vovworld)- ສົງຄາມໄດ້ລ່ວງເລີຍໄປ ແລະ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ຢູ່ ຕາແສງ ຫວີງແທກ ເມືອງ ຫວີງລີງ ແຂວງ ກວ໋າງຈີ້ ໄດ້ກາຍເປັນປູຊະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດປະຕິວັດຂອງຫວຽດນາມ. ເມື່ອມາຢ້ຽມຢາມ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ນັກທ່ອງທ່ຽວຈະເຫັນໄດ້ຄວາມມານະອົດທົນຕໍ່ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກລຳບາກ, ການມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ ແລະ ນ້ຳໃຈຕໍ່ສູ້ຢ່າງພິລະອາດຫານຂອງທະຫານ ແລະ ປະຊາຊົນ ເມືອງ ຫວີງລີງ ໃນຊຸມປີສົງຄາມ. ບົດຂຽນຂອງນັກຂ່າວ ລານແອງ.
ປະຕູລົງອຸໂມງໃຕ້ດິນ
|
ຖ້າພວກທ່ານເດີນທາງຈາກພາກເຫນືອລົງພາກໃຕ້ດ້ວຍທາງຫລວງ 1A, ຫ່າງຈາກ ຂົວຮ່ຽນເລືອງ ຊື່ງແມ່ນຂົວແຫ່ງຫນຶ່ງຂີດຂັ້ນຊົ່ວຄາວແບ່ງແຍກພາກເຫນືອ ແລະ ພາກໃຕ້ຂອງຫວຽດນາມ ໃນສົງຄາມ ປະມານສອງສາມກິໂລແມັດ, ລ້ຽວຊ້າຍໄປເຖິງແຄມທະເລແມ່ນຮອດ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ. ໃນເສັ້ນທາງຖືກປົກຄຸມໄປດ້ວຍໄມ້ໄຜ່ທີ່ຂຽວອຸ່ມທຸ່ມ ທາມກາງສຽງຄື້ນທະເລທົບໃສ່ຝັ່ງ ບໍ່ມີຫລາຍຄົນຈະຮູ້ໄດ້ວ່າ ຢູ່ໃຕ້ຕີນຂອງເຂົາເຈົ້າແມ່ນລະບົບ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ, ຊື່ງແມ່ນໂລກແຫ່ງຫນຶ່ງສະເພາະຂອງທະຫານ ແລະ ປະຊາຊົນເມືອງ ຫວີງລີງ ທີ່ໄດ້ທຳການຕໍ່ສູ້ຕ້ານສັດຕູໃນ ໄລຍະແຕ່ປີ 1965 – 1972. ເມື່ອແນະນຳກ່ຽວກັບ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ, ນາງ ເລທິໂຕຮວ່າຍ, ຜູ້ນຳທ່ຽວ ຊື່ງແມ່ນຊາວໝູ່ບ້ານອຸໂມງ ຫວີງລີງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ແມ່ນຫນຶ່ງໃນຈຳນວນ ອຸໂມງໃຕ້ດິນໃຫຍ່ນ້ອຍທັງໝົດ 114 ແຫ່ງ ຢູ່ເມືອງ ຫວີງລີງ. 114 ອຸໂມງໃຕ້ດິນນີ້ ມີລວງຍາວເກືອບ 42 ກິໂລແມັດ. ໃນນັ້ນ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ແມ່ນກິດຈະກຳພິເສດກວ່າໝູ່. ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນບ່ອນຫລົບໄພຢ່າງປອດໄພຂອງປະຊາຊົນນັບຮ້ອຍໆຄົນ ເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນສະຖານທີ່ທາງຜ່ານຂົນສົ່ງທັນຍາຫານ ແລະ ອາວຸດທີ່ສຳຄັນໃຫ້ເກາະ ກົນກໍ໋ແລະ ສະຫນາມຮົບພາກໃຕ້ອີກດ້ວຍ. ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ເລີ່ມກໍ່ສ້າງເມື່ອປີ 1966 ແລະ ຮອດປີ 1967 ແມ່ນສຳເລັດ.”
 |
ຢູ່ກວ໋າງຈີ້, ຍາມລະດູຮ້ອນ ອາກາດຮ້ອນເອົ້າ ທີ່ສຸດ, ແຕ່ເມື່ອທ່ານລົງ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ, ທ່ານຈະຮູ້ສຶກເຢັນສະບາຍ ດ້ວຍລະບົບດູດອາກາດ, ຮັບປະກັນໃຫ້ນັກຮົບ ແລະ ປະຊາຊົນນັບຮ້ອຍໆຄົນ ດຳລົງຊີວິດ ແລະ ກຽມການສູ້ຮົບໃນ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ. ນີ້ກໍແມ່ນປັດໄຈສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ. ໄປເລິກເຂົ້າ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ, ພາຍໃຕ້ແສງໂຄມໄຟ, ທ່ານຈະເຫັນໄດ້ສີແດງຂອງເຂດດິນແຫ່ງເທບນິຍາຍນີ້ ກໍຄືການຈັດແບ່ງ, ສັບຊ້ອນບ່ອນຢູ່, ບ່ອນເຮັດວຽກໃນອຸໂມງໃຕ້ດິນຢ່າງຊັດເຈນ ແລະ ວິທະຍາສາດ.
ການມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງຂອງປະຊາຊົນເມືອງ ຫວີງລີງ ໄດ້ສ້າງຄວາມແຕກຕ່າງໃນ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ. ເຂົາເຈົ້າໄດ້ກໍ່ສ້າງປ້ອມປືນໃຫຍ່ຢ່າງໝັ້ນຄົງຖາວອນ ດ້ວຍ 3 ຊັ້ນຕິດຕໍ່ກັນ. ຊັ້ນຫນຶ່ງເລິກຈາກຫນ້າດິນ 12-15 ແມັດ ຊື່ງແມ່ນບ່ອນປະຊາຊົນດຳລົງຊີວິດ. ຊັ້ນ 2 ເລິກ 18 ແມັດ ແມ່ນສຳນັກງານຄະນະພັກ, ຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນ ແລະ ກອງບັນຊາການທະຫານແຂວງ. ຊັ້ນ 3 ເລິກ 22 ແມັດ ແມ່ນ ສາງບັນຈຸທັນຍາຫານ ແລະ ອາວຸດໃຫ້ເກາະ ກົນກໍ໋ ຢູ່ໃກ້ແຫ່ງນີ້ ແລະ ຮັບໃຊ້ການສູ້ຮົບໃຫ້ທະຫານ ແລະ ປະຊາຊົນ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ. ທ່ານ ຫງວຽນຫືວທັງ, ຫົວຫນ້າພະແນກວັດທະນະທຳ ກິລາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ແຂວງ ກວ໋າງຈີ້ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ນີ້ແມ່ນປູຊະນີຍະສະຖານທີ່ເປັນເອກະລັກພິເສດ.
“ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ໄດ້ນຳໃຊ້ໃນສົງຄາມທຳລາຍພາກເຫນືອ. ຫວີງລີງ ແມ່ນສະຫນາມຮົບດຸເດືອດທີ່ສຸດ ສະນັ້ນ ປະຊາຊົນ ບໍ່ສາມາດດຳລົງຊີວິດເທິງຫນ້າດິນໄດ້ ທັງໝົດຕ້ອງຍ້າຍລົງດຳລົງຊີວິດຢູ່ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ. ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຖານທີ່ໝັ້ນແຫ່ງການສູ້ຮົບເທົ່ານັ້ນ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ຍັງແມ່ນໝູ່ບ້ານໃຕ້ດິນ, ຢູ່ ທີ່ນີ້ມີບໍລິການສາທາລະນະສຸກ, ມີນ້ຳສ້າງ, ຫໍປະຊຸມ ແລະມີໂຮງປະສູດອີກ, ໃນໄລຍະນີ້ ມີ ເດັກ 17ຄົນແມ່ນເກີດຢູ່ໂຮງປະສູດແຫ່ງນີ້. “
ນັກທ່ອງທ່ຽວຢ້ຽມຊົມອຸໂມງໃຕ້ດິນ
|
ໃນຊຸມປີແຫ່ງການຕໍ່ສູ້ທີ່ຫຍຸ້ງຍາກລຳບາກ, ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ກຳລັງ ແລະ ກຽມພ້ອມການສູ້ຮົບ, ປະຊາຊົນ ແລະ ບັນດານັກຮົບຢູ່ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກສ່ວນຫລາຍອາໄສ ແລະເຮັດວຽກຢູ່ທີ່ນີ້. ບໍ່ຄິດໄດ້ວ່າດ້ວຍຄວາມຍາວເກືອບ 2 ກິໂລແມັດ, ຊ່ວງເວລາມີປະຊາຊົນດຳລົງຊີວິດຫລາຍສຸດແມ່ນ 1.200 ຄົນ. ນາງ ເລທິໂຕຮ່ວາຍ ໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ:
“ກ່ອນທີ່ມາຢ້ຽມຢາມ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ, ມີຫລາຍຄະນະໄດ້ຊອກຮູ້ປູຊະນີຍະສະຖານແຫ່ງນີ້ ແຕ່ບາງຄະນະບໍ່ທັນຮູ້ຈັກເທື່ອ. ແຕ່ເມື່ອມານີ້ ເຂົາເຈົ້າລ້ວນແຕ່ມີຄວາມຮູ້ສຶກແປກປະຫລາດທີ່ສຸດ. ບັນດາຄະນະນັກທ່ອງທ່ຽວມາຈາກ ອາເມລິກາ ຫລືບັນດາປະເທດກ່ອນນີ້ມີພົນທະຫານເຂົ້າຮ່ວມສົງຄາມຢູ່ທີ່ນີ້ ເຂົາເຈົ້າຄິດວ່າມີອຸໂມງເພື່ອຫລົບໄພ ແຕ່ບໍ່ຮູ້ໄດ້ວ່າມັນເປັນລະບົບຍິ່ງໃຫຍ່ຄືແນວນີ້, ພິເສດ ອຸໂມງແຫ່ງນີ້ສາມາດຫລົບຫລີກກັບລະເບີດທັນສະໄຫມທຸກປະເພດຂອງອາ ເມລິກາໄດ້.”
ສຳລັບນັກທ່ອງທ່ຽວຕ່າງປະເທດ, ການມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ແລະ ນ້ຳໃຈພິລະອາດຫານຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ແມ່ນສະແດງໃຫ້ເຫັນຜ່ານບັນດາກິດຈະກຳອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຄືແນວນີ້. ນັກທ່ອງທ່ຽວຜູ້ຫນຶ່ງ ມາຈາກ ອີຕາລີ ເມື່ອຢ້ຽມຢາມ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ໄດ້ແບ່ງປັນວ່າ:
“ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກແປກປະຫລາດທີ່ສຸດ. ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຫັນປະຈັກຕາ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ແລະ ມີຄວາມເຄົາລົບນັບຖືປະຊາຊົນຢູ່ທີ່ນີ້. ຊາວຫວຽດນາມ ສະຫລາດສະຫລຽວທີ່ສຸດ, ທິວທັດຢູ່ທີ່ນີ້ກໍງາມຫລາຍ.”
ປະຈຸບັນ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ແມ່ນຫນຶ່ງໃນຈຳນວນ ອຸໂມງໃຕ້ດິນ 114 ແຫ່ງ ທີ່ຍັງຮັກສາໄວ້ດັ້ງເດີມ ຂອງແຂວງ ກວ໋າງຈີ້. ອຸໂມງໃຕ້ດິນ ຫວີ້ງມົກ ແມ່ນປູຊະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດວັດທະນະທຳມີຄຸນຄ່າຫລາຍຢ່າງ ຊື່ງໃນນັ້ນ ຄຸນຄ່າກ່ຽວກັບການສຶກສາປະຫວັດສາດ, ນ້ຳໃຈຮັກຊາດ, ເຈດຈຳນົງພິລະອາດຫານ ແລະ ການມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງໃນການຕໍ່ສູ້ຂອງລຸ້ນພໍ່ລຸ້ນອ້າຍ ແມ່ນບົດຮຽນໃຫຍ່ສຳລັບຊາວແຂວງ ກວ໋າງຈີ້ ລຸ້ນຕ່າງໆ ເວົ້າສະເພາະ ແລະ ຊາວຫວຽດນາມເວົ້າລວມ.