(VOVworld)-តាមរបៀបវារៈ សិក្ខាសាលាអន្តរជាតិស្តីពីសមុទ្រខាងកើតបាន
ប្រព្រឹត្ត ទៅក្នុងរយៈពេល២ថ្ងៃ គឺថ្ងៃទី១៧និង១៨វិច្ឆិកានៅទីក្រុង Da Nang ភាគ កណ្តាលវៀតណាម។ ដោយប្រធានបទ “សមុទ្រខាងកើត៖ សហប្រតិបត្តិការ
ដើម្បីសន្តិសុខនិងអភិវឌ្ឍន៍” សិក្ខាសាលានេះ សំដៅបង្កើនការតភ្ជាប់ការខិត
ខំប្រឹងប្រែងផ្លាស់ប្តូរ ស្វែងយល់ពីទស្សនរបស់អ្នកវិទូនិងពិគ្រោះយោបល់គោល
នយោបាយក្នុង និងក្រៅតំបន់ដែលទាក់ទិនដល់បញ្ហាសមុទ្រខាងកើត។ មុន
នោះ​បញ្ហាសមុទ្រ​ខាងកើតបានធ្វើឲ្យឡើងកំដៅនៅសន្និសីទកំពូលអាស៊ានទី២៥
 និងសន្និសីទ​ទាក់ទិននានា ព្រមទាំងត្រូវបានលោកប្រធានរដ្ឋវៀតណាម Truong
 Tan Sang លើកឡើងក្នុងសន្និសីទកំពូល APECលើកទី២២។

នាយករដ្ឋមន្រ្តី Nguyen Tan Dung ថ្លែងមតិនៅសន្និសីទកំពូល អាស៊ានលើកទី២៥ (រូបថតៈ tienphong)

រក្សាស្ថិរភាពនៅសមុទ្រខាងកើតជាផលប្រយោជន៍រួមរបស់តំបន់ទាំងមូល

       រក្សាសន្តិភាពនិងស្ថិរភាព ធានាសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព សេរីភាពខាងនាវាចរណ៍
 និងអាកាសចរណ៍នៅសមុទ្រខាងកើតជាខ្លឹមសារដែលទាក់ទាញការយកចិត្តទុក
ដាក់និងទទួលបានការស្រុះចិត្តគំនិតពីបណ្តាថ្នាក់ដឹកនាំមិនគ្រាន់តែនៅ សន្និសីទ
កំពូលអាស៊ានទី២៥ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងនៅក្នុងសន្និសីទអាស៊ាន +1 ជាមួយ
បណ្តាដៃគូនានាដូចជា ចិន ឥណ្ឌា ជប៉ុន អាមេរិក អ.ស.ប​ក៏ដូចជានៅ សន្និសីទ
អាស៊ាន+3 និងសន្និសីទកំពូលអាស៊ីបូព៌ាផងដែរ។ ថ្លែងមតិនៅទី នេះ នាយករដ្ឋ
មន្ត្រីវៀតណាម លោក Nguyen Tan Dungបានអះអាងថា៖

       “អាស៊ានត្រូវម្ចាស់ការ និងមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ជាងទៀត ក្នុងការរក្សា
 សន្តិភាព សន្តិសុខ និងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់។ យើងបន្តសំណូមពរភាគីទាក់ទិន នា
នា គោរពនិងអនុវត្តយ៉ាងពេញលេញនូវ រាល់ការកំណត់នៃ សេចក្តីថ្លែងការស្តីពី
ការប្រតិបត្តិសម្រាប់ភាគីនានានៅសមុទ្រខាងកើត (DOC)។ មុនបង្អស់គឺ មាត្រា
ទី៥​នៃសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីអនុវត្តន៍ការអត់ធ្មត់ មិនបើកទូលាយឬបង្កើនបន្ថែម
ភាពតានតឹង មិនទុកឲ្យស្ថានភាពកើតស្មុគ្រស្មាញថែមទៀត មិនប្រើប្រាស់ ឬគំ
រាមកំហែងប្រើប្រាស់អំពើហឹង្សា ដោះស្រាយជំលោះដោយ សន្តិវិធី គោរពច្បាប់
អន្តរជាតិ  ទន្ទឹមនឹងនោះ ឈានចូលកិច្ចចរចារជាក់ ស្តែង ដើម្បីសម្រេចបានក្រម
ប្រតិបត្តិតំបន់នៅសមុទ្រខាងកើត (COC)យ៉ាង ឆាប់ៗ”។

អ្នកវិទូនិងជំនាញការអន្តរជាតិចូលរូមសន្និសីទស្តីពីសមុទ្រ ខាងកើតនៅទីក្រុង Da Nang (រូបថតៈ thanhnien)

       ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ ថ្លែងមតិក្នុងសម័យពិភាគ្សាពេញអង្គលើកទី២
ស្តីអំពីការ “អភិវឌ្ឍន៍ការច្នៃប្រឌិត កំណែទម្រង់ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច”​នៅក្នុង
សន្និសីទកំពូល APEC លើកទី២២នៅទីក្រុងប៉េកាំងរបស់ចិន លោក Truong Tan
 Sang បានសង្កត់ធ្ងន់ថា “ចំពោះមុខរាល់ការសាកល្បង និងនិន្នាការ អស្ថិរភាពនា
បច្ចុប្បន្ន អំពីបរិយាកាសសន្តិសុខ និងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់ បញ្ហា ស្នូល គឺចំាបាច់
ត្រូវជម្រុញការសន្ទនា គោរពច្បាប់អន្តរជាតិនិងក្រមប្រតិបត្តិតំបន់ នានា រួមគ្នា
សហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍នៅតំបន់អាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក ក្នុងនោះមានតំបន់អាស៊ី
អាគ្នេយ៍និងសមុទ្រខាកើត។

វៀតណាមសម្តែងការទទួលខុសត្រូវចំពោះសន្តិភាពនិងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់

       នៅបណ្តាសន្និសីទអន្តរជាតិ វៀតណាមសុទ្ធតែសម្តែងស្មារតីស្ថាបនា មាន
ការទទួលខុសត្រូវចំពោះសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងសន្តិសុខក្នុងតំបន់។ ទស្សនដោះ
ស្រាយបញ្ហាសមុទ្រខាងកើតរបស់វៀតណាម​មិនគ្រាន់តែបាន ជាក់ស្តែងបនី
យកម្មក្នុងសេចក្តីប្រកាសប្រធានកំពូលអាស៊ានទី២៥ ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងត្រូវ
បានបណ្ដាដៃគូរបស់អាស៊ាន ដូចជា ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Barack Obama
 នាយករដ្ឋមន្ត្រីរុស្ស៊ី លោក Medvedev និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលី​ លោក Tony
Abbott រួមទាំងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក Ban Kimoonសុទ្ធតែ
​គាំទ្រពេញទំហឹង។​ អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសវៀតណាម លោក Pham Quang
Vinh ប្រធាន SOM VIET NAM បានអោយដឹងថា៖

          “ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌជំនួបសន្ទនាអាស៊ាន-ចិន ភាគីទាំងពីរ​សុទ្ធតែ​សង្កត់ធ្ងន់ទៅ
លើបណ្ដាគោលការណ៍ ដូចជា៖ គោរពច្បាប់អន្តរជាតិ អនុសញ្ញា​អង្គការសហប្រ
ជាជាតិ ស្ដីពីច្បាប់សមុទ្រ …លៗ។ ភាគីទាំងពីរបានឯកភាព​ដំណើការចរចារ 
ដើម្បីជំរុញការអនុវត្តមាត្រាទី៥នៃ DOC និងការអនុវត្តបណ្ដា​វិធានការដើម្បីក
សាងទំនុកទុកចិត្ត មិនទុកអោយស្ថានភាពកើតស្មុគ្រស្មាញថែម​ទៀត។ ភាគីទាំង
ពីរក៏បានព្រមព្រៀងអំពីការបន្តជំរុញខ្លាំង បណ្ដាកិច្ចប្រជុំពិគ្រោះយោបល់ដើម្បីកសាង COC ផងដែរ។”

          ដូច្នេះ បញ្ហាសមុទ្រខាងកើត ត្រូវបានយកមកពិភាក្សាជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុង
សន្និសីទអន្តរជាតិទាំង៣ នាប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងទៅ។ គោលការណ៍ដើម្បីដោះស្រាយ
រាល់ជំលោះ នោះគឺត្រូវផ្អែកទៅលើដំណេះស្រាយដោយសន្តិវិធីឈរ​មូលដ្ឋាន
ច្បាប់អន្តរជាតិ ជាពិសេសគឺអនុសញ្ញា​​អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្ដីពីច្បាប់សមុទ្រ  ១៩៨២ គោរព DOC និងឈានទៅដល់​ការ​កសាង COC មិនអនុវត្តសកម្មភាព
ដែលធ្វើអោយស្ថានភាពស្មុគ្រស្មាញថែម​ទៀត ​បានក្លាយទៅជាសម្លេងនិងការ
ទាមទាររួមរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ​ចំពោះភាគីទាំក់ទិននានា នៅសមុទ្រខាង
កើត។ ស្ថានភាពនៅសមុទ្រខាងកើត​កាន់តែស្មុគ្រស្មាញ សហគមន៍អន្តរជាតិ
ត្រូវខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងច្រើន ដើម្បីបង្កើត​បណ្ដាយន្តការត្រួតពិនិត្យជំលោះប្រកប
ដោយប្រសិទ្ធិភាព រាំងស្កាត់ជំលោះនៅសមុទ្រខាងកើត៕