เตยบั๊ก (Tay Bac) หรือจังหวัดเขตเขาภาคตะวันตกเฉียงเหนือของเวียตนาม..ดินแดนแห่งนี้เป็นแหล่ง อารยธรรมที่สำคัญมาตั้งแต่สมัยโบราณเป็นที่ตั้งหลักแหล่งของชนเผ่าไท ..ซึ่งคนไทยในเมืองไทยเชื่อกันว่าเป็นบรรพบุรุษของผู้คนที่ตั้งหลักแหล่งใน เมืองไทยปัจจุบัน..ในตำราเรียนของไทย..เรียกดินแดนเตยบั๊กแห่งนี้ว่า แคว้นสิบสองจุไท ...หมายความว่าเป็นที่อยู่อาศัยของคนไท  12 เผ่า..คล้ายกับดินแดน 12 ปันนาของจีนที่หมายถึงที่นา หนึ่งหมื่นสองพันไร่..ซึ่งเป็นที่อยู่ของคนไท แต่โบราณเช่นกัน..สิบสองจุไท ประกอบไปด้วย 12 เมืองใหญ่มีเจ้าเมืองปกครองทุกเมือง..เมืองเอกของแคว้นคือ เมืองแถง หรือนคร เดียนเบียน ...ปัจจุบัน..เขตเตยบั๊ก ทุกวันนี้ประกอบไปด้วย 6 จังหวัดคือ เซินลา เดียนเบียน ลายเจา ลาวกาย เอียนบ๋าย ฮว่าบิ่งห์..เป็นที่อาศัยของคนหลากหลายชาติพันธุ์ ได้แก่ ชนเผ่าไท ม้ง หนุง เย้า  เมื่อง กะได และกิง หรือชนชาติเวียต.. เขตนี้เป็นแหล่งท่องเทียวที่สำคัญแห่งหนึ่งเพราะมีทัศนียภาพที่เป็นเขตเขา ที่สวยงาม..มีน้ำตก ลำธาร มีหุบเขาที่ปกคลุมด้วยดอกไม้ นาขั้นบันได อากาศเย็นสบายตลอดปี นักท่องเที่ยวนิยมมาเที่ยวสัมผัสชีวิตความเป็นอยู่ของชาวเขาเผ่าต่างๆ..วิถี ชีวิตและวัฒนธรรมของคนในพื้นที่ จะมาพักในรูปแบบโฮมสเตย์ก็มาก ในหน้าหนาวเขตนี้ยังมีหิมะตกด้วยที่เมืองซาปา..ผู้คนตื่นเต้นแห่กันมาดูและ สัมผัสกันเป็นจำนวนมาก.. การท่องเทียวแบบเดินขึ้นภูเขาก็มีคนสนใจเช่นกัน เพื่อพิชิตยอดเขาทีสูงสุดในอินโดจีน ฟาน ซี ปัง..

     จังหวัดเดียนเบียน ในเขตเตยบั๊กนี้มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักไปทั่วโลกเลยทีเดียวจากการเป็นสมรภูมิรบระหว่างนักล่าเมืองขึ้นฝรั่งเศสและกองทัพประชาชนเวียตนามนำโดย พลเอกหวอ เหงียน ย้าป..เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 1954 (2497)การรบครั้งนั้นฝรั่งเศสพ่ายแพ้อย่างหมดท่า..ปิดฉากแผนการที่จะกลับมา ยึดครองเวียตนามอีกครั้งหนึ่ง...ต้องม้วนธงถอนทหารกลับบ้านอย่างน่าอาย..ชัย ชนะครั้งนั้นของเวียตนามกระฉ่อนไปห้าทวีป สะเทือนไปทั่วโลกทำให้ชื่อของพลเอก หวอ เหงียน ย้าป เป็นที่รู้จักและเกรงขามไปทั่วโลกว่าท่านสามารถตีเอาชนะแม่ทัพของมหาอำนาจ ได้ การศึกครั้งนั้นยังเป็นกำลังใจอันแรงกล้าของชาติ อาณานิคมที่จะลุกขึ้นต่อสู้เพื่อขับไล่ผู้ที่มารุกรานให้ออกไปจากบ้านเมือง ของตัวเอง..  จากวันนั้นถึงวันนี้ก็ครบ 60 ปีแห่งชัยชนะเดียนเบียนฟูในปีนี้..ชาวเวียตนามก็มีการจัดงานรำลึกในโอกาสนี้ ด้วย..เพื่อจะได้แสดงความกตัญูญูต่อคนรุ่นปู่รุ่นพ่อ..ที่เสียสละเลือดเนื้อ เพื่อปกป้องดินแดนเวียตนามอันเป็นที่รักให้แก่ลูกหลานสืบไป..ที่ท่องเทียว สำคัญในนครเดียนเบียน ที่น่าไปเยือนคืออุโมงค์บัญชาการรบของแม่ทัพฝรั่งเศส คริสโตเฟอร์ เดอ กัสตรี..อนุสาวรีย์วีรชนเดียนเบียน..พิพิธภัณฑ์ยุทธการเดียนเบียนฟู..เป็นต้น..
นครเดียนเบียนทุกวันนี้กำลังเติบโตทางด้านเศรษฐกิจอย่างรวดเรฺ็ว..มีคน จากที่ต่างๆทั่วเวียตนามพากันมาอยู่อาศัยมากขึ้นเพราะเห็นลู่ทางการพัฒนาทาง ธุรกิจ..นักท่องเทียวก็มาท่องเที่ยวจำนวนมากขึ้นทุกปี..เพราะชอบบรรยากาศการ ท่องเที่ยวของที่แห่งนี้..
อรรถพล อุดร..