ເຂດທ່ອງທ່ຽວ ຕາມກົກ - ບິກດົ້ງ ຫ່າງຈາກນະຄອນຫຼວງ ຮ່າໂນ້ຍ ໄປທາງທິດໃຕ້ 100 ກມ, ເຊິ່ງຂຶ້ນກັບຕາແສງນິງຫາຍ, ເມືອງຮວາລື, ແຂວງ ນິງບິ່ງ. ນີ້ແມ່ນເມືອງຫຼວງໃນເມື່ອກ່ອນ, ທີ່ມີປູຊະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດ, ທັດສະນີຍະພາບທີ່ສວຍງາມຫຼາຍແຫ່ງ. ໂດຍນອນຢູ່ເຂດພູຜາປ່າໄມ້ທີ່ໃຫຍ່ໂຕມະໂຫຖານດ້ວຍລະບົບຖ້ຳທີ່ມະຫັດສະຈັນ, ແລະ ແມ່ນ້ຳລຳເຊທີ່ສວຍງາມ. ຕາມກົກ - ບິກດົ້ງ ຖືກປຽບທຽບເໝືອນດັ່ງ ”ອ່າວຮ້າລອງ ເທິງບົກ”.
ຄວາມງາມຂອງຖ້ຳບິກດົ້ງ
ເຂດທ່ອງທ່ຽວ ຕາມກົກ - ບິກດົ້ງ ລວມມີລະບົບ ຖ້ຳພູຫີນປູນ ແລະ ປູຊະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງສະໄໝລາດຊະວົງເຈິ່ນ (ສະຕະວັດ 13 - 14). ແຂກທ່ອງທ່ຽວມາແຫ່ງນີ້ສາມາດຍ່າງເລາະ, ຂີ່ລົດຖີບ, ລ່ອງເຮືອ ຫຼືປີນພູ ເພື່ອທ່ຽວຊົມ. ແຕ່ຮູບການທ່ອງທ່ຽວທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມທີ່ສຸດນັ້ນແມ່ນລ່ອງເຮືອທ່ຽວ. ຕາມກົກ, ໝາຍຄວາມວ່າ ”ຖ້ຳ 3 ແຫ່ງ”, ເຊິ່ງລວມມີ ຖ້ຳກາ (ຖ້ຳທີໜຶ່ງ), ຖ້ຳຮາຍ (ຖ້ຳທີສອງ) ແລະ ຖ້ຳບາ (ຖ້ຳທີສາມ). ລ່ອງເຮືອຕາມແມ່ນ້ຳໂງດົ່ງ, ນັກທ່ອງທ່ຽວຈະໄດ້ເຈືອຈານເຂົ້າກັບທິວທັດທຳມະຊາດທີ່ສວຍ ງາມຂອງເຂດພູເຂົາ, ທົ່ງນາ, ແມ່ນ້ຳລຳເຊ. ສະຖານທີ່ທຳອິດ ທີ່ນັກທ່ອງທ່ຽວຈະແວ່ຢາມນັ້ນແມ່ນວັດບິກດົ້ງ ຫຼືເອີ້ນວ່າ ”ແບກງອກເທນເຊີນດົ່ງ” ໝາຍຄວາມວ່າວັດດ້ວຍເພັດຂາວທີ່ສວຍງາມຢູ່ໃນເຂດພູເຂົາ. ເບື້ອງຫຼັງຂອງວັດແຫ່ງນີ້ແມ່ນອີງໃສ່ພູ, ສ້າງເປັນທັດສະນີຍະພາບທີ່ແປກປະຫຼາດ. ວັດບູຮານແຫ່ງນີ້ ໄດ້ກາຍເປັນແຫ່ງທີ່ດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວຫຼາຍຄົນມາຢ້ຽມຢາມທີ່ສຸດ. ຫ່າງຈາກວັດບິກດົ້ງ ບໍ່ໄກປານໃດ ແມ່ນວັດບູຮານນິງກົກ, ເຊິ່ງຕັ້ງຢູ່ເນີນພູ, ຂ້າມວັດນິງກົກ, ແຂກທ່ອງທ່ຽວຈະໄປຮອດຖ້ຳຕຽນ (ຖ້ຳເທວະດາ) ເຊິ່ງແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາທັດສະນີຍະພາບທຳມະຊາດທີ່ສວຍງາມຂອງແຂວງນິງບິ່ງ. ຖ້ຳຕຽນປຽບເໝືອນຫໍປະສາດບູຮານທີ່ມີສະຖາປັດຕະຍະກຳໃຫຍ່ໂຕ ແລະ ເຄັ່ງຂຶມ, ອັນໄດ້ເຮັດໃຫ້ນັກທ່ອງທ່ຽວຫຼາຍຄົນຮູ້ສຶກວ່າຕົນເອງພວມຢູ່ໃນແດນສະຫວັນ. ໃນຖ້ຳມີຫີນນົມຜາ, ຫີນລາຍດ້ວຍສີຫຼາກຫຼາຍທີ່ເຫຼື້ອມແວວວາວ ປຽບເໝືອນຮາກໄມ້ກົກໃຫຍ່, ຫີນນົມຜາ, ຫີນອ່ອນຢູ່ທີ່ນີ້ມີຮູບຊົງທີ່ແປກປະຫຼາດ ດ້ວຍຫຼາຍຮູບທີ່ແຕກຕ່າງກັນ. ອ້າຍ ໂດວັນໂຮ່ຍ, ຜູ້ນຳທ່ຽວ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
”ນັກທ່ອງທ່ຽວຫຼາຍຄົນຮູ້ສຶກແປກປະຫຼາດໃຈທີ່ສຸດຕໍ່ທັດສະນີຍະພາບທີ່ສວຍງາມຢູ່ແຫ່ງນີ້. ນັ້ນແມ່ນຫີນນົມຜາຮູບຕົ້ນພ້າວ, ຮູບຮ້ານດອກໄມ້ນາໆສີ, ພາ ດ້ວຍຫີນ… ຖ້ຳຕຽນ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາທັດສະນີຍະພາບທີ່ສວຍງາມ. ນີ້ແມ່ນແຫ່ງດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວມາຢ້ຽມຢາມຫຼາຍທີ່ສຸດ”
ລ່ອງເຮືອໄປທ່ອງທ່ຽວຕາມກົກບິກດົ້ງ
ບົນເສັ້ນທາງເດີນ, ນັກທ່ອງທ່ຽວກໍ່ມີໂອກາດແວ່ຢາມຖ້ຳທຽນເຮືອງ, ເຊິ່ງແມ່ນຖ້ຳທີ່ສວຍງາມຕັ້ງຢູ່ເນີນພູ, ທັງແມ່ນປູສະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດທີ່ລືຊື່. ຖ້ຳມີລວງສູງປະມານ 60 ມ, ເພດານກວ້າງ, ດັ່ງນັ້ນຖ້ຳຈຶ່ງມີຊື່ວ່າຖ້ຳເຈີ່ຍ (ຖ້ຳຟ້າ), ຢູ່ໃນຖ້ຳມີວິຫານບູຊາພະນາງ ເຈິ່ນທິຢຸງ, ມະເຫສີຂອງເຈົ້າຊີວິດ ຫຼີເຫ້ວຕົງ. ທ່ານ ເລວັນຮ໋ຽວ, ພະນັກງານຄະນະຄຸ້ມຄອງປູຊະນີຍະສະຖານແຫ່ງນີ້, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
”ທຽນເຮືອງດົ້ງ ໝາຍຄວາມວ່າຟ້າສົ່ງກິ່ນຫອມຫວນ, ຖ້າມາແຫ່ງນີ້ໃນຕອນທ່ຽງ ນັກທ່ອງທ່ຽວຈະເຫັນແສງຕາເວັນເຫຼືອງເຫຼື້ອມທີ່ສ່ອງແສງລົງມາໃນຖ້ຳ. ເຂົ້າຖ້ຳທຽນເຮືອງ ນັກທ່ອງທ່ຽວບໍ່ພຽງແຕ່ໄດ້ຊົມແສງຕາເວັນເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງໄດ້ສຳພັດກັບສາຍລົມທີ່ເຢັນສະບາຍອີກດ້ວຍ. ນີ້ແມ່ນແຫ່ງທີ່ຄົນໃນເມື່ອກ່ອນກໍ່ສ້າງວິຫານບູຊາພະນາງ ເຈິ່ນທິຢູງ.”
ຕາມພົງສາວະດານແລ້ວ, ພະນາງ ເຈິ່ນທິຢຸງ ແມ່ນຜູ້ທີ່ໄດ້ສອນອາຊີບຖັກແສ່ວໃນລາດຊະວັງໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນໃນໝູ່ບ້ານວັນເລິມ. ດັ່ງນັ້ນເຂົາເຂົ້າຈຶ່ງຖືພະນາງແມ່ນບຸລຸດຜູ້ປະດິດສ້າງອາຊີບຖັກແສ່ວ. ເມື່ອມາຢ້ຽມຢາມໝູ່ບ້ານອາຊີບຖັກແສ່ວວັນເລິມ, ນັກທ່ອງທ່ຽວສາມາດແວ່ຢາມຮ້ານຂາຍເຄື່ອງຖັກແສ່ວ ແລະ ຊື້ຜະລິດຕະພັນຂອງໝູ່ບ້ານນີ້ເພື່ອເປັນຂອງຕ້ອນຂອງຝາກໃຫ້ແກ່ຍາດຕິພີ່ນ້ອງ ແລະ ໝູ່ເພື່ອນ. ແຕ່ສິ່ງຈັບອົກຈັບໃຈກວ່ານັ້ນແມ່ນ, ນັກທ່ອງທ່ຽວຈະມີໂອກາດເພື່ອຊອກຮູ້ກ່ຽວກັບຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນໃນໝູ່ບ້ານອາຊີບນີ້. ເອື້ອຍ ຫງວຽນທິອ໋ຽນ, ເຈົ້າຂອງຮ້ານຂາຍເຄື່ອງຢູ່ວັນເລິມ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
”ອາຊີບຖັກແສ່ວຢູ່ວັນເລິມ ມີມາກ່ອນນີ້ປະມານ 700 ປີ, ແລະ ຕິດພັນກັບປູຊະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດວິຫານບູຊາພະນາງ ເຈິ່ນທິຢຸງ. ປະຈຸບັນ, ຜະລິດຕະພັນຖັກແສ່ວຂອງໝູ່ບ້ານວັນເລິມໄດ້ມີໜ້າຢູ່ຕະຫຼາດຫຼາຍແຫ່ງ ທັງຢູ່ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ. ເຄື່ອງຖັກແສ່ວຂອງພວກເຮົາທັງຮັບໃຊ້ນັກທ່ອງທ່ຽວ, ທັງສົ່ງໄປຂາຍຢູ່ຕ່າງປະເທດ. ຜະລິດຕະພັນຖັກແສ່ວວັນເລິມ ມີນັບຮ້ອຍຮູບແບບທີ່ຕ່າງກັນ, ແຕ່ຍັງຄົງມີຈຸດທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຢູ່, ຍ້ອນວ່າມັນມີການສົມທົບຫຼາຍຮູບແບບທີ່ແຕກຕ່າງກັນ, ສ້າງເປັນຜະລິດຕະພັນພິເສດສະເພາະຂອງວັນເລິມ”.
ທັດສະນີຍະພາບຢູ່ໃນຖ້ຳ
ໃນການເດີນທາງ, ນັກທ່ອງທ່ຽວຍັງມີໂອກາດໄປຢ້ຽມຢາມ ປູຊະນີຍະສະຖານ ແລະ ທັດສະນີຍະພາບທີ່ສວຍງາມຫຼາຍແຫ່ງອີກຄື: ຖ້ຳຊວຽນຖູຍ, ວິຫານທ້າຍວີ, ຫ້ວຍຕຽນ, ວິຫານໂນ້ຍເລິມ, ຖ້ຳມົວ.. ຫຼືເຂດເຮືອນຮູຮານ ໂກວ້ຽນເລົ່າ. ປະຈຸບັນ, ເຂດທ່ອງທ່ຽວ ຕາມກົກ - ບິກ ດົ້ງ ໄດ້ຮັບການວາງແຜນກຳນົດເປັນເຂດທ່ອງທ່ຽວຊີວະພາບ, ເຂດທ່ອງທ່ຽວທັດສະນີຍະພາບ, ວັດທະນະທຳ, ປະຫວັດສາດ, ງານບຸນ, ຈິດວີນຍານ. ແລະ ປະຈຸບັນ, ຕາມກົກ - ບິກດົ້ງ ແມ່ນໜຶ່ງໃນຈຳນວນເຂດທ່ອງທ່ຽວ 20 ແຫ່ງຂອງຫວຽດນາມທີ່ໄດ້ຮັບການລົງທຶນຈາກລັດຖະບານເພື່ອກໍ່ສ້າງ, ຍົກລະດັບພື້ນຖານໂຄງລ່າງ, ເຮັດໃຫ້ ຕາມກົກ - ບິກດົ້ງ ກາຍເປັນເຂດທ່ອງທ່ຽວຂຽວ, ສະອາດ, ສວຍງາມ, ແມ່ນຈຸດນັດພົບໃຫ້ນັກທ່ອງທ່ຽວທຸກຄົນ.