สถานการณ์ล่าสุด จีนได้เร่งก่อสร้างสิ่งปลูกสร้างต่างๆในทะเลตะวันออก รวมทั้งใช้งบประมาณ 6 ล้านเหรียญสหรัฐเพื่อสร้างโรงเรียนอย่างผิดกฎหมายในหมู่เกาะหว่างซาหรือพาราเซลล์ของเวียดนาม ก่อนหน้านี้ไม่กี่วัน สำนักข่าวบีบีซีได้เปิดเผย งานก่อสร้างเกาะของจีนบนเกาะกากมาและโขดหินบางแห่งในหมู่เกาะเจื่องซาหรือสเปรตลี่ย์ในสารคดีเรื่อง “ งานก่อสร้างเกาะของจีน” ซึ่งตรงกับรายงานล่าสุดของรัฐบาลฟิลิปปินส์ว่า จีนอาจกำลังก่อสร้างใน 5 จุดในหมู่เกาะเจื่องซาหรือสเปรลีย์ของเวียดนาม ได้แก่เกาะกากมา โจว์เวียน กาแวน ตือเหงวียะและแอ๊นเดิ๊ต

แนวปะการังกากมาอยู่ใต้น้ำทะเลและตั้งอยู่ในบริเวณทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเกาะซิงโต่นในหมู่เกาะเจื่องซา อำเภอเกาะเจื่องซา จังหวัดแค้งหว่าของเวียดนาม หลังจากที่ได้ใช้กำลังยึดจากเวียดนามอย่างผิดกฏหมายเมื่อปีค.ศ.1988 จีนค่อยๆปรับปรุงและก่อสร้างสิ่งปลูกสร้างถาวรต่างๆเพื่อใช้ในด้านการทหารอย่างผิดกฎหมาย ยิ่งไปกว่านั้น ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ปี 2014 มาจนถึงปัจจุบัน จีนได้ทำการปรับปรุง ขยายและบุกรุกพื้นที่จำนวนมากในบริเวณดังกล่าว โดยใช้ทั้งรถขุดดิน รถดันดิน รถเครนและเรือนับสิบลำเพื่อสูบทรายจำนวนมหาศาลมาถมแนวปะการังกากมาจนภายในเวลาไม่ถึง 6 เดือน โขดหินปะการังกากมาได้กลายเป็นเกาะเทียมที่มีโครงสร้างของท่าเรือน้ำลึกขนาดใหญ่และรันเวย์สนามบิน สิ่งที่กำลังเกิดขึ้นในกากมาเป็นส่วนหนึ่งที่ชัดเจนในแผนการยิ่งใหญ่ที่สะท้อนความทะเยอทะยานอย่างผิดกฎหมายของจีนเพื่อครอบครองทะเลตะวันออก ดอกเตอร์เฉิ่นกงฉุก อดีตหัวหน้าคณะกรรมการฝ่ายชายแดนของรัฐบาลยืนยันว่า “การกระทำนี้พร้อมกับการกระทำในเวลาที่ผ่านมาต่างอยู่ในแผนการของจีนเพื่อปฏิบัติและสร้างพื้นฐานทางนิตินัยให้แก่ข้อเรียกร้องที่ขาดพื้นฐานทางนิตินัยของตน ปัจจุบัน จีนกำลังแสวงหาวิธีการเพื่อสร้างพื้นฐานทางนิตินัยให้สอดคล้องกับอนุสัญญาของสหประชาชาติเกี่ยวกับกฎหมายทางทะเลปี 1982 ซึ่งหมายความว่า จีนพยายามปรับปรุงโขดหินและหาดทรายให้กลายเป็นเกาะ โดยเฉพาะอยากสร้างหลักฐานว่า เกาะเหล่านี้มีขนาดใหญ่เหมาะสำหรับการอยู่อาศัยของมนุษย์และดำเนินชีวิตทางเศรษฐกิจ ซึ่งสิ่งเหล่านี้ล้วนแต่เป็นแผนการของจีน”           

นอกจากโขดหินปะการังกากมาแล้ว จีนยังทำการปรับปรุงและบุกรุกโขดหินโจว์เวียน กาแวน ตือเหงวียะและแอ๊นเดิ๊ต หลังจากที่ได้ใช้กำลังยึดเกาะและโขดหินที่อยู่ในอธิปไตยของเวียดนามอย่างผิดกฏหมายแล้ว จีนได้ละเมิดกฎหมายสากลต่อไปด้วยการกระทำที่ก้าวร้าวนี้ ดอกเตอร์เฉิ่นกงฉุกวิเคราะห์ว่า  “จีนจงใจอธิบายและใช้อนุสัญญาของสหประชาชาติเกี่ยวกับกฎหมายทางทะเลปี 1982 อย่างผิด จงใจก่อสร้างเกาะเพื่อแย่งชิงอำนาจและผลประโยชน์อันชอบธรรม ละเมิดสิทธิและผลประโยชน์อันชอบธรรมของบรรดาประเทศริมฝั่งทะเลตามอนุสัญญาสหประชาชาติเกี่ยวกับกฎหมายทางทะเลปี 1982ที่ได้ลงนามและมีผลบังคับใช้ในทั่วโลก นี่คือการละเมิดครั้งใหญ่ การก่อสร้างและขยายเขตที่ได้บุกยึดในหมู่เกาะก็เป็นการละเมิดข้อตกลงของทุกประเทศในภูมิภาค เช่น ข้อตกลงระหว่างอาเซียนกับจีน ละเมิดแถลงการณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติของทุกฝ่ายในทะเลตะวันออกหรือดีโอซีและในขณะที่ทุกฝ่ายกำลังมุ่งสู่การร่างระเบียบการปฏิบัติต่อกันในทะเลตะวันออกหรือซีโอซี"

ส่วนบรรดานักวิเคราะห์นานาชาติได้แสดงความคิดเห็นว่า การปรับปรุงและก่อสร้างเกาะในทะเลตะวันออกของจีนมีเป้าหมายทางทหาร โดยเฉพาะการก่อสร้างรันเวย์สนามบินจะขยายไปสู่การกำหนดเขตพิสูจน์ฝ่ายป้องกันทางอากาศเหนือน่านฟ้าในเขตทะเลตะวันออก  ในการกล่าวปราศรัยเมื่อเร็วๆนี้ นาย อัลเบิร์ด เดล โรซารีโอ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศฟิลิปปินส์ได้ย้ำว่า นโยบายดังกล่าวของจีนในทะเลตะวันออกจะคุกคามความมั่นคงและเสถียรภาพของภูมิภาค พร้อมทั้งอธิบายว่า การกระทำที่เร่งรีบของจีนก็เพื่อก่อสร้างสิ่งปลูกสร้างต่างๆให้แล้วเสร็จก่อนการลงนามร่างระเบียบการปฏิบัติต่อกันในทะเลตะวันออกหรือซีโอซีของทุกฝ่าย

อาจกล่าวได้ว่า จีนกำลังแสดงความทะเยอทะยานเพื่อครอบครองทะเลตะวันออกโดยแสวงหามาตรการเพื่อสร้างพื้นฐานทางนิตินัยให้แก่เกาะเทียมที่ตนยึดมาด้วยอาวุธผ่านการปรับปรุงและก่อสร้างอย่างผิดกฎหมาย การกระทำดังกล่าวของจีนได้แสดงให้เห็นว่า แม้จีนกำลังพัฒนาเพื่อมุ่งสู่สันติภาพแต่กลับมีการกระทำฝ่าฝืนกฎหมายสากลและไม่เห็นแก่ผลประโยชน์ของประชาคมระหว่างประเทศ./.