(VOVworld) –  เมื่อ๒,๕๐๐ปีก่อน ผ้าบาติกถือกำเนิดขึ้นในประเทศอินเดีย ต่อจากนั้นก็ได้รับความนิยมจนมีชื่อเสียงระดับโลก เมื่อปลายศวรรษที่๑๘ ผ้าบาติกถูกแพร่เข้าไปในเกาะชวา ประเทศอินโดนีเซียและนับวันยิ่งพัฒนา เมื่อปี๒๐๐๙ เทคนิคย้อมสีผ้าบาติกแบบดั้งเดิมของอินโดนีเซียได้รับการรับรองเป็นมรดกวัฒนธรรมนามธรรมโลกจากองค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติหรือยูเนสโก แม้ว่า มิใช่เป็นแหล่งกำเนิดผ้าบาติกแต่อินโดนีเซียถูกถือว่า เป็นประเทศแห่งผ้าชนิดนี้เพราะมีเทคนิกย้อมสีอยู่ในระดับสูงสุดจนปัจจุบัน ผ้าบาติกของอินโดนีเซียกลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีชื่อเสียงระดับโลก

เทคนิคย้อมสีผ้าบาติกแบบดั้งเดิมของอินโดนีเซียได้รับการรับรองเป็นมรดกวัฒนธรรมนามธรรมโลกจากองค์การยูเนสโก(Photo:dulichbacthanglong )

“ขอบอกตรงๆเลยว่า ต้องเป็นคนที่มีฝีมือดีถึงจะประกอบอาชีพนี้ได้ สำหรับตัวผมเอง ความขยันหมั่นเพียร ฝีมือดีและความรักอาชีพได้ช่วยให้ผมสามารถประกอบอาชีพนี้มาได้๕๒ปีแล้ว ” นี่คือการยืนยันของช่างศิลป์วิดโยโย ลากโซโน อายุ๗๐ปี ที่หมู่บ้านผลิตผ้าบาติก ในนครยอกยากาตาร์ ประเทศอินโดนีเซีย แม้อายุจะสูง แต่ทุกวันเขายังคงไปทำผ้าบาติกที่โรงงานของครอบครัว
 ตรงหน้านายวิดโยโยคือโต๊ะขนาดใหญ่ที่ปูทับด้วยผ้าสีขาว สองมือถือแม่พิมพ์รูป๔เหลี่ยมที่แกะสลักลวดลายและทาขี้ผึ้ง นายวิดโยโยค่อยๆกดแม่พิมพ์ลงบนผ้าจนเป็นลวดลายเหลืองทองที่เงางาม  ในแต่ละวัน เขาพิมพ์ผ้าได้๔ผืนโดยผืนหนึ่งมีความยาว๒.๕เมตร กว้าง๑๕๐เซนติเมตร
โรงงานของครอบครัวเขามีพนักงาน๑๐คนโดยแบ่งหน้าที่ตามส่วนต่างๆ นายอากุง ลากโซโน ลูกชายคนโตของนายวิดโยโยและเป็นเจ้าของโรงงานกล่าวว่า“ขั้นตอนแรกคือ ต้องเลือกผ้าฝ้ายหรือผ้าแพรสีขาว เขียนลวดลายด้วยมือหรือพิมพ์ด้วยขี้ผึ้งเหลว แล้วย้อมสี ตากให้แห้ง หลังจากนั้นจุ่มในสารเคมีเพื่อให้ชั้นขี้ผึ้งหลุดออกก็จะเห็นสีและลวดลายที่เขียนไว้”
นายอากุง ลากโซโนเผยว่า ทุกวันสมาชิกในครอบครัวเขาสามารถผลิตผ้าได้เฉลี่ย๕๐ถึง๙๐เมตรแต่ขั้นตอนที่สำคัญที่สุดคือการทำลวดลายจะโดยสองพ่อลูกที่มีฝีมือดีและมีประสบการณ์เป็นผู้รับผิดชอบ
สำหรับผ้าบาติกที่เขียนลวดลายด้วยมือต้องใช้เวลา๑ถึง๒เดือนถึงจะเสร็จซึ่งช่างศิลป์ต้องใช้ภู่กันชันติ้งจุ่มน้ำขี้ผึ้งแล้วเขียนเป็นลวดลายที่มีความละเอียดปราณีตสวยงาม นับตั้งแต่ต้นศตวรรษที่๒๐ เมื่อมีแม่พิมพ์ที่ทำด้วยทองแดงซึ่งทำให้เทคนิคการทำผ้าบาติกมีการเปลี่ยน แปลงโดยผ้าบาติกแต่ละชิ้นจะใช้เวลาเพียง๑ถึง๒วันเท่านั้นและราคาก็ถูกกว่าผ้าบาติกที่เขียนลวดลายด้วยมือ“สีที่เป็นเอกลักษณ์ของผ้าบาติกคือสีน้ำตาลและสีคราม ผ้าบาติกยอกยากาตาร์มีสีคราม ส่วนผ้าบาติกโซโลมีสีน้ำตาล ปัจจุบัน ผ้าบาติกมีสีสันหลากหลาย ลวดลายส่วนใหญ่คือรูปสี่เหลี่ยม กลม ตารางหมากรุก ดาบ ดอกไม้ ใบหญ้า เป็นต้น”

บรรดาผู้นำที่เข้าร่วมการประชุมเอเปกที่ประเทศอินโดนีเซีย เมื่อปี๑๙๙๔ ใส่เสื้อบาติก(Photo:cungbandulich )

นักท่องเที่ยวต่างชาติที่ไปเยือนประเทศอินโดนีเซียต่างซื้อผลิตภัณฑ์ที่ทำจากผ้าบาติก เช่น เสื้อ ผ้าพันคอ ผ้าคลุมโต๊ะหรือกระเป๋าสตางค์มาเป็นของฝาก นายบอบ แท็มเปิ่ล นักท่องเที่ยวชาวอเมริกันชอบผลิตภัณฑ์เหล่านี้มาก โดยกล่าวว่า“ผมชอบเสื้อบาติกตั้งแต่เห็นครั้งแรกเพราะมันมีเอกลักษณ์เฉพาะและต่างกับสไตล์เสื้อที่ผลิตในสหรัฐ ผมศธัทธาในความพยายามและทักษะการทำผ้าบาติกของชาวอินโดนีเซีย มองเห็นชาวอินโดนีเซียใส่เสื้อบาติก ผมเข้าใจเอกลักษณ์วัฒนธรรมของอินโดนีเซีย ผมได้เลือกซื้อเสื้อบาติกตามสไตล์ที่ผมชอบที่สุด”
ผ้าบาติกไม่เพียงแต่เป็นแขนงงานศิลปะหัตถกรรมพื้นเมืองของอินโดนีเซียเท่านั้นหากยังเป็นความภาคภูมิใจของชาวอินโดนีเซียอีกด้วย ในวันงานสำคัญๆ ชาวอินโดนีเซียมักใส่เสื้อบาติก โดยเฉพาะ ในช่วงเทศกาลคาร์นิวัลบาติก ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากผ้าบาติก เช่น เสื้อ ผ้าพันคอจะได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ส่วนลวดลายบาติกยังถูกแกะสลักบนเครื่องเฟอร์นิเจอร์และมีการทำลายสักบนร่างกายเพื่อแนะนำเอกลักษณ์วัฒนธรรมนี้ให้แก่นักท่องเที่ยวต่างชาติโดยชาวอินโดนีเซียถือวันที่๒เดือนกันยายนเป็นวันบาติกอินโดนีเซียเพื่อสดุดีคุณค่าวัฒนธรรมและศิลปะของผลิตภัณฑ์นี้./.