ชาวบานาเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยในเขตป่าเขาเตยเงวียนมาแต่เดิมนาน ชีวิตมีความผูกพันธ์ใกล้ชิดกันธรรมชาติ ดังนั้นจึงมีความเชื่อว่ามนุษย์เกิดมาจากป่าเขาและเมื่อเสียชีวิตไปก็ต้องกลับสู่ป่าเขาและจะได้ใช้ชีวิตในโลกใหม่คือโลกแห่งเทวดาและวิญญาณ  จากความเชื่อนี้ชาวบานาจึงมีการจัดงานเทศกาลที่เรียกว่า บ๋อหมา หรือการส่งดวงวิญญาณสู่โลกของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งตามความหมายนั้นการจัดพิธีจะไม่อยู่ในบรรยากาศแห่งความเศร้าโศกและไม่มีการร้องไห้หากชาวบ้านจะตีฆ้องร้องเพลงและดื่มเหล้าเพื่อเป็นการส่งครั้งสุดท้าย นี่ก็เป็นการแสดงความรักความอาลัยของญาติมิตรและครอบครัวผู้เสียชีวิตและสิ่งที่แสดงออกให้เห็นอย่างเด่นชัดที่สุดคือการแกะสลักรูปปั้นไม้โดยรอบสุสานเพื่อเป็นการคงอยู่ร่วมกันในโลกแห่งจิตวิญญาณ

สำหรับรูปแกะสลักไม้รอบสุสานของชาวบานานั้นเป็นผลงานของคนในครอบครัวและวงตระกูลของผู้ตาย โดยจะต้องเข้าป่าตัดไม้แกะสลักเป็นรูปคนรูปสัตว์ต่างๆตามอารมณ์และจินตนาการดังนั้นรูปแกะสลักจึงมีขนาดไม่เท่ากัน บางทีเป็นรูปนก สัตว์หรือของใช้ทั่วไปรวมทั้งรูปคนที่สะท้อนหลากหลายอารมณ์ จิตรกรดิงเตี๊ยนหาย ผู้ที่มีประสบการณ์ในการวิจัยวัฒนธรรมและศิลปะเตยเงวียนเผยว่า“หากเป็นนักปฏิมากรรมมืออาชีพ การแกะสลักผลงานที่ปราณีตสวยงามเป็นเรื่องที่ไม่ยากแต่เพื่อที่จะสามารถสร้างสรรค์ผลงานแกะสลักไม้ที่เรียบง่ายและมีชีวิตชีวาเหมือนรูปแกะสลักที่สุสานของชนเผ่าต่างๆในเตยเงวียนนั้นใช่ว่าจะทำได้ดี เพราะคนที่แกะสลักรูปไม้ต่างๆนั้นต้องสะท้อนให้เห็นถึงแนวคิดด้านความเลื่อมใสในชีวิตชุมชนด้วย”

สำหรับรูปแกะสลักไม้ที่สามารถพบเห็นได้ทั่วไปตามสุสานต่างๆของชาวบานาคือรูปคนนั่งชันเข่ามือเท้าคางหน้าตาบ่งบอกถึงความเศร้าเสียใจ โดยเชื่อว่านี่อาจจะเป็นตัวแทนของคนในครอบครัวที่แสดงความเสียใจกับการจากไปของคนในครอบครัวและจะนั่งร้องไห้ข้างๆสุสาน นอกจากนั้นก็มีรูปแกะสลักคนที่สะท้อนให้เห็นถึงบรรยากาศที่สนุกสนานเช่นการตีกลอง การตำข้าว รวมทั้งรูปแกะสลักที่สื่อความหมายถึงการสืบพันธุ์ของมนุษย์ด้วย โดยรูปแกะสลักต่างๆเหล่านี้จะช่วยให้คนคิดถึงปรัชญาชีวิต วัฎจักรธรรมชาติและเรื่องที่สำคัญคือผู้ที่เสียชีวิตจะได้เกิดใหม่และมีชีวิตใหม่ นอกจากนั้นรูปแกะสลักไม้ยังสะท้อนให้เห็นถึงรูปลักษณะของผู้ตายและความรักของคนในครอบครัวต่อผู้ที่จากไปตลอดจนเอกลักษณ์วัฒนธรรมของท้องถิ่นต่างๆและความคิดสร้างสรรค์ของชนเผ่าบานา./.