ลดความช่วยเหลือทางทหาร–ก้าวถอยหลังในความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐกับอียิปต์

11 ตุลาคม 2556 | 18:05:39

(VOVworld) – หลังเหตุการโจมตีและปราบปรามผู้ชุมนุมสนับสนุนประธานาธิบดีโมฮัมเหม็ด มอร์ซีที่ถูกโค่นล้มในอียิปต์ สหรัฐได้ระงับการช่วยเหลือในบางส่วนทั้งทางทหารและเศรษฐกิจให้แก่อียิปต์เมื่อกลางสัปดาห์นี้ซึ่งนี่จะเป็นการตัดสินใจที่ฉลาดของทางการสหรัฐหรือไม่เมื่ออียิปต์ซึ่งเป็นพันธมิตรที่สำคัญของสหรัฐในเขตตะวันออกกลางกำลังเผชิญกับความท้าทายทั้งด้านเศรษฐกิจและความมั่นคง

ลดความช่วยเหลือทางทหาร–ก้าวถอยหลังในความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐกับอียิปต์ - ảnh 1

นายBadr Abdelattyโฆษกกระทรวงการต่างประเทศอียิปต์(Photo:Press TV)

สัญญาณไม่น่ายินดีเกี่ยวกับการเงินและการทหาร

วงเงินช่วยเหลืออียิปต์ที่วอชิงตันระงับอยู่ที่ประมาณ๒๖๐ล้านเหรียญสหรัฐและสหรัฐยังจะระงับการส่งยุทโธปกรณ์หลายรายการให้แก่กองทัพอียิปต์ด้วยเช่นกัน รวมถึงเฮลิคอปเตอร์อาปาเช่๑๐ลำ เครื่องบินรบเอฟ–๑๖ รถถังเอ็ม๑เอ๑อับรามส์และขีปนาวุธฮาร์พูน ก่อนหน้านั้น สหรัฐได้ยกเลิกการซ้อมรบร่วมกับอียิปต์ เลื่อนการส่งมอบเครื่องบินรบเอฟ๑๖ พร้อมยุทโธปกรณ์ให้แก่ประเทศนี้แล้ว ผ่านการระงับความช่วยเหลือให้แก่อียิปต์ นายบารัก โอบามา ประธานาธิบดีสหรัฐมีความประสงค์ที่จะสร้างแรงกดดันเพื่อให้รัฐบาลเฉพาะกาลอียิตป์ลดการปราบปรามผู้สนับสนุนนายโมฮัมเหม็ด มอร์ซีและผลักดันการถ่ายโอนอำนาจการเมืองในอียิปต์ การระงับความช่วยเหลือนี้เป็นสิ่งที่สามารถคาดเดาได้เพราะ ก่อนหน้านั้น ประชามติได้กล่าวถึงความเป็นไปได้ที่สหรัฐจะลดความช่วยเหลือให้แก่อียิปต์นับตั้งแต่เกิดการทำรัฐประหารประธานาธิบดีมอร์ซี เมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมาและการปราบปรามอย่างนองเลือดต่อบรรดาสมาชิกขององค์การภราดรภาพมุสลิมหรือMB

ลดอิทธิพลด้วยตัวเอง

เมื่อการตัดสินใจดังกล่าวได้รับการประกาศอย่างเป็นทางการก็ได้ถูกการตำหนิติติงอย่างรุนแรงจากรัฐบาลเฉพาะกาลอียิปต์ซึ่งนายBadr Abdelattyโฆษกกระทรวงการต่าง ประเทศอียิปต์ได้กล่าวว่า การตัดสินใจของสหรัฐเป็นความผิดพลาดและไม่เหมาะสมเพราะอียิปต์กำลังต้องเผชิญกับความท้าทายที่อันตรายที่เกี่ยวข้องถึงการก่อการร้าย และทำให้วงการการเมืองอียิปต์มีความระแวงสังสัยเกี่ยวกับการสนับสนุนเชิงยุทธศาสตร์ของวอชิงตันต่อโครงการความมั่นคงของอียิปต์และยืนยันว่า คณะผู้นำประเทศนี้จะไม่เปลี่ยนแปลงนโยบายปัจจุบันของตน นายฮาเซม อัล-เบบลาวี นายกรัฐมนตรีเฉพาะกาลของอียิปต์ได้เตือนว่า การที่วอชิงตันลดความช่วยเหลือทางทหารให้แก่อียิปต์ถือเป็นสัญญาณที่ไม่น่ายินดีเพราะในอดีต อียิปต์เคยซื้ออาวุธจากรัสเซียและจะแสวงหามาตรการในอนาคตโดยไม่ต้องง้อความช่วยเหลือจากสหรัฐและเปิดเผยว่า ซาอุดิ อาระเบีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์และคูเวตได้ให้คำมั่นว่า จะให้ความช่วยเหลือนับพันล้านเหรียญสหรัฐแก่รัฐบาลชุดใหม่ของอียิปต์ซึ่งวงเงินช่วยเหลือนี้จะช่วยให้กองทัพสามารถปฏิบัติภารกิจได้โดยไม่ได้รับผลกระทบจากการหยุดความช่วยเหลือทางทหารของสหรัฐ ส่วนพลเอกอับเดล ฟัตตาห์ เอล ซีซี่ ผู้บัญชาการทหารสูงสุดของกองทัพอียิปต์กล่าวว่า อียิปต์จะไม่โทษต่อแรงกดดันใดๆทั้งทางตรงและทางอ้อม การตัดสินใจของสหรัฐไม่เพียงแต่ทำให้ความสัมพันธ์กับพันธมิตรอียิปต์มีความตึงเครียดเท่านั้นหากยังคาดการณ์กันว่า จะส่งผลเสียต่อเศรษฐกิจของอียิปต์ด้วย ภายหลังกว่า๒ปีที่ประเทศนี้ตกเข้าสู่สภาวะไร้เสถียรภาพ ภาคการท่องเที่ยวที่ซบเซาและวิกฤติเศรษฐกิจที่รุนแรง ในขณะที่การปะทะระหว่างองค์การภราดรภาพมุสลิมที่สนับสนุนนายโมฮัมเหม็ด มอร์ซียกับรัฐบาลเฉพาะกาลนับวันมีความรุนแรงมากขึ้น

ปลอบใจพันธมิตร

แม้จะลดความช่วยเหลือทางทหารและเศรษฐกิจแต่รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐจอห์น แครี ได้แถลงว่า สหรัฐยังคงธำรงความช่วยเหลือด้านสาธารณสุข การศึกษา การต่อต้านการก่อการร้าย และการรักษาความมั่นคงชายแดนโดยการระงับความช่วยเหลือให้แก่อียิปต์ไม่ได้หมายความว่า วอชิงตันต้องการทำให้ความสัมพันธ์กับอียิปต์เลวลง สหรัฐไม่มีเจตนาที่จะตัดความสัมพันธ์นี้หรือเดินทวนกับพันธกรณีช่วยเหลือที่จริงจังต่ออียิปต์ และเผยว่า มีความเป็นไปได้ที่ทางการของนายบารัก โอบามา จะรื้อฟื้นความช่วยเหลือแต่ก็ขึ้นอยู่กับก้าวเดินต่อไปของรัฐบาลเฉพาะกาลอียิปต์เพื่อมุ่งสู่การถ่ายโอนอำนาจทางการเมืองในอียิปต์
อย่างไรก็ตาม ดูเหมือนว่า การปลอบใจนี้ยังคงไม่พอ อียิปต์เคยเป็นประเทศที่มีเศรษฐกิจโดดเด่นในตะวันออกกลางและแอฟริกาเหนือ นับตั้งแต่ปี๑๙๗๘ อียิปต์เป็นพันธมิตรที่สำคัญของสหรัฐในเขตที่มีความผันผวนมากมายนี้ แต่ทุกสิ่งทุกอย่างที่กำลังเกิดขึ้น ดูเหมือนว่า ยากที่จะค้ำประกันผลประโยชน์ของสหรัฐในเขตนี้ให้มั่นคงสมบูรณ์เหมือนแต่ก่อนได้และเสียงพูดของสหรัฐต่อรัฐบาลเฉพาะกาลอียิปต์ก็กำลังไม่มีน้ำหนักต่อไป./.

Hồng Vân/VOV5