Mots nouveaux:  hải cảng, thông thương, vị trí địa lí, cảng sông,  hình ống, chính sách đóng cửa, đổi dòng, chìm dần vào quên lãng, hội quán, nguyên vẹn.

Conversation

Frank: Hôm nay trời đẹp quá, nắng vàng rực rỡ và gió lúc nào cũng thoang thoảng mát.

Hoa: Mùa này là mùa khô ở miền Trung. Thời tiết nói chung là rất dễ chịu. Trời nắng đẹp, ít có mưa và Hội An gần biển nên lúc nào cũng có gió mát thổi vào.

Frank: Tôi được biết là Hội An đã có một thời là trung tâm buôn bán lớn ở Đông Nam Á và cũng nổi tiếng trên thế giới phải không chị ?

Hoa: Vâng đúng đấy. Vào cuối thế kỉ 16 đầu thế kỷ 17, các chúa Nguyễn đã mở nhiều hải cảng để thông thương, buôn bán với nước ngoài và Hội An trở thành một thương cảng lớn vì ngày ấy vị trí địa lí tự nhiên của  Hội An có nhiều thuận lợi.

Frank: Chị có thể nói rõ hơn cái vị trí địa lí tự nhiên thuận lợi ấy được không ạ ?

Hoa: Tất nhiên là được rồi. Thế này nhé, vào thời đó cửa biển Đại Chiêm chỉ cách Hội An khoảng 5km, sông Thu Bồn sâu, rộng chảy men theo phía Nam của Hội An từ đó hình thành nên một cảng sông rất tấp nập trên bến dưới thuyền.

Frank: Thế thương nhân thời đó chủ yếu là người nước nào ạ ?

Hoa: Đông nhất là người Hoa rồi đến người Nhật. Có cả người Ả Rập, Ba Tư và Hà Lan nữa. Những phố có kiểu nhà hình ống rất dài kia xưa là phố của người Tàu đó. Còn chiếc cầu cong có mái che kia là do người Nhật xây dựng gọi là Lai Viễn Kiều.

Frank: Thế sau này vì sao Hội An lại không phải là trung tâm buôn bán nữa ? Phải chăng đó là do chính sách đóng cửa của nhà Nguyễn ?

Hoa: Người ta nói là khoảng cuối thế kỉ thứ 19, điều kiện tự nhiên biến động, các con sông bị đổi dòng, cửa Đại Chiêm bị phù sa bồi đắp càng ngày càng cạn dần, thuyền buôn ra vào khó khăn từ đó hình thành lên một cảng mới đó là Đà Nẵng, rồi Hội An chìm dần vào quên lãng.

Frank: Nhưng ngày nay, người ta lại tìm đến Hội An vì vẻ đẹp độc đáo của một đô thị cổ có tuổi gần 400 năm.

Hoa: Đúng thế, ở Hội An vẫn còn nhiều đường phố với sông, rạch, cầu, đường, đình, chùa, hội quán, đền, miếu…lưu dấu một tổng thể không gian đô thị cổ gần như nguyên vẹn.

Frank: Tôi cảm thấy rất thú vị khi xem những ngôi nhà mang đậm kiến trúc truyền thống của Hội An: kiểu nhà ống dài tới 50-60m thông suốt hai mặt. Một mặt thông ra phố để buôn bán, một mặt hướng ra bến sông làm nơi chứa hàng còn khu ở nằm ở giữa. Có sân trời sáng sủa và có những nét trạm trổ, trang trí rất đẹp.

Hoa: Tôi thì lại rất thích kiến trúc của những ngôi chùa, các hội quán và cầu Lai Viễn Kiều và cuộc sống êm ả và thơ mộng nơi đây mặc dù ngày nay đã bị thương mại hóa đi rất nhiều.