(VOV5) - Làng nghề bánh tránh Thuận Hưng trở thành điểm du lịch ấn tượng với du khách từ khắp mọi nơi và là điểm tìm hiểu văn hóa ẩm thực truyền thống của sinh viên, học sinh trên địa bàn.
Bộ trưởng Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch vừa ký quyết định đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm bánh tráng Thuận Hưng, Thành phố Cần Thơ. Đây là niềm vui lớn đối với bà con làng nghề đã hơn 200 năm nỗ lực lao động, tạo ra những chiếc bánh tráng thơm ngon.
 Đặc điểm dễ nhận biết là dọc hai bên đường làng nghề luôn có những vỉ bánh tráng được người dân phơi đều tăm tắp. Ảnh: VOV |
Nghe âm thanh bài viết tại đây:
Đến làng bánh tráng Thuận Hưng, ở phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt sau khi đi hết quãng đường hơn 40km từ trung tâm thành phố Cần Thơ, dọc hai bên đường làng cùng với tán cây xanh, những vỉ bánh tráng được các hộ dân phơi đều tăm tắp đã vẽ nên bức tranh thôn quê bình dị, đẹp mắt.
Chưa vào mùa cao điểm nên lò bánh tráng của các hộ dân không đỏ lửa thường xuyên, chỉ sản xuất bán cho mối lái và bán lẻ cho người dân sống lân cận, khách tham quan. Dừng chân tại lò bánh tráng Thi Thơ, anh Trần Thanh Tâm, chủ lò bánh chia sẻ, không biết nghề bánh tráng có từ lúc nào, riêng nhà anh đã 3 thế hệ gắn bó với nghề này. Ông bà anh kể, ban đầu chỉ có vài người làm bánh tráng sử dụng vào dịp Tết, nhưng những chiếc bánh thơm, ngon có hương vị đặc trưng đã tạo sức hút với người thưởng thức. Dần dà, người người, nhà nhà bắt tay vào làm, ngót nghét làng nghề ra đời cũng hơn 200 năm.
Anh Tâm cho biết, hầu hết bánh ở làng nghề được tạo ra từ nguyên liệu chính là gạo và pha bột theo tỉ lệ chuẩn của từng hộ, thêm một chút muối để vị bánh được đậm đà hơn. Ngoài loại bánh tráng truyền thống chỉ pha với ít muối, trải qua thời gian, nhằm phù hợp hơn với nhu cầu người tiêu dùng, ở Thuận Hưng xuất hiện thêm một số loại bánh là bánh tráng giòn, bánh tráng dừa, bánh tráng ruốc,... Đặc biệt, từ lúc làm nghề cho đến nay, các gia đình sản xuất theo quy trình khép kín từ khâu mua nguyên liệu, chế biến thô cho đến thành phẩm: “Mua gạo về ngâm rồi xay luôn mới ngon, để cũ thì bị chua. Bánh tráng này làm cực vì phải nạo dừa, nước cốt dừa pha tráng bánh, vỏ dùng để nướng, rồi xay bột, bóp bột cho khô… làm 3 - 4 công đoạn, rồi đem ra lò tráng”.
Khâu tráng bánh là công đoạn đòi hỏi sự khéo léo của người thợ. Lượng bột tạo ra một chiếc bánh đong bằng một chiếc gáo nhỏ. Bánh được tráng lên một tấm vải (cán trên một chiếc nồi), lửa để liu riu, sau tầm 20-25 giây là bánh đạt yêu cầu. Bà Nguyễn Thị Hòa, làm nhân công gần 20 năm cho biết:
“Cỡ này làm ít, tháng 11 tới tháng Chạp thì làm suốt luôn, mỗi người làm một việc. Tôi thì tráng vậy phải không, cho dừa nè, mè vô rồi tráng chín. Ăn ướt thì ăn tại chỗ sau khi chín, còn nướng thì phơi khô rồi nướng. Rồi có người bưng vỉ đi phơi, rồi người thì gỡ bánh ra… Bánh này phơi nắng cỡ 2 tiếng đồng hồ mới khô đó vì nó dày”.
 Làng bánh tráng Thuận Hưng, ở phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt, cách trung tâm TP. Cần Thơ khoảng 40km. Ảnh: VOV |
Để chiếc bánh đến gần hơn nữa với nhiều người, các hộ dân làm lâu năm còn tham gia các Lễ hội ẩm thực trong cả nước. Mới đây nhất, trong Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ năm 2023 diễn ra tại Cần Thơ, bà Hà Thị Sáu, , nghệ nhân hơn 30 năm làm bánh tráng, đã bày một gian hàng và tự tay nướng những chiếc bánh tráng giới thiệu đến khách tham quan: “Làng nghề ngày càng phát triển lên, cảm thấy rất vui mừng, một phần nhờ tham gia nhiều lễ hội. Từ năm 2015, năm nay là 2023, năm nào tôi cũng tham gia Lễ hội Bánh và tôi bán bánh càng ngày càng phấn khởi”.
Sự nỗ lực của nhiều thế hệ người dân đã làm thay đổi bộ mặt làng nghề, số lượng tiêu thụ và doanh thu không ngừng tăng lên. Chỉ tính năm 2022 nơi đây ước đạt 120 triệu bánh, doanh thu cả năm khoảng 68 tỷ đồng, tăng 22% so cùng kỳ. Từ mấy chục hộ lúc ban sơ, hiện Thuận Hưng đã đỏ lửa gần 500 lò bánh, danh tiếng làng nghề được lan truyền rộng rãi, sản phẩm trải khắp các tỉnh/thành cả nước, theo xe sang tận Campuchia và được nhiều người nước ngoài xách tay mang về làm quà tặng người thân.
Song song đó, làng nghề bánh tránh Thuận Hưng còn trở thành điểm du lịch ấn tượng với du khách từ khắp mọi nơi và là điểm tìm hiểu văn hóa ẩm thực truyền thống của sinh viên, học sinh trên địa bàn. Em Phan Như Linh, học sinh trường THPT Hòa Hưng, chia sẻ cảm xúc khi đến với làng nghề: “Em đến đây làm bài tập cho môn Địa lý, nói về đời sống sinh hoạt và ẩm thực miền quê. Khi đến đây, em thấy không khí rất ấm cúng. Em ấn tượng nhất là quang cảnh phơi dọc hai bên đường, với lại thấy mọi người làm việc hăng say, nhiệt huyết để tạo ra những chiếc bánh tráng đẹp đẽ. Em cảm nhận nghề này rất là hấp dẫn và không thể nào bị lãng quên được”.
“Nghề làm bánh tráng Thuận Hưng, phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt, thành phố Cần Thơ” chính thức được Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, thuộc loại hình nghề thủ công truyền thống. Sự tôn vinh này mang lại cảm xúc hân hoan cho các hộ dân gắn bó lâu năm với nghề. Anh Trần Thanh Tâm, chủ lò bánh Thi Thơ khẳng định: “Không có nghỉ bao giờ, hết bánh là cứ tráng, làng nghề từ xưa đến giờ mấy đời rồi, người ta biết người ta lại mua, nhiều người tới lui. Dạo gần đây còn có mấy bạn trẻ lại chụp hình, quay phim, mấy bạn sinh viên đi thực tập cũng lại quay. Tôi nghĩ rằng đây cũng là một hoạt động có thể giữ gìn truyền thống văn hóa của mình từ xưa giờ”.
Theo bà Đào Thị Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch thành phố Cần Thơ, làng nghề bánh tráng Thuận Hưng là địa điểm đầu tiên của thành phố được đưa vào danh mục di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, khẳng định giá trị lịch sử văn hoá lâu đời của nghề làm bánh tráng Thuận Hưng.
Chiếc bánh tráng Thuận Hưng vẫn ngày ngày đến với người dân trên mọi miền Tổ quốc, hy vọng với nhiều chiến lược phát triển của các sở ngành, khi du lịch gắn với nghề thủ công truyền thống phát triển, sẽ mang lại thu nhập ổn định hơn cho người dân. Từ đó mọi người phấn khởi, an tâm lao động và ra sức gìn giữ, phát huy nghề thủ công truyền thống của địa phương.