນນີ້, ແຕ່ລະໝູ່ບ້ານກໍລ້ວນແຕ່ມີຕະຫຼາດນ້ອຍຊຶ່ງຖືກເອີ້ນວ່າ ຕະຫຼາດບ້ານເພື່ອໃຫ້ຊາວບ້ານເຕົ້າກັນຊື້ຂາຍອາຫານ, ເຄື່ອງຂອງຈຳເປັນໃຊ້ໃນຊີວິດປະຈຳວັນ. ບາງຕາແສງກໍມີຕະຫຼາດໃຫຍ່ກວ່າຊຶ່ງຖືກເອີ້ນວ່າ ຕະຫຼາດເມືອງ.
ໄປຮອດຕາແສງມິນນົງ, ແຂວງຟູ້ເຖາະ, ແຂກຄົນທັງຫຼາຍຈະມີໂອກາດແວ່ຕະຫຼາດລູ້ຊຶ່ງມີຂຶ້ນເປັນຕະຫຼາດນັດໃນມື້ທີ 3, ທີ 8, 13, 18 ແລະ 23 ໄລ່ຕາມຈັນທະປະຕິທິນ. ຈຸດທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຕະຫຼາດບ້ານນາເມື່ອກ່ອນນີ້, ຜູ້ຂາຍເຄື່ອງສ່ວນຫຼາຍໃນຕະຫຼາດແມ່ນພວກຊາວກະສີກອນຂາຍຜະລິດຕະພັນຕ່າງໆໂດຍເຂົາເຈົ້າຜະລິດເອງ. ປ້າເລທິດັກ ຜູ້ຂາຍເຄື່ອງຢູ່ຕະຫຼາດມິນນົງ ແຂວງ ຟູ້ເຖາະ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ແຕ່ດົນນານມາແລ້ວ, ນັບແຕ່ລຸ່ນປູ່ຍ່າຕາຍາຍພວກຂ້າພະເຈົ້າ, ກໍໄດ້ມີຕະຫຼາດລູ້ແລ້ວ. ຢູ່ຕະຫຼາດ, ເຂົ້າສານຖືກວາງຂາຍເປັນແຖວ ແລະ ປະຈຸບັນຍັງຂາຍຄືເກົ່າ, ສິນຄ້າແຕ່ລະເພດກໍຖືກຂາຍເປັນກຸ່ມຕ່າງຫາກ. ຜູ້ໄປຕະຫຼາດຊື້ເຄື່ອງ ຢາກຊື້ຫຍັງກໍສາມາດຫາໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ ”
ຢູ່ບັນດາແຂວງເຂດພູດອຍທາງທິດເໜືອ, ກໍມີບັນດາຕະຫຼາດນັດພິເສດສະເພາະ. ຊາວທ້ອງຖິ່ນໄປຕະຫຼາດປຽບເໝືອນໄປງານບຸນ. ໃນມື້ມີຕະຫຼາດນັດ, ທຸກຄົນໄປຕະຫຼາດຕ່າງກໍນຸ່ງຊຸດເຄື່ອງທີ່ສວຍງາມ, ໃສ່ເຄື່ອງເອ້ຢ້ອງຫຼາຍຢ່າງ.
ຈຸດທີ່ພົ້ນເດັ່ນກວ່າໝູ່ຢູ່ບັນດາຕະຫຼາດນັດເຂດພູສູງ ແມ່ນມີສີສັນຫຼາກຫຼາຍສວຍງາມຈາກຊຸດເຄື່ອງປະຈຳເຜົ່າຂອງພໍ່ແມ່ພີນ້ອງບັນດາເຜົ່າຕະຫຼອດຮອດແຜ່ນແພພື້ນເມືອງຖືກວາງຂາຍເດຍລະດາດ. ບໍ່ວ່າຜູ້ໃດທີ່ໄດ້ມາຮ່າຢາງ, ໄດ້ແວ່ຢາມຕະຫຼາດນັດຢູ່ບັນດາເມືອງແມ່ວຫວາກ, ດົງວັນ, ກວານບະ, ຮ່ວາຊູຟີ່… ກໍບໍ່ອາດຫຼົງລືມຄວາມເປັນເອກະລັກຢູ່ບັນດາຕະຫຼາດນັດແຫ່ງນີ້. ຮອດມື້ມີຕະຫຼາດນັດ, ພວກນາງສາວຊົນເຜົ່ານຸ່ງຊຸດປະຈຳເຜົ່າດ້ວຍສີຫຼາກຫຼາຍ, ມືຈັບຄັນຮົ່ມ, ເປ້ເຄື່ອງຢູ່ຫຼັງ, ສ່ວນພວກຜູ້ບ່າວກໍນຳເອົາໄກ່, ຫາບໝູ, ຈູງງົວໄປຕະຫຼາດ. ນັກທ່ອງທ່ຽວຊາວອີຕາລີ ຄົນໜຶ່ງແບ່ງປັນວ່າ :
“ ຢູ່ອີຕາລີ, ບໍ່ເຫັນມີສັດລ້ຽງຖືກຂາຍຢູ່ຕະຫຼາດຄືຢູ່ນີ້. ມາຕະຫຼາດແຫ່ງນີ້, ຂ້າພະເຈົ້າມັກກິນອາຫານຢູ່ນີ້ທີ່ສຸດ. ຊຸດອາພອນປະຈຳເຜົ່າຂອງຊາວທ້ອງຖິ່ນແຫ່ງນີ້ກໍເຮັດໃຫ້ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມປະທັບໃຈທີ່ສຸດ ”
ຖ້າມີໂອກາດໄປເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງທາງພາກໃຕ້ຫວຽດນາມນັ້ນ, ແຂກທ່ອງທ່ຽວຈະໄດ້ໄປຢ້ຽມຊົມບັນດາຕະຫຼາດນັດບົນລຳແມ່ນ້ຳທີ່ກ້ວາງໃຫຍ່ໄພສານ.
ຕະຫຼາດນັດເທິງແມ່ນ້ຳແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາຈຸດທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຢູ່ເຂດພາກຕາເວັນຕົກຊຶ່ງໄດ້ຄົງຕົວເປັນເວລາດົນນານ ແລະ ຜູກພັນຢ່າງສະໜິດແໜ້ນກັບການດຳເນີນຊີວິດວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນໃນພາກພື້ນ. ເພາະສະນັ້ນ, ເມື່ອໄປຮອດເກີນເທີ, ແຂກທ່ອງທ່ຽວຈະມີໂອກາດແວ່ຕະຫຼາດກ້າຍຣັງຕັ້ງບົນລຳແມ່ນ້ຳທີ່ມີຜູ້ຄົນມາຊື້ຂາຍເຄື່ອງຢ່າງໜາແໜ້ນ. ທັງຜູ້ຊື້ ແລະ ຄົນຂາຍກໍລ້ວນແຕ່ຕ້ອງຂີ່ເຮືອຈຶ່ງໄປຮອດຕະຫຼາດໄດ້. ຕະຫຼາດນັດບົນແມ່ນ້ຳ ກ້າຍຣັງໄດ້ມີຂຶ້ນໝົດມື້, ແຕ່ຄຶກຄື້ນທີ່ສຸດແມ່ນນັບແຕ່ຮຸ່ງເຊົ້າຫາ 9-10 ໂມງ, ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍຄ່ອຍຫຼຸດໜ້ອຍລົງ. ບົນລຳແມ່ນ້ຳທີ່ກ້ວາງໃຫຍ່, ບັນດາຍານພາຫະນະທາງນ້ຳເຊັ່ນ: ເຮືອ, ກຳປັ່ນໄດ້ເຕົ້າໂຮມກັນແລກປ່ຽນຊື້ຂາຍຜະລິດຕະພັນກະເສດ, ໝາກໄມ້, ອາຫານ, ຂອງກິນ ເຄື່ອງດື່ມ…
ຈຸດທີ່ພົ້ນເດັ່ນຢູ່ບັນດາຕະຫຼາດນັດບົນລຳແມ່ນ້ຳນັ້ນ ແມ່ນຜູ້ຂາຍເຄື່ອງມີຄວາມເພີດເພີນ, ຂາຍດ້ວຍລາຄາຈິງ , ຜູ້ຊື້ບໍ່ຕ້ອງຕໍ່ລອງລາຄາ. ເຂົາເຈົ້າສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຊາວທ້ອງຖິ່ນທີ່ມາຈາກເຂດສວນ, ແມ່ນ້ຳລຳເຊຊຶ່ງໄດ້ນຳເອົາໝາກໄມ້ທີ່ຕົນເອງປູກມາຂາຍ. ອ້າຍໂດ້ວັນເຈືອງ ແລະ ນາງໂດ້ທິງາ ແຂກທ່ອງທ່ຽວທີ່ມາຈາກຮ່າໂນ້ຍ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ນ້ອງເຫັນວ່າ ໄປຕະຫຼາດບົນແມ່ນ້ຳແມ່ນມີຄວາມປະທັບໃຈທີ່ສຸດ. ເພາະມັນມີລັກສະນະບ້ານນາ, ແມ່ນ້ຳລຳເຊຂອງເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງທາງພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ. ມັນແຕກຕ່າງກັບບ້ານນາຢູ່ພາກເໜືອຫວຽດນາມ ”
“ ນີ້ເປັນຄັ້ງທຳອິດທີ່ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ມາເຂດແມ່ນ້ຳລຳເຊພາກຕາເວັນຕົກ, ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກມີຄວາມສະຫວາດສະເຫວີຍທີ່ສຸດ. ສິ່ງທີ່ປະທັບໃຈທີ່ສຸດ ແມ່ນບັນຍາກາດຊື້ຂາຍໝາກໄມ້ນາໆຊະນິດ ”
ຖ້າມີໂອກາດໄປທ່ອງທ່ຽວຕາມລວງຍາວຂອງປະເທດຊາດນັ້ນ, ແນ່ນອນວ່າຜູ້ຄົນທັງຫຼາຍຈະມີຄວາມຈັບອົກຈັບໃຈທີ່ສຸດ, ບັນດາຕະຫຼາດນັດຈະເປັນອະນຸສອນຫຼາຍຢ່າງຍາກຈະລືມໄດ້ສຳລັບແຂກທ່ອງທ່ຽວ. ຢູ່ຫວຽດນາມ, ຕະຫຼາດນັດແຕ່ລະແຫ່ງ ກໍລ້ວນແຕ່ມີຄວາມງາມທາງດ້ານວັດທະນະທຳທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ ແລະ ກາຍເປັນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວທີ່ດູດດື່ມສຳລັບແຂກທ່ອງທ່ຽວທີ່ມາຈາກສາລະທິດ.