ทหารอเมริกันในอัฟกานิสถาน(AP)

ในบทปราศรัยครั้งสุดท้ายต่อรัฐสภาเมื่อวันที่15มีนาคมประธานาธิบดีคาร์ไซได้ชี้ว่าทหารอเมริกันสามารถถอนกำลังออกจากอัฟกานิสถานในปลายปีนี้ได้เพราะขณะนี้กองกำลังความมั่นคงของตนได้ควบคุมพื้นที่ร้อยละ93ของประเทศและพร้อมทำหน้าที่รักษาความมั่นคงอย่างสมบูรณ์รวมทั้งได้ยืนยันอีกครั้งถึงจุดยืนที่ว่าจะไม่ลงนามข้อตกลงความมั่นคงทวิภาคีบีเอสเอกับสหรัฐหากจะแทนด้วยการอนุญาตให้คงทหารสหรัฐจำนวนหนึ่งในประเทศตนหลังจากสหรัฐถอนกำลังทั้งหมดเว้นแต่กรณีที่สันติภาพได้รับการฟื้นฟูทันที โดยกองกำลังรักษาความมั่นคงอัฟกานิสถานมีความเข้มแข็งพอที่จะปกป้องประเทศด้วยตนเองโดยไม่ต้องการความช่วยเหลือจากกองกำลังนานาชาติ

ก่อนหน้านั้นทางการคาบูลและวอชิงตันต้องใช้เวลาหลายเดือนในการหารือเจรจาเกี่ยวกับข้อตกลงบีเอสเอที่จะอนุญาตให้คงทหารสหรัฐประมาณ1หมื่นนายในอัฟกานิสถานหลังปี2014 นอกจากนี้ทางการสหรัฐยังอยากคงสิทธิการควบคุมและใช้ฐานทัพอากาศบากรามทางทิศเหนือกรุงคาบูลและมีสิทธิ์ใช้ฐานทัพอีก8แห่งในอาณาเขตของอัฟกานิสถาน

การค้ำประกันผลประโยชน์แห่งชาติ

ประธานาธิบดีคาร์ไซได้เผยว่า เขาปฏิเสธลงนามข้อตกลงบีเอสเอกับสหรัฐเพราะข้อตกลงนี้ได้สงวนสิทธิพิเศษหลายข้อให้แก่ทหารอเมริกันเช่น สิทธิการไม่ต้องถูกดำเนินคดีอาญาในอัฟกานิสถาน สามารถเปิดการโจมตีเป้าหมายของกลุ่มก่อการร้ายต่างๆ มีสิทธิ์ตรวจค้นโบสถ์หลายแห่งรวมทั้งบ้านเรือนของประชาชนอย่างเสรี  ซึ่งตามความเห็นของผู้สังเกตการณ์ระหว่างประเทศอีกสาเหตุที่ทำให้นายคาร์ไซไม่อยากลงนามข้อตกลงนี้คือมีความผิดหวังกับความสัมพันธ์กับสหรัฐในตลอดสองสมัยที่ผ่านมาโดยตำหนิทางการสหรัฐและองค์การนาโต้ว่าการเคลื่อนไหวทางทหารของนาโต้และสหรัฐได้สร้างความเสียหายให้แก่อัฟกานิสถานและไม่สามารถค้ำประกันความมั่นคงของประเทศนี้ได้ ซึ่งในเวลาที่ผ่านมา อัฟกานิสถานถูกใช้เป็นฐานทัพเพื่อให้สหรัฐและพันธมิตรดำเนินกระบวนการต่อต้านการก่อการร้ายในภูมิภาคเอเชียกลางและเอเชียใต้ดังนั้นประเทศนี้จึงกลายเป็นเป้าหมายของการโจมตีแก้แค้นของกลุ่มก่อการร้ายตาลิบันและอัลกออิดะห์แต่สหรัฐกลับไม่ตอบรับคำเรียกร้องของอัฟกานิสถานในการปกป้องชาวอัฟกานิสถานต่อการโจมตีของตาลิบัน

การเผชิญแรงกดดันด้านความมั่นคงและเศรษฐกิจ

ภายหลัง12ปีที่อยู่ในภาวะสงคราม ถึงแม้นายคาร์ไซได้ยืนยันว่ากองทัพของเขาสามารถปกป้องพื้นที่ร้อยละ93ของประเทศได้แล้วแต่ก็มิได้หมายความว่าทักษะด้านความมั่นคงของอัฟกานิสถานได้รับการปรับปรุงดีขึ้นและประชามติยังคงสงสัยเกี่ยวกับความสามารถในการค้ำประกันความมั่นคงด้วยตนเองของอัฟกานิสถานถึงแม้สหรัฐได้ใช้เวลาหลายปีเพื่อช่วยฝึกอบรมให้แก่กองกำลังรักษาความมั่นคงของประเทศนี้ ซึ่งนี่อาจจะเป็นเหตุผลของการเยือนอินเดียเมื่อปลายปี2013ของนายคาร์ไซเพื่อเรียกร้องการช่วยเหลือทางทหารจากทางการนิวเดลลี ตลอดจนได้มีการตกลงลงนามอนุสัญญาความร่วมมือและมิตรภาพระยะยาวกับอิหร่านทั้งด้านความมั่นคง การเมือง เศรษฐกิจและเสถียรภาพของภูมิภาค

นอกจากผลประโยชน์ทางการเมือง การตัดสินใจครั้งนี้ของประธานาธิบดีคาร์ไซยังจะทำให้แผนการช่วยเหลือในรูปให้เปล่าของสหรัฐแก่อัฟกานิสถานมูลค่า4.1พันล้านเหรียญสหรัฐเพื่อใช้สำหรับการสร้างกองกำลังความมั่นคงและอีก4พันล้านเหรียญสหรัฐสำหรับการก่อสร้างโครงสร้างด้านพลเรือนถูกระงับ ซึ่งสิ่งนี้จะสร้างอุปสรรคให้แก่ประเทศนี้เพราะเศรษฐกิจในประเทศกำลังมีสัญญาณที่ไม่ค่อยสดใส ยิ่งไปกว่านั้นการปฏิเสธข้อตกลงบีเอสเอจะส่งผลกระทบต่อบรรดานักลงทุนเพราะพวกเขาอาจจะห่วงว่าสถานการณ์ความมั่นคงในอัฟกานิสถานจะได้รับผลกระทบถ้าหากไม่มีการช่วยเหลือของกองกำลังนานาชาติ

การไม่ลงนามบีเอสเอกับสหรัฐก็หมายความว่าประธานาธิบดีคาร์ไซได้มอบความรับผิดชอบให้แก่ผู้ที่สืบต่อภารกิจหลังการเลือกตั้งประธานาธิบดีในวันที่5เมษายนนี้ ส่วนทางด้านผู้สังเกตการณ์ระหว่างประเทศ เห็นว่าเป้าหมายลึกๆของสหรัฐในการคงกองกำลังในอัฟกานิสถานหลังปี2014คือการค้ำประกันกำลังทหารและอิทธิพลในภูมิภาคเอเชียใต้ซึ่งมีบทบาททางยุทธศาสตร์ที่สำคัญนี้./.