( VOVworld )-เขตเขาภาคเหนือเวียดนามที่ยังคงความเป็นธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าดงดิบและเทือบเขาสูงลิ่ว ได้ดึงดูดใจนักท่องเที่ยวแบบเผจญภัยให้มาค้นคว้าเสน่ห์ของเขตนี้ โดยเฉพาะตากล้องทั้งมืออาชีพและสมัครเล่น  แต่สิ่งที่สร้างความประทับใจให้กับนักท่องเที่ยวที่เมื่อมาแล้วก็อยากกลับมาเที่ยวอีกคือ ความสวยงามของนาขั้นบันไดที่ลัดเลาะตามไหล่เขาหรือเนินเขาสูง และนาขั้นบันไดได้กลายเป็นเอกลักษณ์การทำนาดำของชาวเขาภาคเหนือเวียดนาม

นาข้าวสีเหลืองและเขียวสลับกัน

ที่มาของนาขั้นบันไดมาจากประเพณีการอาศัยของชาวเขาภาคเหนือเวียดนามที่สะท้อนประสบการณ์และวิธีการปลูกข้าว การผลิตตลอดจนการขุดปรับพื้นที่นาบันไดของชนเผ่าแต่ละเผ่า นายขว่างวันเตี๊ยน ชนเผ่าไทขาว จังหวัดเดี่ยนเบียนเปิดเผยว่า  “ พวกเราสืบสานประเพณีการปลูกข้าวนาดำจากบรรพบุรุษ  ชาวไทขาวตั้งหลักแหล่งอาศัยที่ไหนก็ปลูกข้าวนาดำที่นั่น พวกเราปรับพื้นที่ดินที่ว่างเปล่าเพื่อปลูกข้าวนาดำ ”

การปลูกข้าวนาขั้นบันไดในเขตเขาสูงมาจากการขาดแคลนพื้นที่ราบ ดังนั้นชาวเขาต้องขุดปรับพื้นที่ตามไหล่เขาหรือภูดอยที่ว่างเปล่าให้เป็นแปลงนาบันไดหลายๆขั้น ซึ่งหากเจ้าของนาสามารถขุดปรับพื้นที่นาเป็นบันไดหลายขั้นนั้นเป็นการสะท้อนความสามารถของพวกเขาและก็เป็นความภาคภูมิใจในผลงานของพวกเขาด้วย  นายหย่างอาปัว ชนเผ่าม้ง จังหวัดห่ายางเปิดเผยว่า  “ การบุกเบิกถือเป็นขั้นตอนที่ยากลำบากที่ต้องใช้แรงงานคนและเหนื่อยมาก  เราต้องรู้จักเลือกพื้นที่ลาดชันน้อยและไม่ค่อยมีกรวดหิน ควรเลือกพื้นที่ที่มีวัชพืชและต้นไม้ใหญ่ขึ้นหนาแน่น ”

ชาวเขาไปตรวจนาข้าวขั้นบันได

หลังจากบุกเบิกได้เสร็จเรียบร้อยแล้วก็ต้องปรับพื้นที่นาขั้นบันได โดยต้องทำระบบส่งน้ำมายังแปลงนา นายเลืองวันเที้ยต เจ้าหน้าที่ของพิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์เปิดเผยว่า  “ การทำระบบส่งน้ำโดยผู้ชาย  ซึ่งต้องใช้ภูมิปัญญาของชาวบ้านในการขุดระบบเหมืองเพื่อให้น้ำจะถูกส่งมายังแปลงนาอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในช่วงปลูกข้าว  น้ำไหลตามระบบส่งน้ำจากแปลงนาบนลงล่าง สำหรับแปลงนาที่มีเจ้าของนาหลายรายนั้น การบริหารจัดการน้ำเป็นหน้าที่ของเจ้าของนาทุกคน ”

การบุกเบิกและการขุดปรับพื้นที่นาขั้นบันไดมีมาหลายร้อยปี การตั้งหลักแหล่งอาศัยและการปลูกข้าวนาดำของชนเผ่าต่างๆในเขตเขาภาคเหนือได้ก่อให้เกิดประเพณีวัฒนธรรมพื้นบ้านต่างๆ ทั้งนี้ถือว่า เป็นวัฒนธรรมที่โดดเด่นของชนเผ่า  คุณถ่าวถิ่เหยอะ ชาวม้ง ตำบล ลาบ๊านเติ่น อำเภอหมู่กังจ๋าย จังหวัดห่ายางเผยว่า   ชนเผ่าม้งถือนาขั้นบันไดเป็นถังข้าวที่มีคุณค่า ซึ่งมันจะสวยที่สุดเมื่อการปลูกข้าวนำดำได้ผลดี นาข้าวสีเขียวเปลี่ยนเป็นสีเหลือง ซึ่งเป็นภาพสวยมาก มีข้าวเปลือกพอกินเรารู้สึกมีความสุขมาก ”

ข้าวกำลังออกรวงเขียวผสมเหลืองอ่อน

นาขั้นบันไดถือเป็นสิ่งมหัศจรรย์ของเขตเขาภาคเหนือเวียดนาม  โดยในช่วงเก็บเกี่ยวข้าวเดือนตุลาคม แปลงนาเหลืองอร่ามเป็นภาพที่สบายตาสบายใจเป็นที่สุด และยังมีแปลงนาที่มีทั้งสีเหลืองและสีเขียว ทั้งนี้สร้างสีสันและความสวยงามให้แก่เขตเขาภาคเหนือที่มีชนเผ่าไทและม้งอาศัยอยู่อย่างหาที่อื่นไม่ได้ ./.

เก็บเกี่ยวข้าว

ความสวยงามของนาข้าวหาที่อื่นมิได้

รอยยิ้มแห่งฤดูเก็บเกี่ยวได้ผล