การเจรจาในกรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย (IRNA)

การเจรจารอบล่าสุดเป็นการเจรจารอบที่สองที่จัดขึ้นในปี 2022 ระหว่างอิหร่านกับกลุ่ม P5+1 ประกอบด้วย สหรัฐ อังกฤษ ฝรั่งเศส รัสเซีย จีนและเยอรมนีภายหลังการเจรจาเมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมาที่ยังไม่สามารถบรรลุผลงานตามที่คาดหวังได้ เช่นเดียวกับการเจรจา 7 รอบที่ในปี 2021 อุปสรรคที่ใหญ่ที่สุดที่ทำให้การเจรจารอบที่ 8 ไม่สามารถบรรลุข้อตกลงขั้นสุดท้ายยังคงเป็นความขัดแย้งขั้นพื้นฐานระหว่างสหรัฐกับอิหร่านในประเด็นเรื่องการยกเลิกการคว่ำบาตร แต่อย่างไรก็ตาม ก่อนการเจรจารอบที่ 9 ไม่กี่วัน เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ ทางการสหรัฐได้ตัดสินใจยกเลิกการใช้มาตรการคว่ำบาตรอิหร่าน ซึ่งถือเป็นก้าวเดินในเชิงบวกและเป็นประโยชน์สำหรับการเจรจาที่ทุกฝ่ายต่างประเมินว่ากำลังอยู่ในระยะชี้ขาด

สัญญาณในเชิงบวก

ในการประกาศเมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ ทางการสหรัฐได้ตัดสินใจยกเลิกการคว่ำบาตรที่สำคัญต่ออิหร่าน โดยสหรัฐอนุญาตให้บริษัทต่างชาติเข้าร่วมโครงการพลเรือนบางโครงการที่เกี่ยวข้องกับโรงไฟฟ้านิวเคลียร์และเตาปฏิกรณ์ในอิหร่าน ซึ่งหมายความว่า ขณะนี้บริษัทรัสเซีย จีนและยุโรปสามารถดำเนินโครงการความร่วมมือด้านนิวเคลียร์พลเรือนกับอิหร่านได้ แต่โรงงานนิวเคลียร์ของอิหร่านจะต้องไม่ถูกใช้เพื่อพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอธิบายว่า การยกเลิกการคว่ำบาตรจะช่วยส่งเสริมการเจรจา ณ กรุงเวียนนา ประเทศออสเตรียเพื่อกอบกู้ข้อตกลง JCPOA

อิหร่านได้ออกมาชื่นชมท่าทีของสหรัฐในทันทีโดยสำนักข่าว ISNA ของอิหร่านได้อ้างคำกล่าวของรัฐมนตรีต่างประเทศ Hossein Amir-Abdollahian ที่ประกาศเมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ โดยย้ำว่า การยกเลิกการคว่ำบาตรบางส่วนแสดงให้เห็นถึงเจตนาที่ดีของสหรัฐ

การเคลื่อนไหวในเชิงบวกนี้ได้ทำให้บรรดานักวิเคราะห์และเจ้าหน้าที่ของทุกฝ่ายมีความหวังที่จะได้เห็นผลงานที่น่ายินดีในการเจรจารอบปัจจุบัน โดยตัวแทนระดับสูงของสหภาพยุโรปหรือ EU เกี่ยวกับนโยบายด้านความมั่นคงและต่างประเทศ Josep Borrell ได้แสดงความหวังว่า ทั้งสองฝ่ายจะบรรลุผลงานโดยเร็ว ในขณะเดียวกัน  เมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐได้กล่าวว่า การเจรจากับอิหร่านในปัจจุบันอาจนำไปสู่ความเห็นพ้องต้องกัน  เจ้าหน้าที่สหรัฐที่ไม่เปิดชื่อได้แสดงความเชื่อมั่นว่า ทั้งสองฝ่าย “ใกล้จะบรรลุข้อตกลงแล้ว” โดยเฉพาะ แหล่งข่าวบางแห่งจากเวียนนายังยืนยันว่าได้มีการจัดทำร่างข้อตกลงอย่างละเอียดโดยมี 20 หน้าเกี่ยวกับการฟื้นฟูข้อตกลง JCPOA ซึ่งมีเนื้อหาหลักคือการรักษาคำมั่นเดิมไว้ตามข้อตกลงปี 2015 แต่มีการเพิ่มเติมบางส่วนเพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์ใหม่ แต่อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีการยืนยันอย่างเป็นทางการเกี่ยวกับข้อมูลนี้ ในขณะเดียวกัน ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องถึงแม้ว่าจะตั้งความคาดหวังสูง แต่ก็ได้ประเมินอย่างรอบคอบถึงความเป็นไปได้ที่จะมีการประนีประนอมโดยเร็ว    

รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่าน Hossein Amir-Abdollahian (IRNA)

ยังคงมีอุปสรรคและต้องการความพยายามมากมาย

เมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐได้กล่าวว่า “มีความเป็นไปได้สูงในการจัดทำข้อตกลงที่แก้ไขความสงสัยหลักของทุกฝ่าย แต่ถ้าหากไม่สามารถเสร็จเรียบร้อยได้ในสัปดาห์หน้า เราก็จะไม่สามารถกลับไปสู่ JCPOA ได้” ในทำนองเดียวกัน ตัวแทนระดับสูงของสหภาพยุโรปเกี่ยวกับความมั่นคงและนโยบายด้านการต่างประเทศ Josep Borrell ยังตั้งข้อสังเกตว่า ยังคงมีความขัดแย้งระหว่างทุกฝ่าย โดยเฉพาะ ระหว่างสหรัฐกับอิหร่าน ดังนั้น การเจรจาในปัจจุบันนี้แม้จะอยู่ในขั้นสุดท้ายแล้วแต่ก็ไม่มีใครรู้ว่าจะต้องใช้เวลานานแค่ไหน

ในแถลงการณ์ชื่นชมการยกเลิกการคว่ำบาตรของสหรัฐ รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่าน Hossein Amir-Abdollahian ยังย้ำว่า สิ่งที่เขียนบนกระดาษไม่เพียงพอ และเรียกร้องให้วอชิงตันแสดงเจตนาดีที่ชัดเจนมากขึ้นในปฏิบัติการอื่นๆในทางเป็นจริง

ตามความเห็นของบรรดานักวิเคราะห์ การมุ่งสู่การฟื้นฟูข้อตกลง JCPOA กำลังมีเงื่อนไขที่สะดวกอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน โดยเฉพาะ เจตนาที่ดีทั้งจากสหรัฐและอิหร่าน ซึ่งมีโอกาสสูงที่จะบรรลุข้อตกลงนี้ แต่ถึงกระนั้นการจะบรรลุข้อตกลงนี้ก็จำเป็นต้องก้าวข้ามอุปสรรคที่ยิ่งใหญ่ โดยเฉพาะความไว้วางใจระหว่างทุกฝ่ายที่ยังคงเป็นปัญหาที่ท้าทายที่สุดซึ่งทำให้ทุกฝ่ายต้องพยายามมากขึ้นเพื่อฟันฝ่าปัญหานี้ไปให้ได้.