เนินเอ-๑

เนินเอ-๑กับเนินอีกหลายแห่งที่อยู่ทางทิศตะวันออกของเดียน เบียน ฟูได้แก่ เนินซี-๑ เนินดี-๒ เนินอี-๑และเนินอี-๒ ได้กลายเป็นกำแพงที่แข็งแกร่งล้อมรอบปกป้องฐานที่มั่นที่เป็นศูนย์บัญชาการที่มีอุโมงเดอ กัสตรีส์   จากยอดเนินเอ-๑ สามารถมองเห็นบริเวณใจกลางเมือง เดียน เบียน ฟูเช่น บริเวณที่ราบหรือแอ่งกระทะ เนินดี-๑ ซี-๑ ซี-๒ อี-๑ อี-๒ อุโมงของนายพลเดอ กัสตรีส์ สนามบินเมือง แถง ทุ่งนาเอ-๑ สุสานเอ-๑ที่ตั้งอยู่ที่เชิงเนิน  กองทัพฝรั่งเศสถือเนินเอ-๑เป็นกำแพงเหล็กเพื่อปกป้องสำนักงานบัญชาการเดอ กัสตรีส์   ส่วนกองทัพเวียดนามภายใต้การบัญชาของพลเอก หวอ เงวียน ย้าป ก็เห็นว่า การบุกยึดที่มั่นแห่งนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย  ซึ่งเห็นได้จากการที่ยุทธนาการเดียน เบียน ฟูดำเนินเป็นเวลา ๕๖ วัน๕๖คืน แต่การสู้รบที่เนินเอ-๑นั้นต้องใช้เวลาถึง ๓๙ วันและคร่าชีวิตทหารกว่า ๒,๐๐๐ นายกว่าจะสามารถยึดสถานที่แห่งนี้ได้สำเร็จ

ทุกวันนี้ บันไดขึ้นยอดเนินเอ-๑ถูกปูด้วยหิน การปีนขึ้นถึงยอดเนินเอ-๑ต้องผ่านป้อมค่ายต้นโพธิ์หรือป้อมมนุษย์และหลุมเพลาะเพื่อลำเลียงเสบียงอาหารและอาวุธยุทธปัจจัยให้แก่ที่มั่นเอ-๑ของกองทัพฝรั่งเศสซึ่งปัจจุบันยังคงหลงเหลือรั้วลวดหนามที่มีใบของต้นชกติดมากมาย ต้นชกเหล่านี้ถูกปลูกหลังจากที่เดียน เบียน ฟูได้รับชัยชนะเมื่อวันที่ ๗ พฤษภาคม ๑๙๕๔  คุณลุงฝ่าม วัน เมี้ยว วัย ๘๔ ซึ่งเป็นทหารผ่านศึกสงครามเดียน เบียน ฟู ที่อาศัย ณ เมือง เดียน เบียน เล่าว่า  “ กองพลทหารของผมสู้รบที่เนินเอ-๑ตลอดทั้งวันทั้งคืนในยุทธนาการเดียน เบียน ฟู  แม้จะขาดแคลนอาหารและไม่ได้หลับไม่ได้นอนแต่ก็ยังคงปักใจสู้รบและรบแทนสมรภูมิอื่นๆ  การใช้ระเบิดจำนวนมหาศาลเพื่อทำลายเนินเอ-๑นั้นไม่ใช่เรื่องง่าย การแย่งชิงผืนดินที่เนินเอ-๑แต่ละตารางนิ้วนั้นยากลำบากมาก พวกเราต้องก่อสร้างระบบอุโมงใต้ดินจากต่าแหล่งไปยังเนินเอ-๑ และต้องรบกับศัตรูทุกวัน  พวกเราต้องทำลายรถถังของกองทัพฝรั่งเศสให้ได้ ๒ คันเพื่อเปิดทางทำลายป้อมค่ายต่างๆที่เรียงอยู่ห่างกันแค่ ๑๐ เมตรเท่านั้น ”

หลุมเพลาะ

บริเวณยอดเนินเอ-๑ยังคงมีร่องรอยของการสู้รบแห่งความเป็นความตายในอดีต  คุณหล่อ ถิ่ ซิงห์ผู้บรรยายของพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์เดียน เบียน ฟูเปิดเผยว่า  “ นี่คือรถถังคันหนึ่งในจำนวน ๒ คันที่กองทัพฝรั่งเศสใช้รบตอบโต้กองทัพเวียดนาม รถคันนี้ถูกหน่วยทหารที่ ๖๐๐ ของนายลิว เวียด หิว ยิงปืนบาซูกาใส่จนไฟไหม้และเราสามารถทำลายรถถังดังกล่าวได้เมื่อเวลาเช้าตรู่วันที่ ๑ เมษายนค.ศ.๑๙๕๔  ติดกับรถถังคือสุสานหมู่ของทหาร ๔ นายที่เสียชีวิตในขณะทำลายรถถัง ”

การยึดที่มั่นเอ-๑ที่แข็งแกร่งที่สุดของฐานที่มั่นเดียน เบียน ฟู กองทัพของนายพล หวอ เงวียน ย้าปได้ปฏิบัติยุทธวิธีที่ฉลาดและกล้าหาญคือ การขุดอุโมงใต้ดินแล้วใช้ระเบิดจำนวนมากทำลสบอุโมงบัญชาการของที่มั่นเอ-๑  คุณหล่อ ถิ่ ซิงห์เล่าต่อไปว่า  “ ทหาร ๒๕ นายรับหน้าที่ขุดอุโมง เมื่อขุดลึกเข้าไปก็ขาดลมหายใจดังนั้นคนเข้าทีหลังต้องพัดลมเข้าไปให้คนที่เข้าก่อน ส่วนดินขุดนั้นใส่ถุงขนออกจากอุโมงเพื่อถมหลุมเพลาะ  ภายในเวลา ๑๕ วันสามารถขุดอุโมงยาว ๔๗ เมตรเสร็จ  เวลา ๒๐.๓๐น วันที่ ๖พฤษภาคมค.ศ.๑๙๕๔ ทหารได้รับคำสั่งจุดชนวนระเบิดหนัก ๑ ตัน  เสียงระเบิดทำให้เนินลูกนี้สั่นสะเทือน สามารถปราบข้าศึกในพื้นที่ได้ ๑ หน่วย ทำให้ศัตรูที่อยู่ในอุโมงบัญชาการหวาดผวาเสียขวัญ  โดยรู้จักใช้โอกาสดังกล่าว ทหารของเรายึดที่มั่นเอ-๑ได้สำเร็จ ปราบข้าศึกได้ ๘๕๐ คนและขจัดข้าศึกที่เป็น หน่วยทหารชาญศึกของฝรั่งเศส๔หน่วยออกจากแนวรบได้สำเร็จ ”

รั้วลวดหนาม

ปัจจุบัน ที่นี่ยังหลงเหลือร่องรอยการรบอย่างดุเดือดที่สุดระหว่างกองทัพฝรั่งเศสกับกองทัพเวียดนามไม่ว่าจะเป็นหลุมระเบิดลึก ๑๓ เมตร กว้าง ๑๘ เมตรป้ายติดกับหลุมบอกเล่าเกี่ยวกับสนามรบระหว่างกองทัพฝรั่งเศสกับกองทัพเวียดนามก่อนหน้านี้ ๖๐ ปี อุโมงที่เป็นสำนักงานบัญชาการเนินเอ-๑ที่สีตกเป็นสีเทาตามกาลเวลา หลุมเพลาะ ๔,๐๐๐ เมตร ระบบรั้วลวดหนามและป้อมค่าย ๑๐ แห่งจากทั้งหมด ๓๗ แห่งและร่องรอยอื่นๆอีกมากมายบนเนินเอ-๑ ยังคงเล่าเรื่องช่วงเวลารบ๕๖ วัน ๕๖ คืนที่ยากลำบากที่สุด โดยต้องขุดภูเขา นอนในอุโมงต้องตากฝนทานข้าวโดนน้ำฝนเพื่อสร้างชัยชนะเดียน เบียน ฟูแห่งประวัติศาสตร์ทองของประเทศ ./.

อุโมงบัญชาการของนายพลเดอ กัสตรีส์

หลุมระเบิด

ปืนใหญ่ที่ใช้ในยุทธนาการเดียน เบียน ฟู