(vovworld)- ໃນການຕໍ່ຕ້ານຕ້ານຈັກກະພັດອາເມລິກາກູ້ຊາດກ່ອນນີ້ 50 ປີ, ວັນທີ 5/8/1964, ກອງທັບອາເມລິກາ ເລີ່ມຕົ້ນບັ້ນ“ ການເຄື່ອນທັບ Pierce Arrow” ແນໃສ່ຕີທຳລາຍບັນດາຈຸດຄົມມະນາຄົມທີ່ສຳຄັນຂອງພາກເຫນືອຄື: ຂົວຮ່າມຣົ່ງ, ເຮືອບັກແກບ(ແທງຮວາ), ເຮືອບັກ ເບນຖູຍ(ເຫງ້ອານ), ຮ່ອນກາຍ ແລະ ທ່າກຳປັ່ນແຢງ(ກວ໋າງບີງ). ດ້ວຍຄວາມຕັດສິນໃຈຊ່ວຍຫນູນໃຫ້ແກ່ພາກໃຕ້, ມີເສັ້ນທາງໃຫມ່ໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງຂຶ້ນນັ້ນແມ່ນເສັ້ນທາງ 15 ເລີ່ມຈາກທາງທິດຕາເວັນຕົກແຂວງ ນີງບີງ ເຊື່ອມຕໍ່ເສັ້ນທາງໂຮ່ຈິມີນໄປຮອດແຂວງ ກວ໋າງບີງ. ພ້ອມກັບທາງຫລວງ 1A, ນີ້ແມ່ນເສັ້ນທາງຕົ້ນຕໍໄປຜ່ານເຂດດິນພາກກາງເພື່ອລຳລຽງຂົນສົ່ງ ອາວຸດ,ສະບຽງອາຫານ, ມະນຸດເຂົ້າຫນູນຊ່ວຍໃຫ້ແກ່ພາກໃຕ້.
ສາມແຍກດົງໂລກ
|
ກ່ອນນີ້ 50 ປີ ຈາກທາງຊອຍສາຍຫນຶ່ງມີປະຊາຊົນດຳລົງຊີວິດກະແຈກກະຈາຍ, ທັງວັນ ແລະ ຄືນຖືກທຳລາຍດ້ວຍລູກລະເບີດທຸກປະເພດ, ແຕ່ມາຮອດປະຈຸບັນເສັ້ນທາງ 15 ແມ່ນສ່ວນຫນຶ່ງຂອງເສັ້ນທາງໂຮ່ຈິມີນ ໄດ້ກາຍເປັນເສັ້ນທາງປູຢາງ ແລະ ເບຕົງທັນສະໄຫມ, ມີເຮືອນຊານຄັບຄາຫນາແຫນ້ນ, ຍານພາຫະນະສັນຈອນໄປມາຢ່າງຄຶກໂຄມ. ພົນຈັດຕະວາ ເລືອງຊີຍູງ, ອະດິດຜູ້ບັນຊາພົນລະພາກຫລວງ 12 - ພົນລະພາກຫລວງ ເຈື່ອງເຊີນ(ໝາຍເຖິງສາຍພູຫລວງ) ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໃນຊຸມປີນັ້ນ, ມີພຽງທາງຫລວງ 1 A ແມ່ນເສັ້ນທາງສຳຄັນ ແລະ ເສັ້ນທາງບາງສາຍໄປຍັງລາວ. ເມື່ອສົງຄາມເກີດຂຶ້ນ, ເສັ້ນທາງ 1A ກາຍເປັນເສັ້ນທາງຕົ້ນຕໍ ແລະ ແມ່ນເສັ້ນທາງຂົນສົ່ງອາວຸດ ແລະ ທະຫານ.
“ແຕ່ວັນທີ 5/8/1964, ອາເມລິກາ ຕີທຳລາຍພາກເຫນືອຫວຽດນາມ, ຈຸດໝາຍຕົ້ນຕໍແມ່ນສຸມໃສ່ຕີທຳລາຍດ້ານຄົມມະນາຄົມເພື່ອສະກັດກັ້ນ ການຂົນສົ່ງສິ່ງຂອງຫນູນຊ່ວຍພາກໃຕ້. ບ່ອນທີ່ສັດຕູສຸມໃສ່ທຳລາຍແມ່ນ ຂົວແຫ່ງຕ່າງໆ. ສະນັ້ນ ໃນໄລຍະນັ້ນ ການຂົນສົ່ງຂອງກອງທັບຫວຽດນາມ ແມ່ນອີງໃສ່ເສັ້ນທາງ 15. ”
ປະຈຸບັນ ເມື່ອໄປຜ່ານເສັ້ນທາງໂຮ່ຈິມີນລຽບຕາມພາກກາງ ຈະພົບເຫັນຫລັກໝາຍ, ປູຊະນີຍະສະຖານຫລາຍແຫ່ງ ຊື່ງແມ່ນຂີດໝາຍຂອງໄລຍະຕໍ່ສູ້ຢ່າງສະຫງ່າອົງອາດຂອງຊາດຫວຽດນາມ. ພິເສດເມື່ອ ພົບເຫັນເສັ້ນທາງນີ້ ກອງທັບອາກາດອາເມລິກາ ໄດ້ຖີ້ມລະເບີດຫລາຍປະເພດ ແນໃສ່ທຳລາຍເສັ້ນທາງຂົນສົ່ງສຳຄັນເຂົ້າສະຫນາມຮົບພາກໃຕ້. ໃນບັນດາສະຖານທີ່ ຊື່ງກອງທັບອາເມລິກາ ທຳລາຍຢ່າງດຸເດືອດນັ້ນ, ສາມແຍກດົງລົກ ຂຶ້ນກັບຕາແສງດົງລົກ ເມືອງການລົກ ແຂວງ ຮ່າຕີ້ງ ນອນໃນເສັ້ນທາງໂຮ່ຈິມີນ ແມ່ນບ່ອນຖືກກອງທັບອາເມລິກາ ຖີ້ມລະເບີດຫລາຍສຸດ ເພາະວ່າ ນີ້ແມ່ນບ່ອນສຳຄັນໃນເສັ້ນທາງລຳລຽງຂົນສົ່ງອາວຸດ, ສິ່ງຂອງທີ່ຈຳເປັນ ແລະ ມະນຸດເພື່ອຮັບໃຊ້ໃຫ້ແກ່ສະຫນາມຮົບພາກໃຕ້. ພົນຈັດຕະວາ ເລືອງຊີ້ຍູງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ທີ່ດິນແຕ່ລະຕາແມັດ ຢູ່ ສາມແຍກດົງລົກ ຖືກລະເບີດຖີ້ມລົງ ຢ່າງຫນ້ອຍສຸດ 3 ລູກ, ດ້ວຍນ້ຳຫນັກລູກລະໂຕນ, ນອກນັ້ນ ຍັງມີໝາກມີ່ນ ແລະ ອາວຸດອື່ນອີກ.
“ສາມແຍກດົງລົກ ມີທີ່ຕັ້ງສຳຄັນທີ່ສຸດ. ດົງລົກ ມີສາຍຕົ້ນຕໍແມ່ນເສັ້ນທາງ 15 ໄປເຖິງ ແຄຢາວ - ຮ່າຕີ້ງ ແລະ ອີກສາຍຫນຶ່ງແມ່ນເສັ້ນທາງໄປຮອດທາງຫລວງ 1A. ເພື່ອຫນູນຊ່ວຍໃຫ້ພາກໃຕ້ຕ້ອງໄປຕາມເສັ້ນທາງ 15 ແລະ ຜ່ານສາມແຍກດົງລົກ. ເພາະວ່າ ບັນດາຂົວຢູ່ລຽມຕາມເສັ້ນທາງ 1 A ຖືກສັດຕູຖີ້ມລະເບີດທຳລາຍໝົດ. ສະນັ້ນ ຕາມທັດສະນະຂອງຈັກກະພັດ ອາເມລິກາ, ຖ້າທຳລາຍ ດົງລົກ ໄດ້ ຈະມີປະສິດທິຜົນກວ່າເມື່ອທຽບໃສ່ການທຳລາຍບ່ອນອື່ນ.”
ເສັ້ນທາງ 15 ໃນເມື່ອກ່ອນ
ພາບເອກະສານ
|
ສາມແຍກດົງລົກ ຕິດພັນກັບເຫດການ ນາງສາວຕະລຸມບອນ 10 ຄົນຖືກເສຍສະຫລະຊີວິດໃນຂະນະພວມປະຕິບັດຫນ້າທີ່. ການເສຍສະຫລະຂອງພວກເອື້ອຍໄດ້ກາຍເປັນເທບນິຍາຍໃນໄລຍະຕໍ່ຕ້ານຕ້ານ ຈັກກະພັດອາເມລິກາ ແລະ ໃນຕະຫລອດໄລຍະປະຫວັດສາດແຫ່ງການຕໍ່ສູ້ຍາດເອົາເອກະລາດແຫ່ງຊາດ. ນາງສາວຕະລຸມບ່ອນ 10 ຄົນນັ້ນ ມີອາຍຸແຕ່ 17-24 ປີ, ພວກເອື້ອຍໄດ້ຮັບຫນ້າທີ່ຖົມຂຸມລະເບີດເພື່ອເຊື່ອມຕໍ່ເສັ້ນທາງ ລຳລຽງຂົນສົ່ງໃຫ້ແນວຫນ້າ. ຕອນເຊົ້າຂອງວັນທີ 24/7/1968, ພວກເອື້ອຍໄດ້ຮັບຄຳສັ່ງຖົມຂຸມລະເບີດຢ່າງຮີບດ່ວນ, ພາຍຫລັງຫລີກລ້ຽງບັ້ນຖິ້ມລະເບີດຂອງສັດຕູທຳລາຍຫລາຍຄັ້ງຢູ່ສາມ ແຍກດົງລົກແລ້ວ, ສັດຕູບຸກໂຈມຕີຢ່າງນອງເລືອດ ແລະ ໄດ້ມີລະເບີດລູກ 1 ຕົກໃສ່ ບ່ອນພວກເອື້ອຍພວມເຮັດວຽກ. ປະຈຸບັນ ບ່ອນທີ່ນາງສາວຕະລຸມບອນຖືກເສຍສະຫລະຊີວິດ ໄດ້ກາຍເປັນເຂດປູຊະນີຍະສະຖານອາໄລຫານັກວິລະຊົນຍິງ 10 ຄົນທີ່ເສຍສະຫລະຊີວິດ ເພື່ອເອກະລາດແຫ່ງຊາດ. ອ້າຍ ເຈີນດີງເອືອກ, ຫົວຫນ້າຄະນະຄຸ້ມຄອງເຂດປູຊະນີຍະສະຖານ ດົງລົກ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ຄະນະຄຸ້ມຄອງເອົາໃຈໃສ່ທີ່ສຸດເຖິງຖັນແຖວໂຄສະນາ ເພື່ອເຮັດແນວໃດໃຫ້ແຂກຄົນເຂົ້າໃຈໄດ້ອະດີດຕະການທີ່ສະຫງ່າ ອົງອາດຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມໃນສົງຄາມຕ້ານຈັກກະພັດອາເມລິກາ, ພິເສດ ໃນແນວຮົມຄົມມະນາຄົມຂົນສົ່ງ, ສົງຄາມປະຊາຊົນ. ເພື່ອໃຫ້ລຸ້ນຫນຸ່ມດຳລົງຊີວິດແນວໃດໃຫ້ດີ, ສົມກັບການເສຍສະຫລະຊີວິດຂອງລຸ້ນພໍ່ລຸ້ນອ້າຍ. ສະເລ່ຍແຕ່ລະມື້ ຄະນະຄຸ້ມຄອງປູຊະນີຍະສະຖານໄດ້ຕ້ອນຮັບແຂກປະມານ 3000 ເທື່ອຄົນ, ສະເພາະ ເດືອນ 7 ແມ່ນໂອກາດສະຫລີມສະຫລອງວັນທະຫານເສຍອົງຄະ ແລະ ນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາ ມີ 40.000-50.000 ເທື່ອຄົນມາຢ້ຽມຢາມ ແລະ ຖະຫວາຍທູບທຽນອາໄລຫາບັນດານາງສາວຕະລຸມບອນທີ່ເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອ ຊາດ.”
ເຂດປູຊະນີຍະສະຖານ ສາມແຍກດົງລົກ ຕັ້ງຢູ່ຮ່ອມພູ ຖືກອ້ອມຮອບໄປດ້ວຍປ່າແປກທີ່ຂຽວອຸ່ມທຸ່ມ. ຫໍວາງສະແດງ, ຫໍພິພິດທະພັນຊາວຫນຸ່ມຕະລຸມບອນ, ອະນຸສາວາລີ ໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງຢ່າງໃຫຍ່ໂຕຢູ່ຕໍ່ຫນ້າບັນດາສຸສານຂອງນາງສາວ ຕະລຸມບອນ 10 ຄົນ. ແຕ່ລະປີ ມີນັກທ່ອງທ່ຽວພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ນັບໝື່ນໆຄົນ ພ້ອມກັບຊາວຫວຽດນາມ ອາໄສຢູ່ຕ່າງປະເທດ ໄດ້ມາຖະຫວາຍທູບທຽນອາໄລຫາບັນດານາງສາວຕະລຸມບອນທີ່ໄດ້ເສຍສະຫລະ ຊີວິດເພື່ອປະເທດຊາດ ແລະ ຢ້ຽມຢາມເຂດປູຊະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດແຫ່ງນີ້.