กองกำลังติดอาวุธในท้องถิ่นให้การสนับสนุนกองกำลังอัฟกานิสถานในการต่อสู้กับกลุ่มตาลีบันในเขตชานเมืองของจังหวัดเฮรัต เมื่อวันที่ 10 กรกฎาคมปี 2021 (Reuters)

เมื่อปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา สมาชิกคนหนึ่งของกลุ่มตาลีบันได้ประกาศว่า ทางกลุ่มสามารถเข้าควบคุมพื้นที่ของอัฟกานิสถานได้ประมาณร้อยละ 85 ถึงแม้ข้อมูลนี้จะถูกทางการอัฟกานิสถานปฏิเสธ แต่ก็งทำให้หลายคนมีความวิตกกังวลเหมือนกับที่บรรดาผู้เชี่ยวชาญได้คาดการณ์ไว้ก่อนหน้านั้น นั่นคือ อีกไม่นานพื้นที่ทั้งหมดของอัฟกานิสถานจะตกอยู่ในมือของกลุ่มผู้ก่อความไม่สงบหลังจากสหรัฐและพันธมิตรถอนกำลังออกจากอัฟกานิสถาน

ตาลีบันผลักดันการโจมตีและขยายการควบคุมดินแดน

ในสภาวการณ์ที่กองกำลังสหรัฐได้เสร็จสิ้นการถอนทหารประมาณร้อยละ 90 ออกจากอัฟกานิสถาน กลุ่มนักรบของตาลีบันกำลังเร่งโจมตีเพื่อเข้ายึดครองพื้นที่หลายแห่ง โดยเมื่อปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา นักรบตาลีบันติดอาวุธหนักได้เพิ่มการโจมตีใส่กองกำลังของรัฐบาลในจังหวัดเฮรัตทางตะวันตกและสามารถเข้าควบคุมจุดผ่านแดนสำคัญ 2 แห่งระหว่างอัฟกานิสถานกับอิหร่านและเติร์กเมนิสถาน เจ้าหน้าที่คนหนึ่งของอัฟกานิสถานที่ไม่เปิดเผยชื่อได้ยอมรับว่า จังหวัดเฮรัตส่วนใหญ่ได้ตกอยู่ภายใต้การควบคุมของกลุ่มตาลีบัน ยกเว้นเมืองเอกเฮรัต เขตโกซาราและอินจิลที่อยู่ใกล้เคียง แต่อย่างไรก็ตาม ความเป็นไปได้ที่จังหวัดเฮรัตทั้งหมดจะตกไปอยู่ในมือของกลุ่มตาลีบันนั้นขึ้นอยู่กับเวลาเท่านั้น

นอกจากจังหวัดยุทธศาสตร์เฮรัตแล้ว กลุ่มตาลีบันยังเพิ่มการโจมตีเพื่อเข้าควบคุมพื้นที่ชนบทและภูเขาส่วนใหญ่ทั่วอัฟกานิสถาน เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม สมาชิกอาวุโสของกลุ่มตาลีบันประกาศว่า กลุ่มนี้ได้ควบคุมพื้นที่ประมาณร้อยละ 85 ของอัฟกานิสถาน ทางการอัฟกานิสถานได้ปฏิเสธข้อมูลนี้ แต่ยืนยันว่า กลุ่มตาลีบันกำลังโจมตีพื้นที่ส่วนใหญ่รอบเมืองและตัวเมืองใหญ่ๆ และยังไม่สามารถยึดเมืองสำคัญเนื่องจากถูกต่อต้านอย่างหนักจากกองกำลังรัฐบาล

แต่อย่างไรก็ตาม สิ่งที่น่าเป็นห่วงคือความสามารถของกองกำลังอัฟกานิสถานในการต่อสู้โดยไม่ได้รับการสนับสนุนจากพันธมิตร  รายงานล่าสุดระบุว่า หลังจากถูกกลุ่มตาลีบันโจมตีเพียงไม่กี่วัน ทหารอัฟกานิสถานอย่างน้อย 1,000 นายก็หลบหนีไปยังประเทศเพื่อนบ้านทาจิกิสถาน และถึงแม้จะยังไม่มีการประกาศจำนวนทหารที่ถูกจับ หลบหนีหรือยอมจำนนต่อกลุ่มตาลีบัน แต่คาดว่า น่าจะอยู่ในหลักหลายร้อยคนหรือมากกว่านั้น 

สหรัฐจะเสร็จสิ้นการถอนทหารออกจากอัฟกานิสถานในเดือนสิงหาคมปี2021 (ABC News)

สถานการณ์ที่น่ากังวล

ในแถลงการณ์ผ่านทางโทรทัศน์เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม นาย จอห์น เคอร์บี โฆษกกระทรวงกลาโหมสหรัฐได้ยอมรับว่า กระทรวงกลาโหมสหรัฐกังวลเป็นอย่างมากเกี่ยวกับสถานการณ์ในอัฟกานิสถาน โดยกล่าวว่า "เรารู้สึกกังวลอย่างยิ่งในขณะที่เฝ้าดูสถานการณ์ความมั่นคงที่ทวีความรุนแรงขึ้นอย่างรวดเร็วและการเพิ่มการโจมตีของกลุ่มตาลีบันในปัจจุบัน” แต่อย่างไรก็ตาม โฆษกกระทรวงกลาโหมสหรัฐยังคงยืนยันว่า กองทัพอัฟกานิสถานสามารถปกป้องประเทศได้ "พวกเขามีกองทัพอากาศที่มีความสามารถเต็มที่และมีหน่วยปฏิบัติการพิเศษที่ทันสมัยที่สามารถรับมือการโจมตีของตาลีบัน นี่คือช่วงเวลาเพื่อให้พวกเขาแสดงศักยภาพเพื่อปกป้องประเทศ”

แต่อย่างไรก็ตาม บรรดาผู้สังเกตการณ์ได้แสดงความเห็นว่า กองทัพอัฟกานิสถานแทบจะไม่สามารถต่อต้านการโจมตีที่รุนแรงของกลุ่มตาลีบันในปัจจุบันโดยไม่ได้รับความช่วยเหลือจากนานาชาติได้ โดยเฉพาะนักวิเคราะห์หลายคนได้เห็นด้วยกับการประเมินของหน่วยข่าวกรองของสหรัฐที่อ้างจากแหล่งข่าวหลายแห่งว่า รัฐบาลกลางของอัฟกานิสถานซึ่งได้รับการสนับสนุนจากวอชิงตันในกรุงคาบูลอาจโล่มสลายภายในเวลา 6 เดือนนับจากสหรัฐและกลุ่มพันธมิตรเสร็จสิ้นการถอนทหารออกจากประเทศนี้ ตามคำแถลงล่าสุดของประธานาธิบดีสหรัฐ โจ ไบเดน เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว สหรัฐจะถอนทหารสหรัฐออกจากอัฟกานิสถานอย่างสมบูรณ์ในวันที่ 31 สิงหาคมปีนี้

ตามคำสั่งของประธานาธิบดีสหรัฐ จอร์จ ดับเบิลยู บุช เมื่อวันที่ 7 ตุลาคมปี 2001 ในเวลาไม่ถึงหนึ่งเดือนหลังจากเกิดการโจมตีของผู้ก่อการร้ายเมื่อวันที่ 11 กันยายนปี 2001 กองทัพสหรัฐได้เปิดการโจมตีทางอากาศใส่อัฟกานิสถานที่ควบคุมโดยกลุ่มตาลีบันในยุทธนาการที่มีชื่อว่า “เสรีภาพอย่างยั่งยืน” ซึ่งเป็นการเปิดสงครามที่ยาวที่สุดในประวัติศาสตร์สมัยใหม่ของประเทศสหรัฐ.