(VOV)_បន្ទាប់ពីដំណើការចរចារ ដែលអូសបន្លាយក្នុងរយៈពេល៧ឆ្នាំ កិច្ចព្រម
ព្រៀងពាណិជ្ជកម្មនិងសេដ្ឋកិច្ចសកល រវាង EU - កាណាដា (CETA) កំពុង​មាន​គ្រោះអាសន្នដួលរលំ ដោយសារ EU មិនទទួលបានការយល់ព្រមពី​ប៊ែលហ្សិក ប្រទេសជា
សមាជិករបស់ EU។ ប្រសិនបើ CETA មិនបានចុះហត្ថ​លេខា នេះជាការវាយប្រហារ
ខ្លាំងមួយចំពោះគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មរបស់ EU ដែលកំពុងជាប់គាំងក្នុងបញ្ហា
អង់គ្លេស ចាកចេញពី EU និងស្ថានភាព​កំណើន​អន់ខ្សោយ។ ដូច្នេះ ការខំប្រឹងប្រែង
ការទូតត្រូវប្រមូលផ្តុំទៅលើការជួយ​សង្គ្រោះកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។

ការខំប្រឹងប្រែងជួយស្រោងស្រងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម EU - កាណាដា

តាមផែនការ CETA នឹងបានចុះហត្ថលេខា ក្នុងឱកាសនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាណាដា 
លោក Justin Trudeau ទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅ Brussels នាថ្ងៃទី២៧​តុលាខាងមុខនេះ។ 
ប៉ុន្តែ ក្នុងសប្ដាហ៍កន្លងទៅ ស្ថាប័ននីតិបញ្ញាត្តិ តំបន់ Wallonie របស់បែលហ្សីក បាន
បោះឆ្នោតបដិសេធ ការចុះហត្ថលេខា CETA ដោយព្រួយ​បារម្ភ អំពីបទដ្ឋានប្រើប្រាស់ 
និងការពារបរិស្ថាននៅអឺរ៉ុបនឹងបានថយចុះ។ ​បំរ៉ែបំរួលនេះបានជំរុញអោយឯកសារ
នេះធ្លាក់ចូលក្នុងស្ថានភាពដួលរលំ ក្រោយ​ដំណើការចរចារ ដែលអូសបន្លាយក្នុងរយៈ
ពេល៧ឆ្នាំកន្លងទៅ។

          ហេតុអ្វី CETA រងការប្រឆាំង?

        ហេតុអ្វី កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មមួយត្រូវជួបប្រទះនឹងឧបសគ្គដូច្នេះ ទោះបីជា
 ត្រូវបានព្យាករណ៍ថា នឹងបង្កើនទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីបន្ថែម២០% និងបង្កើតការ
ងារធ្វើថ្មីចំនួន ៨ហ្មឺន។ ហើយប្រការនេះពិតជាអាចនាំមកនូវឧបសគ្គ រារាំង EU ចុះ​
ហត្ថ​លេ​ខា​លើកិច្ចព្រមព្រងពាណិជ្ជកម្មធំផ្សេងៗទៀតដែរឬ។

          ប្រសិនបើ CETA មិនបានអនុម័តនោះ ការខូចខាតដំបូងដែលគេអាចមើល
ឃើញភ្លាមៗនោះគឺក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច។ ពីព្រោះ តាមកាសែត វិថី Wall ថា៖ CETA អាច
ជំរុញបរិមាណសេដ្ឋកិច្ចរបស់ EU ឡើងដល់ ​៥,៨ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងមួយឆ្នាំ។
​ ប្រការ​ដែលគួរអោយព្រួយបារម្ភជាងនេះទៅទៀត ប្រសិនបើ CETA បរាជ័យនោះនឹង
នាំនាំអោយកើតអាចមានសំនួរជាច្រើន ស្ដីអំពីអនាគតរបស់គោលនយោបាយពាណិជ្ជ
កម្មរបស់ EU ។ ​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សាទ្វីបអឺរ៉ុប លោក Donald Tusk បានព្រមាន EU ថា
នឹងមិនអាចចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីណាមួយទៀតឡើយ ប្រ
សិនបើ  CETA មិនបានអនុម័ត និង CETA អាចជាកិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្មចុង
ក្រោយរបស់ប្លុកនេះ។

          តើ CETA រងការប្រឆាំងដោយប្រទេសជាច្រើន ដោយសារ គេព្រួយបារម្ភថា​
CETA នឹងបន្ទាបបទដ្ឋាននានាស្ដីអំពីបរិស្ថាន និងច្បាប់ការងារ។ រីឯ តំបន់​ Wallonie
 រដ្ឋអំណាចតំបន់ព្រួយបារម្ភថា៖ CETA កាត់បន្ថយពន្ធដារជាង៩៩%​​ រវាងកាណាដា 
និង EU ហើយប្រការនេះធ្វើអោយគេមិនអាចប្រកួតប្រជែង​ជា​មួយ​ផលិតផលតំលៃ
ថោកមកពីកាណាដាបានឡើយ។ ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ​កន្លងទៅ ការប្រឆាំងកិច្ចព្រម
ព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី បានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង ដោយចាត់ទុកថា៖ កិច្ចព្រមព្រៀង
ពាណិជ្ជកម្មសេរី ផ្តល់សិទ្ធិអោយសម្ព័ន្ធក្រុម​ហ៊ុនអន្តរប្រទេសជាច្រើន ហើយការខូច
ខាតជាអ្នកប្រើប្រាស់ និងពលករ។ 

          ការខំប្រឹងប្រែងស្រោចស្រង់​ CETA 

          ចំពោះមុខ CETA  មានគ្រោះអាសន្នដួលរលំនេះ ​បណ្ដាជំនួបប្រាស្រ័យ​ការទូត
ត្រូវបានជំរុញខ្លាំង ដោយមានក្តីសង្ឃឹមថាអាចជួយសង្គ្រោះកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។ នាថ្ងៃទី២៤តុលា ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាអឺរ៉ុប លោក Donald Tusk បានដំណើ​ការចរចារជា
មួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីបែលហ្សីក លោក Charles Michel និងអភិបាល​តំបន់ Wallonia របស់ បែលហ្សីក លោក Paul Magnette ដើម្បីដោះស្រាយ​ស្ថានភាពទាល់ច្រក់។ EU បាន
ដាក់កាលកំណត់អោយបែលហ្សីក ដើម្បីនាំចេញ​សេចក្ដីសម្រេចចិត្តចុះហត្ថលេខាជា
មួយកាណាដាឬទេ។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកាណាដា បានបង្ហាញថា៖ឱកាសទាំង
ឡាយគឺពឹងផ្អែកភាគី EU សម្រេច ​ហើយ​លោកក៏បានបង្ហាញគោលបំណងថា៖នឹង
មានដំណោះស្រាយសំរាប់បញ្ហានេះ។ 

          នាបច្ចុប្បន្ន ជំនួបប្រាស្រ័យនានាកំពុងប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងប្រញាប់ប្រញាល់ ដោយ
មិនចង់ឃើញការចរចារអស់រយៈ៧ឆ្នាំក្លាយទៅជាអសារបង់។ ការខូចខាតនេះគឺធំ
ណាស់​ មិនគ្រាន់តែក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្មប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាទំនាក់ទំនងការទូត
 ​រវាងប្រទេសនានាទៀតផង៕