การเลือกตั้งทั่วไปก่อนกำหนดในประเทศอิตาลีถูกจัดขึ้นภายหลังกว่า 2 เดือนที่รัฐบาลของนายกรัฐมนตรี มารีโอ ดรากี ประกาศลาออกจากตำแหน่งเมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมาเนื่องจากแรงกดดันภายในประเทศ ตามผลการนับคะแนนที่ได้รับการประกาศเมื่อวันที่ 26 กันยายน กลุ่มพันธมิตรพรรคขวากลางนำโดยพรรคพี่น้องแห่งอิตาลี (Fratelli d'Italia )หรือ FDI ได้รับชัยชนะ  โดยได้ที่นั่งข้างมากทั้งในวุฒิสภาและสภาล่าง ส่วนกลุ่มพันธมิตรพรรคกลางซ้ายอิตาลีนำโดยพรรคประชาธิปไตยหรือ PDได้ออกมาประกาศยอมแพ้ พร้อมทั้งเผยว่า จะเป็นฝ่ายค้านที่ใหญ่ที่สุดในรัฐสภาอิตาลี สิ่งที่เกิดขึ้นนี้ทำให้เวทีการเมืองของอิตาลีมีการเปลี่ยนแปลงและรวมไปถึงนโยบายด้านเศรษฐกิจและการทูตด้วย

การเปลี่ยนแปลงที่น่าสนใจ

บรรดานักวิเคราะห์ในภูมิภาคและโลกได้เผยว่า ผลการเลือกตั้งรัฐสภาอิตาลีเมื่อปลายสัปดาห์ที่ผ่านมาเป็นสิ่งที่ได้รับการคาดไว้แล้วก่อนหน้านี้เมื่อนายกรัฐมนตรี  มารีโอ ดรากี และคณะรัฐมนตรีประกาศลาออกจากตำแหน่งเมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ผลการสำรวจประชามติที่จัดโดยองค์การต่างๆก่อนการเลือกตั้งต่างพบว่า แม้กลุ่มพันธมิตรพรรคขวากลาง FDI จะได้รับชัยชนะในการเลือกตั้งและทำให้เวทีการเมืองอิตาลีมีการเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะมีความเป็นไปได้สูงที่อิตาลีจะมีนายกรัฐมนตรีหญิงคนแรกคือนาง จอร์เจีย เมโลนี ผู้นำกลุ่มพันธมิตรพรรคขวากลาง FDI  แต่เรื่องเหล่านี้ก็ไม่ใช่สิ่งที่แปลกใหม่เพราะอิตาลีมีนายกรัฐมนตรีมาแล้ว 43 คนนับตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2 และจะมีรัฐบาลชุดที่ 4  ในรอบ 4 ปี แต่สิ่งที่ประชามติกำลังจับตามองคืออุปสรรคด้านเศรษฐกิจ-สังคมที่อิตาลีและยุโรปกำลังต้องเผชิญ ผลกระทบจากการที่ราคาพลังงานและอาหารในตลาดโลกที่อยู่ในระดับสูงที่สุดอย่างไม่เคยมีมาก่อนเนื่องจากการปะทะระหว่างรัสเซียกับยูเครน ดังนั้น การเปลี่ยนแปลงในรัฐบาลอิตาลีในสภาวการณ์ปัจจุบันจึงสร้างความวิตกกังวลให้แก่ยุโรป

นาง จอร์เจีย เมโลนี  ผู้นำกลุ่มพันธมิตรพรรคฝ่ายขวาจัด FDI (Photo: Reuters)

ความวิตกกังวลของยุโรป

บรรดานักวิเคราะห์เห็นว่า มีสาเหตุที่ทำให้ยุโรปให้ความสนใจและมีความวิตกกังวลเกี่ยวกับความผันผวนบนเวทีการเมืองอิตาลี หนึ่งคือ สำหรับด้านเศรษฐกิจ อิตาลีเป็นประเทศสมาชิกอียูที่ได้รับผลประโยชน์มากที่สุดจากวงเงินช่วยเหลือวิกฤตโควิด -19 ปี 2021 ของอียู มูลค่า  7 แสน 5 หมื่นล้านยูโร การค้ำประกันประสิทธิภาพและผลสำเร็จของวงเงินช่วยเหลือดังกล่าวในอิตาลีอาจส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพและผลสำเร็จของวงเงินช่วยเหลือดังกล่าวในอียู นอกจากนี้ ในกระบวนการรณรงค์หาเสียงเลือกตั้ง นาง จอร์เจีย เมโลนี  ผู้นำกลุ่มพันธมิตรพรรคฝ่ายขวาจัด FDI  ได้ประกาศหลายครั้งว่า จะยกเลิกข้อกำหนดของอียูเกี่ยวกับวินัยด้านงบประมาณ โดยควบคุมการขาดดุลงบประมาณไม่เกินกว่าร้อยละ 3 ของจีดีพีและหนี้สาธารณะไม่เกินกว่าร้อยละ 60 ของงบประมาณ สิ่งที่ชัดเจนก็คือ เมื่อกลุ่มพันธมิตรพรรคขวากลาง FDI ได้เป็นรัฐบาล เสถียรภาพด้านนโยบายเศรษฐกิจของอียูอาจต้องเผชิญกับแรงกดดันในสภาวการณ์ที่อียูกำลังพยายามแก้ไขความท้าทายด้านเศรษฐกิจเนื่องจากอัตราเงินเฟ้อทำสถิติอยู่ในระดับสูงสุดในรอบหลายทศวรรษที่ผ่านมา

สองคือด้านการต่างประเทศ ผู้นำของกลุ่มพันธมิตรพรรคขวากลาง FDI มีแนวคิดที่แตกต่างกับประเทศสมาชิกอียูส่วนใหญ่เกี่ยวกับการปะทะระหว่างรัสเซียกับยูเครน นาย Silvio Berlusconi ผู้นำพรรค Forza Italia FI และนาย Matteo Salvini  ผู้นำพรรคสหพันธ์อิตาลีเป็นผู้นำสองคนที่มีจุดยืนคัดค้านปฏิบัติการที่แข็งกร้าวและมาตรการคว่ำบาตรของอียูต่อรัสเซีย ซึ่งหมายความว่า ความเห็นพ้องในการแก้ไขปัญหารัสเซีย-ยูเครนของอียูยากที่จะบรรลุความเห็นพ้องเมื่ออิตาลีมีรัฐบาลชุดใหม่ นอกจากนี้ ผู้นำของกลุ่มพันธมิตรพรรคขวากลาง FDI ยังมีจุดยืนที่แตกต่างในนโยบายสำหรับผู้อพยพและผู้ลี้ภัยของยุโรป โดยมีจุดยืนที่แข็งกร้าวในปัญหาการรับผู้อพยพเข้าอิตาลี จากการที่อิตาลีมีที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ที่สำคัญในแผนที่อพยพโลก การที่นโยบายดังกล่าวได้รับการปฏิบัติจะสร้างแรงกดดันต่อยุทธศาสตร์ผู้อพยพของอียู

แต่อย่างไรก็ดี บรรดานักวิเคราะห์เห็นว่า การที่อิตาลี ซึ่งเป็นประเทศสมาชิกที่สำคัญของอียูมีรัฐบาลชุดใหม่อาจสร้างการเปลี่ยนแปลงในเชิงบวกต่อยุโรป มีหลายคนเชื่อมั่นว่า ความพยายามส่งเสริมมาตรการทางการทูตกับรัสเซียเพื่อแก้ไขวิกฤตระหว่างรัสเซียกับยูเครน ความสัมพันธ์ระหว่างอียูกับรัสเซียจะได้รับการผลักดัน ปัจจุบัน ในจำนวนประเทศสมาชิกอียู ฮังการีเป็นประเทศที่สนับสนุนมาตรการทางการทูตกับรัสเซีย บรรดาผู้นำฮังการีเห็นว่า มีเพียงการสนทนาบนเจตนารมณ์ที่ดีกับรัสเซียอาจมีส่วนช่วยแก้ไขวิกฤตที่สร้างอุปสรรคต่างๆต่อยุโรปในปัจจุบัน.