รายได้วันละประมาณ ๓ แสนด่ง

ท่ามกลางแสงแดดแรงกล้าและลมร้อนที่แผดเผาใบหน้าที่ด่านลาวบ๋าวและแดนสะหวัน สตรีหลายสิบคนยังคงอดทนขนสินค้าผ่านแดนระหว่างสองประเทศเวียดนามและลาว พวกเขายกสินค้าขึ้นบนรถอย่างรวดเร็วด้วยความชำนาญ 

คุณหวอ ถิ่ ทุ้ย นายกสมาคมสตรีตัวเมืองลาว บ๋าวพาพวกเราไปพบกับคุณเหงวียน ถิ่ เทือง นายกสมาคมสตรีหมู่บ้านกา ตังและเป็นผู้ก่อตั้งหน่วยรถลากสตรี  บ้านของคุณเทืองก่อด้วยอิฐและสูงสามชั้น มีสิ่งอำนวยความสะดวกครบครันและทันสมัย คุณเทืองคุยว่า สิ่งเหล่านี้มาจากอาชีพขนของด้วยรถลาก  ช่วงปี ๒๐๐๓-๒๐๐๔ ทำไร่ทำนาไม่พอกินพอใช้ และช่วงนั้นเศรษฐกิจเขตชายแดนพัฒนา เธอจึงชวนน้องสะใภ้ ไปรับจ้างแบกสินค้าผ่านแดนเพื่อประทังชีวิตและเลี้ยงครอบครัวโดยค่าแรงแต่ละครั้งตั้งแต่ ๑๐,๐๐๐-๑๕,๐๐๐ด่ง  วันหนึ่งแบกสินค้า ๑๐ รอบจะมีรายได้กว่า๕๐,๐๐๐ ด่ง ต่อมาเธอกับน้องสะใภ้ทำรถลากเองเพื่อเป็นการทุ่นแรง ทำให้ขนได้มากขึ้นและมีรายได้เพิ่มขึ้น ๖ เท่า  คุณเทืองเล่าว่า  “ ดิฉันได้เรียนรู้จากพวกเขา ทำรถลากไม้ ตอนแรกทำ ๒ คัน ต่อมาทำ ๔ คัน คนละ ๒ คันและพัฒนาต่อไปถึง ๑๐ คัน คนละ ๕ คัน  เมื่อเห็นสตรีคนอื่นๆทำมาหากินลำบากเพราะไม่มีเครื่องทุ่นแรงเหมือนดิฉันเมื่อเริ่มประกอบอาชีพต้องแบกสินค้า ดิฉันได้เชิญพวกเขามาทำงานด้วยกัน ”

ชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้นสามารถสร้างบ้านสวยๆ

แต่ละวันสองพี่น้องและสตรีรับจ้างอีกหลายสิบคนพร้อมรถลาก ๑๐ คันขนสินค้าได้ค่าแรง ๓๐๐,๐๐๐ด่ง จากที่เห็นผลทางเศรษฐกิจอย่างชัดเจน สตรีคนอื่นๆของหมู่บ้านได้ลงทุนทำรถลากเอง ๑ คัน  และปี ๒๐๐๕ จากการช่วยเหลือของทางการท้องถิ่น หน่วยรถลากได้รับการก่อตั้ง  และปัจจุบันมีรถลากประมาณ ๑๐๐ คันพร้อมสมาชิก ๘๐ คน อาชีพลากรถขนสินค้าผ่านแดนช่วยแก้ปัญหาความยากจนโดยอัตราครอบครัวยากจนของหมู่บ้านเหลือร้อยละ ๕ เท่านั้นเมื่อเทียบกับอัตราร้อยละ ๕๐เมื่อก่อน คุณโห่ ถิ่ นู สมาชิกหน่วยรถลากคุยว่า การประกอบอาชีพขนของด้วยรถลากทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ของครอบครัวเธอดีขึ้น  “ ทุกอย่างดีขึ้นแล้ว มีข้าวกิน มีเงินจ่ายตลาด เมื่อก่อนทำไร่และเก็บฟืนกำหนึ่งขายได้ ๕,๐๐๐ด่งเท่านั้น ชีวิตลำบากมาก แต่บัดนี้ทุกอย่างดีขึ้น  แต่ละวันขนสินค้าประมาณ ๓ ครั้ง ค่าแรงแต่ละรอบ ๓๐๐,๐๐๐ด่ง ”

ปัจจุบัน ชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านดีขึ้น หลายครอบครัวสามารถซื้อเครื่องรับโทรทัศน์ รถมอเตอร์ไซ มีเงินเก็บหอมรอมริบและส่งเสียให้ลูกเรียนในมหาวิทยาลัย วิทยาลัยและโรงเรียนอาชีวะศึกษา คุณหวอ ถิ่ ทุ้ย นายกสมาคมสตรีตัวเมืองลาว บ๋าวคุยว่า  “ เมื่อก่อนนี้ พวกเขาเป็นคนเก็บตัว ไม่เคยร่วมกิจกรรมต่างๆของชุมชน แต่เมื่อเข้าร่วมหน่วยรถลาก พวกเขากล้าแสดงออก แต่ละคนมีมือถือ ๒-๓ เครื่องเพราะต้องติดต่อกับลูกค้าที่เป็นทั้งคนเวียดนามและคนลาว ”

หน่วยรถลากสตรียังช่วยส่องดูแลความเป็นระเบียบเรียบร้อยและความมั่นคงในบริเวณชายแดนโดยเปิดโปงอาชญากรรมและแจ้งข้อมูลการทุจริตทางการค้า คุณเทืองเล่าต่อไปว่า  “ สมาชิกทุกคนต้องปฏิบัติตามกติกาของด่านชายแดนและระเบียบวินัยของสมาคมได้แก่ ไม่ส่งคนข้ามแดนอย่างผิดกฎหมาย ไม่ขนสินค้าต้องห้ามและพยายามหลุดพ้นจากความยากจน  ซึ่งพี่น้องทุกคนได้ปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด ”

สมาชิกหน่วยรถลาก

นอกจากการทำมาหากินแล้ว หน่วยรถลากสตรีได้ขานรับการรณรงค์ศึกษาและทำตามแบบอย่างคุณธรรมของลุงโฮ โดยตั้งแต่ปี ๒๐๐๘ พวกเธอได้เข้าร่วมขบวนการ “ ไหข้าวประหยัด ”ของสมาคมสตรีสาขาหมู่บ้านกา ตัง โดยแต่ละมื้ออาหาร ทุกบ้านจะเอาข้าวประมาณกำมือใส่ไห พอครบหนึ่งเดือนก็นำไปช่วยเหลือครอบครัวยากจน พวกเธอยังรับเลี้ยงดูเด็กๆด้วย โดยแต่ละเดือน สมาชิกแต่ละคนจะบริจาคเงินมูลค่า ๒๐,๐๐๐ด่งให้แก่กองทุนเพื่อช่วยเหลือครอบครัวยากจน เยี่ยมเยือนเพื่อนสมาชิกที่เจ็บไข้ได้ป่วยหรือญาติเสียชีวิตตลอดจนซื้อหนังสือและสมุดมอบให้แก่เด็กๆที่มีผลการเรียนดี คุณโห่ ถิ่ แห่งคุยกับพวกเราด้วยน้ำเสียงที่บอกไม่ถูกว่า  “ บ้านของดิฉันถูกไฟไหม้ พวกเขาช่วยเหลือคนละนิดละหน่อย บ้างให้หม้อ ถ้วย บ้างให้เงิน ข้าวและสิ่งของเครื่องใช้ที่จำเป็น สมาคมสตรีก็ให้ความช่วยเหลือและแบ่งงานให้ทำ ”

แม้เป็นงานหนักที่ต้องแลกกับหยาดเหงื่อ แต่จากการประกอบอาชีพลากรถขนของนี้ พวกเธอทำได้หลายสิ่งหลายอย่างที่มีประโยชน์ต่อสังคม  สำหรับพวกเธอนั้น อาชีพลากรถขนของไม่เพียงแต่เป็นการทำมาหากินเพื่อเลี้ยงครอบครัวเท่านั้น หากยังเป็นโอกาสให้พวกเธอช่วยเหลือและให้กำลังใจกันในการรักษาความสุขให้แก่ครอบครัว แต่สิ่งที่สำคัญกว่าก็คือ พวกเธอได้มีส่วนร่วมรักษาความสงบในบริเวณชายแดน ./.