(VOVworld) –  ท่านแซกเกย์ ลาฟรอฟรัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซียเพิ่งเสร็จสิ้นการเยือนปักกิ่งและพบปะกับท่านหวางอี้รัฐมนตรีต่างประเทศจีน แม้จะเป็นกิจกรรมการทูตเพื่อเตรียมการให้แก่การเยือนจีนของท่านวลาดีเมีย ปูตินประธานาธิบดีรัสเซียในเดือนหน้าก็ตามแต่การเยือนนี้ได้สร้างความสนใจเป็นพิเศษให้แก่วงการวิเคราะห์การเมืองระหว่างประเทศเพราะการเยือนนี้มีขึ้นในขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างมอสโคว์กับตะวันตกกำลังมีความตึงเครียดเป็นอย่างยิ่งจากปัญหาของยูเครน ดังนั้น กิจกรรมการทูตของมอสโคว์จึงมีนัยยะมากกว่าการเสริมสร้างความสัมพันธ์ทวิภาคี

ท่านแซกเกย์ ลาฟรอฟรัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซียและท่านหวางอี้รัฐมนตรีต่างประเทศจีน (Photo:KYODO NEWS )

ในการเจรจากับรัฐมนตรีต่างประเทศจีนหวางอี้ รัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซียแซกเกย์ ลาฟรอฟได้ยืนยันว่า ความสัมพันธ์หุ้นส่วนยุทธศาสตร์รัสเซีย–จีนกำลังมีความไว้วางใจอยู่ในระดับสูง ทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องกันว่า ความสำเร็จที่ใหญ่ที่สุดในความสัมพันธ์ทวิภาคีคือความร่วมมือทางการค้า โดยไม่ว่าสถานการณ์เศรษฐกิจโลกที่ประสบความยากลำบากในปี๒๐๑๓ก็ตามแต่มูลค่าการค้าระหว่างรัสเซียกับจีนยังคงอยู่ที่๘๘.๘พันล้านเหรียญสหรัฐและแนวโน้มการลงทุนนับวันยิ่งเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะ การส่งออกน้ำมันดิบของรัสเซียไปยังจีนและการลงทุนของจีนในด้านการขุดเจาะแก๊สที่ไหล่ทวีปของรัสเซีย ส่วนในด้านสังคม ทหารและความมั่นคงก็พัฒนาอย่างเข้มแข็ง

อย่างไรก็ดี บรรดาผู้เชี่ยวชาญให้ข้อสังเกตว่า  เป้าหมายสำคัญในการเยือนนี้คือมอสโคว์กำลังผลักดันกิจกรรมการทูตมุ่งสู่ตะวันออก โดยเฉพาะจีน ในสภาวการณ์ที่ความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซียกับประเทศตะวันตกกำลังตกเข้าสู่สงครามเย็นครั้งใหม่หลังเหตุการณ์ต่างๆในยูเครน

ความพยายามช่วงชิงอิทธิพล

วิกฤตในยูเครนได้ทำให้รัสเซียและสหรัฐตกเข้าสู่สงครามเย็นครั้งใหม่และความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศตกเข้าสู่สภาวะการเผชิญหน้าที่เลวร้ายที่สุดนับตั้งแต่สหภาพโซเวียตล่มสลายเมื่อปี๑๙๙๑ และก็เหมือนการเผชิญหน้าระหว่างสหรัฐกับสหภาพโซเวียดในอดีต จีนได้กลายเป็นประเทศที่๓ที่สำคัญและการที่จีนเลือกเข้าข้างฝ่ายใดเป็นสิ่งที่ทั้งสหรัฐและรัสเซียต่างให้ความสนใจ ดังนั้น หนึ่งในหน้าที่สำคัญของรัฐมนตรีแซกเกย์ ลาฟรอฟในกรุงปักกิ่งคือ แสวงหาการสนับสนุนจากจีน

ตามข้อสังเกต ในความพยายามแย่งชิงอิทธิพล มอสโคว์มีความได้เปรียบเพราะมอสโคว์และปักกิ่งมีความละม้ายคล้ายคลึงกันทางด้านเศรษฐกิจ ทัศนะทางการเมืองและจุดยืนต่อประเทศตะวันตก ทั้งสองประเทศสมาชิกถาวรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาตินี้เป็นพันธมิตรที่ใกล้ชิดสนิมสนมในปัญหาที่ร้อนแรงต่างๆของโลก เช่น ซีเรีย อิหร่านและ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลี ความได้เปรียบอีกประการของรัสเซียคือ ความสัมพันธ์คู่แข่ง – หุ้นส่วน ความสัมพันธ์ร่วมมือ– ถ่วงดุลกันระหว่างจีนกับสหรัฐ

จากปฏิกิริยาของจีนต่อสถานการณ์ยูเครนเมื่อเร็วๆนี้เป็นสิ่งที่น่าสนใจ นับตั้งแต่เกิดวิกฤตเมื่อปลายปี๒๐๑๓ สื่อมวลชนจีนได้ตำหนิติติงประเทศตะวันตกว่า ก่อความสับสนวุ่นวายในยูเครนและเห็นว่า ความตั้งใจของประธานาธิบดีรัสเซีย วลาดีเมีย ปูตินเพื่อปกป้องสิทธิผลประโยชน์ของชาวรัสเซียเป็นสิ่งที่เข้าใจได้ไม่ยาก หลังจากที่มอสโคว์ส่งกำลังพลเข้าไครเมีย จีนเพียงเร่งรัดให้ฝ่ายที่เกี่ยวข้องแก้ไขการพิพาทอย่างสันติตามกรอบกฎหมาย การไม่ออกเสียงของจีนต่อมติของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมาเกี่ยวกับการผนวกรวมไครเมียเข้าเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียแสดงให้เห็นถึงท่าทีและทัศนะของจีนต่อปัญหายูเครน อีกทั้งยากที่จะถือว่า นี่เป็นปฏิบัติการประท้วงรัสเซีย

ดังนั้น ในการเยือนจีนครั้งนี้ รัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซียแซกเกย์ ลาฟรอฟได้กล่าวว่า รัสเซียชื่นชมจุดยืนที่มีภาวะวิสัยและสมดุลของจีนในเรื่องไครเมียผนวกรวมเข้าเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของรัสเซียและย้ำว่า ปักกิ่งได้แสดงให้เห็นถึงความเข้าใจปัจจัยต่างๆในทุกด้าน โดยเฉพาะ ปัจจัยประวัติศาสตร์ในการประเมินวิกฤตในยูเครน

กำหนดระเบียบโลกใหม่

วิกฤในยูเครนปัจจุบันกำลังมีความผันผวนอย่างซับซ้อน แม้ยากที่จะนำไปสู่สงครามแต่ความไม่สงบในยูเครนอาจจะกลายเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่มุ่งสู่การกำหนดระเบียบโลกใหม่  ความพยายามสร้างความโดดเดี่ยวรัสเซียของสหรัฐและฝ่ายตะวันตกจะทำให้มอสโคว์และจีนกระเถิบเข้าใกล้กันซึ่งเป็นสิ่งที่วอชิงตันไม่ประสงค์ แม้ว่า ความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซียกับจีนมีประวัติศาสตร์ที่ซับซ้อนแต่จากความร่วมมือแบบประสานผลประโยชน์ซึ่งกันและกัน อาจช่วยสนับสนุนการจัดตั้งพันธมิตรใหม่เพื่อถ่วงดุลกับสหรัฐ ที่น่าสนใจคือ มอสโคว์และปักกิ่งกำลังพิจารณาถึงการเสร็จสิ้นข้อตกลงเกี่ยวกับความร่วมมือในการจัดสรรก๊าซของรัสเซียให้แก่จีนภายในเวลา๓๐ปีและปัญหานี้จะได้รับการตัดสินใจในการเยือนจีนของประธานาธิบดีรัสเซียวลาดีเมีย ปูตินในเดือนพฤษภาคมนี้ ถ้ากลายเป็นความจริง ความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างรัสเซียกับจีนอาจชดเชยความเสียหายจากมาตรการคว่ำบาตรของสหรัฐ

ทั้งนี้และทั้งนั้นแสดงให้เห็นว่า การเยือนจีนของรัฐมนตรีแซกเกย์ ลาฟรอฟได้ประสบความสำเร็จ แม้จะไม่สนับสนุนอย่างเป็นทางการแต่ท่าทีไม่ประท้วงของปักกิ่งอาจจะทำให้มอสโคว์รู้สึกพอใจและอำนวยความสะดวกให้รัสเซียย่างเข้าสู่การเจรจา๔ฝ่ายที่เมืองเจนีวา ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ วันที่๑๗เดือนนี้ เพื่อแสวงหามาตรการทางการเมืองเพื่อแก้ไขปัญหาในยูเครน./.