(vovworld) - ໃນປະຊາຄົມບັນດາເຜົ່າຫວຽດນາມ, ຊຸດອາພອນທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມສະແດງໃຫ້ເຫັນວັດທະນະທຳທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ, ມັນບໍ່ພຽງແຕ່ມີຄວາມງາມພິເສດສະເພາະເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງເໝາະສົມກັບການອອກແຮງງານ, ການດຳລົງຊີວິດປະຈຳວັນຂອງເຂົາເຈົ້າອີກດ້ວຍ.
ຊຸດອາພອນຂອງຂອງຜູ້ຍິງຊົນເຜົ່າ ຂະແມ
(ພາບອິນເຕີແນດ)
ກໍ່ເຊັ່ນດຽວກັບຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍອື່ນໆ, ຊຸດອາພອນຂອງຊົນເຜົ່າ ຂະແມລະອຽດລະອໍພໍສົມຄວນ ດ້ວຍສີສັນຫຼາກຫຼາຍ ແລະເປັນເອກະລັກສະເພາະ. ນັບແຕ່ເວລາຍັງນ້ອຍ, ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ເຄີຍນຸ່ງຊຸດອາພອນທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ເພື່ອເຂົ້າຮ່ວມພິທີງານບຸນຕ່າງໆ. ຊຸດອາພອນເຫຼົ່ານັ້ນໄດ້ສ້າງຄວາມສວຍງາມ ໃຫ້ບັນດາສາວ ຂະແມໃນວາດຟ້ອນທີ່ອອນຊອນຍິ່ງຂຶ້ນ. ສ່ວນຜູ້ບ່າວ ຂະແມ, ເມື່ອນຸ່ງຊຸດອາພອນປະຈຳເຜົ່າຂອງຕົນ, ສະແດງດົນຕີ 5 ປະເພດ ກໍ່ເຫັນວ່າມີຄວາມເຂັ້ມແຂງແຮງກ້າກວ່າອີກ. ອ້າຍ ຟ້າມມິງຮ່ວາງ, ຜູ້ແນະນຳໃນຫໍພິພິດທະພັນຊົນເຜົ່າວິທະຍາ ຫວຽດນາມ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ໃນພິທີສຳຄັນ, ຜູ້ຍິງຈະນຸ່ງສິ້ນ Sampet hol ຫຼື Sampet Chorphum, ທີ່ເຮັດດ້ວຍເເພໄໝ, ຫຼື ແພຝ້າຍ, ດ້ວຍສີສົດໃສເຊັ່ນ: ສີແດງ, ສີອິດ, ສີເຫຼືອງ... ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ປະຈຸບັນ, ແມ່ຍິງ ຂະແມເຄີຍນຸ່ງໂສ້ງເສື້ອຄືຊາວກິງ. ອີງຕາມເກນອາຍຸເຂົາເຈົ້າກໍ່ມີການນຸ່ງຖືຕ່າງກັນ. ຜູ້ໜຸ່ມເຄີຍໃສ່ໂສ້ງແພໄໝສີດຳ, ເສື້ອບ່າບາ ຫຼື ໂສ້ງເສື້ອທຳມະດາ. ຜູ້ມີອາຍຸສູງນຸ່ງໂສ້ງເສື້ອບ່າບາສີດຳ, ໃຊ້ຜ້າພັນຫົວ. ສ່ວນຊຸດອາພອນຂອງຜູ້ຊາຍຊາວເຜົ່າ ຂະແມແມ່ນທຳມະດາງ່າຍດາຍ, ເຂົາເຈົ້າເຄີຍນຸ່ງຜ້າສະໂລ່ງ , ບໍ່ໃສ່ເສື້ອ. ເມື່ອອອກນອກເຂົາເຈົ້ານຸ່ງເສື້ອບ່າບາສີດຳຄືຊາວກິງ“.
ຊຸດອາພອນທີ່ເຄີຍໃຊ້ໃນງານບຸນຂອງຊົນເຜົ່າ ຂະແມ
(ພາບອິນເຕີແນດ)
ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ໃນຊີວິດປະຈຳວັນ, ຊຸດອາພອນຂອງຜູ້ຊາຍ ແລະ ຜູ້ຍິງຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ກໍ່ມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນຫຼາຍ. ຜູ້ຍິງຊາວເຜົ່າ ຂະແມເຄີຍນຸ່ງສິ້ນຫຼາຍປະເພດ, ແຕ່ນຸ່ງຫຼາຍກວ່າໝູ່ແມ່ນສິ້ນ Sampet Chon Kpal. ພິເສດ, ຄວາມງານໃນຊຸດອາພອນທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມແມ່ນຖືກສະແດງອອກຢ່າງຈະແຈ້ງທີ່ສຸດໃນວັນແຕ່ງງານ. ອ້າຍ ຮ່ວາງໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ:
“ໃນວັນແຕ່ງງານ, ເຈົ້າສາວຈະນຸ່ງສິ້ນ Sampol hol ສີແດງແກ່ ຫຼືສີບົວ ພ້ອມກັບເສື້ອສັ້ນຮັດຄີງ ຫຼືເສື້ອຍາວ Tampong ສີແດງ, ໃຊ້ຜ້າບ່ຽງສີຂາວ, ຖືໝວກ Kpal Plop ຮູບທາດຫຼາຍຊັ້ນ, ທີ່ປະດັບປະດາດ້ວຍການປັກແສ່ວລວດລາຍຫຼາຍສີຄືດັ່ງມົງກຸດນ້ອຍໆ. ສ່ວນເຈົ້າບ່າວຈະນຸ່ງ Hol ສີແດງແກ່, ເສື້ອສັ້ນສີຂາວ ຫຼືເສື້ອສີແຂນຍາວ, ຄໍເສື້ອແຂງ ແລະ ໃຊ້ຜ້າບ່ຽງ. ນອກນັ້ນເຈົ້າບ່າວຍັງຖືມີດນ້ອຍຢູ່ທາງຂ້າງ ດ້ວຍຄວາມໝາຍປົກປ້ອງໃຫ້ເຈົ້າສາວອີກດ້ວຍ“.
ຊຸດອາພອນໃນງານແຕ່ງດອງຂອງເຈົ້າບ່າວ, ເຈົ້າສາວຊົນເຜົ່າ ຂະແມ
(ພາບອິນເຕີແນດ)
ນອກນັ້ນ, ເພື່ອສ້າງຄວາມງາມໃຫ້ຜູ້ຍິງໃນງານດອງຕື່ມອີກ, ເຂົາເຈົ້າຍັງໃສ່ຜ້າ Sbay ທີ່ບ່ຽງແຕ່ບ່າໄຫຼ່ລົງກະດູກຂ້າງເບື້ອງຂວາ. ກ່ອນນີ້, ຜ້າ Sbay ຂອງເຈົ້າສາວຖືກຫຍິບດ້ວຍຜ້າສີເຫຼືອງ ແລະ ປະດັບປະດາດ້ວຍ ໝາກຕຸ້ມ ເຫຼື້ອມແວວວາວ, ສ້າງເປັນລວດລາຍທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມ.
ຊຸດອາພອນຂອງແມ່ຍິງຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ຍາມໃດກໍ່ຮັບຄວາມສົນໃຈຍ້ອນລັກສະນະລະອຽດລະອໍ, ສີສັນສົດໃສ, ລວດລາຍປະດັບປະດາທີ່ສວຍງາມດ້ວຍ ໝາກຕຸ້ມ ເຫຼື້ອມແວວວາວ. ສຳລັບຜູ້ຍິງຊາວເຜົ່າ ຂະແມແຕ່ລະຄົນ, ເຖິງວ່າເຂົາເຈົ້າຈະຫຍຸ້ງຍາກ, ຂາດເຂີນຄືແນວໃດ ກໍ່ຕ້ອງກະກຽມໃຫ້ຕົນ ແລະ ຄອບຄົວບັນດາຊຸດອາພອນທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ເພື່ອນຸ່ງໃນໂອກາດວັນບຸນທີ່ສຳຄັນ. ນັ້ນກໍ່ແມ່ນການຮັກສາ ສີສັນວັດທະນະທຳຊົນເຜົ່າໃນແຕ່ລະຄອບຄົວຊາວເຜົ່າ ຂະແມ.
ໃນຊີວິດປະຈຳວັນ, ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ເຄີຍນຸ່ງໂສ້ງເສື້ອສີດຳເພື່ອສົມກັບເງື່ອນໄຂເຮັດວຽກງານກະສິກຳ. ພິເສດ, ຊາວເຜົ່າ ຂະແມຍັງມີຄວາມຊຳນານໃນການຍ້ອມສີ, ດ້ວຍເຕັກນິກຍ້ອມສີ Tkat, Batik ທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ, ສາມາດຮັກສາບໍ່ໃຫ້ແພໄໝຕົກສີງ່າຍໄດ້.
ຊຸດອາພອນຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມແມ່ນການສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນຮີດຄອງປະເພນີ, ໃນຊີວິດປະຈຳວັນ ແລະ ໃນງານບຸນທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຂອງເຂົາເຈົ້າ.