สร้างบ้านจิ่งเตื่อง(internet)

สำหรับชนเผ่าต่างๆที่อาศัยในเขตเขาสูงก็มักจะมีการคิดค้นวิธีการต่างๆที่สามารถอำนวยความสะดวกให้แก่การดำรงชีวิตโดยเฉพาะการสร้างบ้าน โดยชนเผ่าง้ายก็เป็นหนึ่งในชนเผ่าที่มีเทคนิกเฉพาะในการสร้างบ้าน จิ่งเตื่อง หรือบ้านผนังดินเหนียว ชุมชนเผ่าง้ายอยู่รวมกันเป็นกลุ่มตามเนินเขาหรือหุบเขาที่ใกล้แม่น้ำลำธารเพื่อสะดวกแก่การใช้น้ำ บ้านมักจะสร้างเป็น3ห้องหลัก2ห้องรอง หลังคามุงด้วยกระเบื้องหยินหยางหลายชั้นเชื่อมเข้ากัน  ผนังสร้างด้วยดินเหนียวผสมฟางที่อัดให้เข้ากันเป็นก้อนดินขนาดใหญ่แล้วประกอบให้เข้ากันด้วยโคลนเพื่อไม่เห็นรอยต่อ นาย เถิมหยิกเถาะ ชาวบ้านเผ่าง้าย เผยว่า"บ้านจิ่งเตื่องนั้นต้องใช้แม่พิมพ์ไม้เพื่ออัดดินให้เป็นก้อนใหญ่แล้วทำทับต่อกันเป็นชั้นๆเพื่อสร้างเป็นผนังบ้านที่สูงประมาณ2.5เมตร โดยแม่พิมพ์อัดดินนั้นยาวประมาณ35เซ็นติเมตร สูง35-40เซ็นติเมตร ค่อยๆใส่ดินผสมฟางอัดลงไปในแม่พิมพ์เพื่อให้ได้ผนังที่แน่นและมั่นคง"

บ้าน จิ่งเตื่อง เป็นหนึ่งในเอกลักษณ์ของชาวเขาในเวียดนาม(internet)

การสร้างบ้านจิ่งเตื่องหนึ่งหลังจะต้องมีการช่วยเหลือของคนหลายคนดังนั้นในหมู่บ้านเมื่อมีบ้านไหนสร้างบ้านใหม่ก็ถือเป็นวันงานของชุมชนโดยมีการแบ่งขั้นตอนอย่างละเอียดและใช้เวลาราว10วันก็สร้างบ้านจิ่งเตื่องเสร็จไปหนึ่งหลังและไม่เหมือนการสร้างบ้านแบบทั่วไปคือต้องสร้างโครงบ้าน เสาบ้านก่อนทำผนังแต่บ้านจิ่งเตื่องนี้จะตั้งเสาบ้านคานบ้านและมุงหลังคาหลังจากที่สร้างผนังดินเสร็จ ในส่วนประกอบของบ้านนั้นถ้าเป็นบ้าน5ห้องก็จะแบ่งเป็น2ห้องนอน ถ้าเป็นบ้าน3ห้องก็มีห้องนอน1ห้อง ส่วนห้องอื่นๆจะเป็นห้องครัว ห้องรับแขกและตั้งหิ้งบูชาบรรพชน ซึ่งโดยทั่วไปแล้วลักษณะบ้านจิ่งเตื่องของชนเผ่าง้ายในอดีตเป็นบ้านแบบเชิงการป้องกันที่สะท้อนวิถีชีวิตชอบอยู่โดดเดี่ยวอิสระ ทุกส่วนของบ้านจะต้องเชื่อมต่อกันแบบครบวงจร มีทางเข้าเพียงทางเดียวและมีหน้าต่างสองด้านเพื่อเป็นจุดสังเกตุสถานการณ์รอบบ้าน

ปัจจุบันนี้ในหมู่บ้าน ตามท้าย อ.ด่งที จังหวัดท้ายเงวียน เหลือเพียงครอบครัวของคุณ เจิ่นแถ่งกวาง ที่ยังสามารถเก็บส่วนครัวที่สร้างแบบจิ่งเตื่องเท่านั้น ส่วนห้องอื่นๆก็ถูกปรับปรุงให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตยุคใหม่ แต่ทั้งนี้แม้จะมีการปรับเปลี่ยนวัสดุที่ใช้สร้างบ้านตามสมัยนิยมและประเพณีของแต่ละท้องถิ่นที่อาศัยแต่ชุมชนเผ่าง้ายก็ยังคงรักษาสถาปัตยกรรมการสร้างบ้านแบบเดิมคือมีห้องหลักที่สร้างแยกกับห้องครัวและเล้าสัตว์ ซึ่งนับเป็นความพยายามอนุรักษ์วัฒนธรรมพื้นเมืองของชนเผ่าตนไว้ให้คงอยู่ต่อไป.