ข้อตกลงครั้งประวัติศาสตร์ที่ได้บรรลุเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคมได้ระบุว่า อิหร่านจะลดเครื่องหมุนเหวี่ยง2ใน 3 ที่เสริมสมรรถภาพยูเรเนี่ยมและลดจำนวนยูเรเนี่ยมที่เสริมสมรรถภาพในระดับต่ำ ส่วนเครื่องหมุนเหวี่ยงที่ไม่ได้ใช้งานนั้นจะเก็บไว้ในคลังภายใต้การเฝ้าติดตามของสำนักงานพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศหรือไอเออีเอและโรงงานนิวเคลียร์ทุกแห่งของอิหร่านจะได้รับการตรวจสอบเป็นประจำจากไอเออีเอเพื่อแลกกับการที่สหรัฐและสหภาพยุโรปหรืออียูยกเลิกคำสั่งคว่ำบาตรที่เกี่ยวข้องกับโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน แต่อย่างไรก็ตาม คำสั่งควํ่าบาตรดังกล่าวจะถูกฟื้นฟูภายในเวลา 65 วันถ้าหากอิหร่านละเมิดข้อตกลง   พร้อมทั้งจะคงคำสั่งควํ่าบาตรด้านอาวุธของสหประชาชาติต่อไปอีก 5 ปีและคงคำสั่งห้ามซื้อเทคโนโลยีขีปนาวุธนำวิถีเป็นเวลา 8 ปี

หลังการเจรจาที่ยากลำบากมาเป็นเวลานานถึง 11 ปีและ 18 วันที่เร่งรีบ ณ กรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย ข้อตกลงนิวเคลียร์ฉบับสมบูรณ์ได้บรรลุแล้ว ซึ่งประชาคมโลกมีปฏิกิริยาในทางบวกทันทีโดยชื่นชมว่า นี่คือข้อตกลงครั้งประวัติศาสตร์ที่ยุติหนึ่งในสถานการณ์ร้อนของโลกที่ชะงักงันมาเป็นเวลาหลายปี สำหรับบุคคลสำคัญที่เข้าร่วมการเจรจาดังกล่าวคือประธานาธิบดีสหรัฐ บารัค โอบาม่า และประธานาธิบดีอิหร่าน ฮัสซัน โรฮานีนั้น การบรรลุข้อตกลงฉบับนี้ถือเป็นความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ด้านนโยบาย เพราะว่า ข้อตกลงฉบับนี้ได้ช่วยให้อิหร่านหลุดพ้นจากสถานการณ์ถูกโดดเดี่ยว ช่วยให้เศรษฐกิจของประเทศนี้พัฒนามากขึ้นจากการส่งออกน้ำมันให้แก่ตลาดโลก สำหรับสหรัฐ ข้อตกลงฉบับนี้ได้ช่วยให้ทางการประธานาธิบดีบารัค โอบาม่าไม่ต้องใช้มาตรการทางทหารที่จะเกิดผลที่ไม่สามารถคาดการณ์ได้ในตะวันออกกลางและในภูมิภาคต่างๆ

บรรดานักวิเคราะห์ประเมินว่า ข้อตกลงนิวเคลียร์ที่อิหร่านเพิ่งลงนามกับ 6 ประเทศมหาอำนาจนั้นเป็นชัยชนะของความพยายามทางการทูตเป็นเวลานาน รวมทั้งบทบาทที่ยิ่งใหญ่ของผู้นำหลายๆท่าน เช่น ประธานาธิบดีสหรัฐบารัค โอบาม่าและประธานาธิบดีอิหร่าน ฮัสซัน โรฮานี ซึ่งนี่ก็ไม่ใช่เรื่องบังเอิญที่นายโอบาม่าได้ประกาศเมื่อขึ้นดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีในวอชิงตันว่า ต้องแสวงหามาตรการแก้ไขที่ “สมดูลระหว่างการโดดเดี่ยวกับความร่วมมือ” อยู่เสมอ เพราะว่า “ถ้าหากมีการคว่ำบาตร ก็จะไม่มีความเป็นมิตรเกิดขึ้น ถ้าหากแค่ออกคำประนามโดยไม่มีการหารือจะไม่สามารถประสบความสำเร็จได้” ในขณะที่อดีตประธานาธิบดีสหรัฐคนก่อนมีทัศนะที่แข็งกร้าวต่อบรรดาประเทศที่ถูกระบุในรายชื่อ “ประเทศปีศาจ”นั้น นายบารัค โอบาม่าได้แสวงหาโอกาสเข้าถึงและเปิดอกเปิดใจโดยได้โทรศัพท์ถึงประธานาธิบดีอิหร่านคนใหม่ ฮัสซัน โรฮานีเมื่อเดือนกันยายนปี 2013 เพื่อเปิดโอกาสให้แก่การเจรจาเป็นเวลานาน 21 เดือนและสามารถบรรลุข้อตกลงครั้งประวัติศาสตร์ ณ กรุงเวียนนา ประเทศออสเตรียเมื่อวันที่ 14 ที่ผ่านมา สำหรับอิหร่านนั้น การเปลี่ยนผ่านทางการเมืองในอิหร่านได้ช่วยให้นาย ฮัสซัน โรฮานี ซึ่งถือเป็นผู้ที่มีลักษณะประนีประนอมได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดี นำเตหะรานยางเข้าสู่ยุคใหม่ในความสัมพันธ์กับวอชิงตัน ซึ่งมีความยืดหยุ่นและคล่องตัวกว่าท่าทีที่เป็นศัตรูของอดีตประธานาธิบดีอิหร่านมาห์มุด อาห์มาดิเนจาด

แม้ข้อตกลงยังอยู่บนกระดาษเท่านั้น ซึ่งต้องรอการมีผลบังคับใช้แต่จริงๆ สิ่งนี้ได้สร้างแรงจูงใจให้แก่นักลงทุนนานาชาติ ในประเทศจีน ยุโรปและรัสเซีย ข้อตกลงฉบับนี้ได้รับการต้อนรับจากบริษัทต่างๆ เพราะจากประชากร 77 ล้านคน อิหร่านเป็นตลาดใหม่ที่น่าสนใจในตะวันออกกลางและแอฟริกาเหนือ อิหร่านมีปริมาณน้ำมันสำรองมากเป็นอันดับที่ 4 ของโลกและมีปริมาณก๊าซธรรมชาติสำรองอยู่อันดับที่สองของโลก รองจากรัสเซียเท่านั้น ดังนั้น นักลงทุนต่างๆกำลังรอคอยโอกาสเข้าถึงตลาดที่เต็มไปด้วยศักยภาพนี้อย่างใจจดใจจ่อ สิ่งที่น่าสนใจคือ หลังจากที่ถูกคว่ำบาตรมาเป็นเวลาหลายปี อิหร่านกำลังขาดแคลนทุกสิ่งทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็น สินค้า การบริการและสินค้าอุปโภคบริโภค ดังนั้น นี่จะเป็นจุดหมายปลายทางของผู้ขายปลีกชั้นนำของโลก ส่วนผู้เชี่ยวชาญด้านการเงินคาดว่า การที่อิหร่านได้รับการคลี่คลายคำสั่งคว่ำบาตรนั้นอิหร่านอาจจะเปิดตลาดหลักทรัพย์ให้แก่นักลงทุนในต้นปี 2016 และเงินทุนที่ไหลเข้าตลาดนี้ในปีแรกอาจสูงถึง 1 พันล้านเหรียญสหรัฐ

ไม่เพียงแต่เปิดโอกาสให้แก่ความร่วมมือใหม่ระหว่างอิหร่านกับโลกเท่านั้น แต่ข้อตกลงฉบับนี้ยังถูกถือว่า ส่งผลกระทบในทางบวกต่อสถานการณ์ความมั่นคงในตะวันออกกลางอีกด้วย ซึ่งเป็นกุญแจที่เปิดประตูไปสู่การแก้ไขปัญหาการเมืองในซีเรียและประเทศต่างๆ เช่น อิรักและเยเมน และในความเป็นจริง อิหร่านมีบทบาทสำคัญต่อรัฐบาลของนาย  บาชาร์ อัล-อัสซาด ประธานาธิบดีซีเรียและกลุ่มกบฎฮูธีในเยเมน แถมอิหร่านยังเป็นแกนนำในสงครามต่อต้านกลุ่มรัฐอิสลามหรือไอเอส ดังนั้นการยุติความชะงักงันของการเจรจานิวเคลียร์ระหว่างกลุ่มพี 5+1 กับอิหร่านถือเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างยิ่ง ซึ่งอาจเปลี่ยนสถานการณ์ในภูมิภาค ส่วนบรรดาผู้สังเกตการณ์ระหว่างประเทศเผยว่า ถ้าหากได้รับการสนับสนุนจากเตหะราน มาตรการเปลี่ยนแปลงอำนาจในซีเรียหรือการปราบปรามกลุ่มกบฎฮูธีในเยเมนจะเป็นเรื่องที่สามารถปฏิบัติได้จริง เมื่อจับมือกับเตหะราน วอชิงตันจะมีความสะดวกมากขึ้นในการแทรกแซงปัญหาตะวันออกกลางตามรูปแบบใหม่

ปัจจุบันนี้ ต้องรอระเบียบการที่จำเป็นให้แก่ข้อตกลงนิวเคลียร์ของอิหร่านที่ได้รับการอนุมัติอย่างเป็นทางการ ส่วนการปฏิบัติข้อตกลงอย่างสมบูรณ์ก็ต้องใช้เวลาหลายเดือนและขึ้นอยู่กับว่า อิหร่านสามารถตอบสนองคำเรียกร้องของบรรดาประเทศมหาอำนาจตามข้อกำหนดต่างๆในข้อตกลงเช่นไร แต่อย่างไรก็ตาม ข้อตกลงฉบับนี้ยังเป็นข้อตกลงฉบับหัวเลี้ยวหัวต่อที่สำคัญและเปิดหน้าใหม่ให้แก่ความสัมพันธ์ระหว่างอิหร่านกับโลก แต่สิ่งที่สำคัญคือ ทุกฝ่ายจะใช้โอกาสนี้อย่างไรเพื่อการร่วมมือพัฒนา.