(vovworld) - ຈາກທາງສາມແຍກ ໂຮ່ງຟູ໋ ນະຄອນ ຝູຫຼີ (ແຂວງຮ່ານາມ), ໄປຕາມທາງຫຼວງເລກທີ 21 B ປະມານ 10 ກມ ທ່ານຈະເຫັນຈອມພູຮູບຫົວມັງກອນ, ຢູ່ຕີນພູມີວັນເກົ່າແກ່ແຫ່ງໜຶ່ງ ເຊິ່ງປະຊາຊົນເຄີຍເອີ້ນວ່າວັດບ່າແດງ. ນັບແຕ່ດົນນານມາແລ້ວ, ຊາວຫວຽດນາມ ເຄີຍໃຊ້ຄຳສຸພາສິດທີ່ວ່າ “ເປົ່າປ່ຽວຄືວັດບ່າແດງ” ແລະກໍ່ຍ້ອນເຫດນີ້ເອງ, ວັດບ່າແດງ ໄດ້ກາຍເປັນສະຖານທີ່ທີ່ດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວຫຼາຍຄົນມາຢ້ຽມຢາມເພື່ອຊອກຮູ້ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງວັດທີ່ມີຊື່ສຽງແຫ່ງນີ້..
ຮູບພາບວັດບ່າແດງ, ພູງອກ
(ພາບ: google.com.vn)
ວັດບ່າແດງ ຍັງມີຊື່ວ່າ “ບາວເຊີນຕື້” ຕັ້ງຢູ່ບ້ານ ແດງຊ໋າ, ຕາແສງງອກເຊີນ, ເມືອງກິມບາງ, ຖືກຖືວ່າແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາວັດວາອາຮາມທີ່ສວຍງາມ ແລະ ເກົ່າແກ່ທີ່ສຸດຂອງແຂວງຮ່ານາມ. ວັດຕັ້ງຢູ່ຕີນພູງອກ ແລະ ແຄມແມ່ນ້ຳໄດ໋, ດັ່ງນັ້ນທິວທັດທຳມະຊາດຢູ່ທີ່ນີ້ຈຶ່ງສວຍງາມທີ່ສຸດ. ວັດບ່າແດງ ມີເນື້ອທີ່ປະມານ 10 ເຮັກຕາ, ລວມມີ 40 ຫ້ອງ, ດ້ວຍຫຼາຍກິດຈະກຳຄື: ຫໍບູຊາ, ຫໍຕັ້ງແທ່ນພະພຸດທະເຈົ້າ, ຫໍບູຊາເຈົ້າແມ່, ຫໍບູຊາບັນພະບຸລຸດ…ວັດບ່າແດງແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາວັດທີ່ມີຊື່ສຽງໃນປະຫວັດສາດຫວຽດນາມ, ແມ່ນກິດຈະກຳສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມເຊື່ອຖືຂອງຊາວກະສີກອນ, ຜ່ານການເຊື່ອຖືເທວະດາຟ້າແຖນຄື: ເມກ, ຝົນ, ຟ້າແມບ, ຟ້າຮ້ອງ… ນອກຈາກບູຊາພະພຸດທະເຈົ້າ, ເທວະດາຟ້າແຖນແລ້ວ, ວັດບ່າແດງ ຍັງບູຊາເຈົ້າແມ່ (ເຈົ້າແມ່ແດງ - ຜູ້ທີ່ມີບຸນຄູນໃນການກໍ່ຕັ້ງໝູ່ບ້ານ) ອີກດ້ວຍ. ຕາມເລື່ອງລາວທີ່ເລົ່າຂານກັນມາແລ້ວ, ກ່ອນນີ້ນັບຮ້ອຍປີ, ວັດໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງຢູ່ແຄມປ່າ. ໃນເບື້ອງຕົ້ນພຽງແຕ່ແມ່ນວັດນ້ອຍໆທີ່ເຮັດດ້ວຍໄມ້ໄຜ່ເທົ່ານັ້ນ. ແຕ່ຮອດສະໄໝເຈົ້າຊີວິດ Le Hy Tong (1663 – 1716) ວັດຈຶ່ງໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງຄືນໃໝ່ໃຫ້ກວ້າງໃຫຍ່ ແລະ ສວຍກວ່າເກົ່າ. ຢູ່ເຂດອ້ອມວັດໃນເມື່ອກ່ອນເອີ້ນວ່າພູເກິ໋ມ (ພູຫ້າມ), ປະຊາຊົນບໍ່ໄດ້ກໍ່ສ້າງເຮືອນຢູ່, ດັ່ງນັ້ນຢູ່ອ້ອມວັດພຽງແຕ່ມີຕົ້ນໄມ້ອຸ່ມທູ່ມ ແລະ ສັດຮ້າຍເທົ່ານັ້ນ, ອັນໄດ້ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນບໍ່ກ້າໄປຜ່ານ. ຍ້ອນເຫດນັ້ນວັດບ່າແດງ ຈຶ່ງມີຄວາມສະຫງົບງຽບ ແລະ ເປົ່າປ່ຽວ. ທ່ານ Le Van Trinh, ອາຍຸ 80 ປີ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ໃນເມື່ອກ່ອນ, ວັດແຫ້ງນີ້ພຽງແຕ່ແມ່ນຫໍບູຊານ້ອຍໆເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຮອດສະຕະວັດທີ 15 – 16 ວັດໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງໃຫ້ກວ້າງອອກ ແລະ ມາຮອດປະຈຸບັນວັດໄດ້ຮັບການບຸລະນະ, ປະຕິສັງຂອນເຖິງ 5 ເທື່ອແລ້ວ”.
ແທນບູຊາໃນວັດບ່າແດງ, ພູງອກ
(ພາບ: google.com.vn)
ພູງອກຕັ້ງຢູ່ແຄມຝັ່ງແມ່ນ້ຳໄດ໋, ສ້າງເປັນທິວທັດທຳມະຊາດ, ພູຜາປ່າໄມ້ທີ່ສວຍງາມ. ພູງອກ ບໍ່ສູງປານໃດ, ແຕ່ພັດມີຕົ້ນໄມ້ຂຽວອຸ່ມທູ່ມ. ເທິງຈອມພູມີຕົ້ນ si ທີ່ມີອາຍຸນັບຮ້ອຍປີ. ວັດບ່າແດງ ແມ່ນວັດທີ່ມີຄວາມສັກສິດທີ່ສຸດ. ປະຊາຊົນຫຼາຍຄົນຈາກແຫ່ງທີ່ຫ່າງໄກໄດ້ມາແຫ່ງນີ້ເພື່ອບູຊາ. ຜູ້ມີອາຍຸສູງມາເພື່ອພາວະນາຂໍໃຫ້ການປູກຝັງໄດ້ຮັບຜົນດີ, ວຽກເຮັດງານທຳສະດວກສະບາຍ, ສ່ວນຄົນໜຸ່ມພັດຢາກໄດ້ຮັບຜົນດີໃນການຮ່ຳຮຽນ ແລະ ມີຄວາມຮັກຍື່ນຍົງ.
ຫ່າງຈາກວັດບ່າແດງ ບໍ່ໄກປານໃດຍັງມີປູຊະນີຍະສະຖານທີ່ມີຊື່ສຽງອື່ນອີກອຫ່ງໜຶ່ງ ເຊິ່ງນອນໃນເຂດທັດສະນີຍະພາບບ່າແດງ - ພູງອກ. ນັ້ນແມ່ນວິຫານຕຽນອົງ (ເທວະດາ) ເຊິ່ງຕັ້ງຢູ່ພູເຕືຶ້ອງລິ້ງ. ວິຫານໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງແຕ່ສະໄໝເຈົ້າຊີວິດ Tran Nhan Tong (1258 – 1308). ຕາມເລື່ອງລາວທີ່ຊາວທ້ອງຖີ່ນເຄີຍເລົ່າຂານກັນມາແລ້ວ, ວິຫານໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງຂຶ້ນເພື່ອຈາລຶກບຸນຄູນຂອງເທວະດາຕຽນອົງ, ຜູ້ມີບຸນຄຸນໃນການປິ່ນປົວພະຍາດ ກູ້ເອົາຊີວິດໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນໃນໝູ່ບ້ານ. ຢູ່ອ້ອມວິຫານຍັງມີບັນດາປູຊະນີຍະສະຖານ ແລະ ໜອງນ້ຳອີກ, ອັນໄດ້ເຮັດໃຫ້ເຂດນີ້ທັງມີຄວາມງາມທັງມີລັກສະນະສັກສິດອີກດ້ວຍ. ປ້າ Tran Thi My, ຊາວທ້ອງຖີ່ນຜູ້ໜຶ່ງ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ຄຽງຂ້າງວິຫານເທວະດາຕຽນອົງ, ຍັງມີວິຫານບູຊາອໍລະຫັນກາ, ວັດຕາມຢ໋າວ, ງູ້ດົ້ງທີເຊີນ, ວັດແດງ, ວິຫານຈຸກ….ຢູ່ແຄມແມ່ນນ້ຳໄດ໋ອີກ. ນີ້ແມ່ນບັນດາທັດສະນີຍະພາບທີ່ໂດດເດັ່ນຂອງແຂວງຮ່ານາມ) ”.
ງານບຸນບູຊາໃນວັດບ່າແດງ, ພູງອກ
(ພາບ: google.com.vn)
ຢູ່ເມືອງກິມບາງ ເວົ້າສະເພາະ ແລະ ແຂວງຮ່ານາມ ເວົ້າລວມ, ໃນບໍ່ວ່າແຫ່ງໃດກໍ່ມີຮ່ອງຮອຍປະຫວັດສາດ, ວັດທະນະທຳທີ່ມີມານັບແຕ່ດົນນານ. ຢູ່ທີ່ນີ້ບັນດາເລື່ອງລາວ, ປູຊະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດຄືດັ່ງໄດ້ເຈືອຈານເຂົ້າກັບທັດສະນີຍະພາບ ແລະ ຊີວິດຂອງປະຊາຊົນ. ໃນນັ້ນວັດບ່າແດງ, ພູງອກ, ວິຫານເທວະດາໄດ້ຮັບຖືວ່າແມ່ນແຫ່ງພົ້ນເດັ່ນໃນຈຳນວນທັດສະນີຍະພາບ, ພູຜາປ່າໄມ້ສວຍງາມ 8 ແຫ່ງຂອງແຂວງຮ່ານາມ… ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ເຮັດໃຫ້ວັດບ່າແດງ, ພູງອກ… ກາຍເປັນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວຊີວະພາບ - ວັດທະນະທຳທີ່ມີຄວາມດູດດື່ມຢູ່ເມືອງກິມບາງ, ແຂວງຮ່ານາມ.