(vovworld)- ມໍລະດົກໝີເຊີນ ຕັ້ງຢູ່ຮ່ອມພູທີ່ມີພູຜາປ່າໄມ້ໃຫຍ່ໂຕມະໂຫຖານ ຢູ່ ແຂວງ ກວ໋າງນາມ. ຢູ່ທີ່ນີ້ ມີວິຫານທາດ 70 ແຫ່ງດ້ວຍຄຸນຄ່າປະຫວັດສາດ, ວັດທະນະທຳ, ສະຖາປັດຕະຍະກຳ, ສິລະປະຂອງພື້ນຖານອະລິຍະທຳ ຈຳປາ ຊື່ງໄດ້ຮັບການຕີລາຄາວ່າທັດທຽມກັບບັນດາປູຊະນີຍະສະຖານທີ່ລືຊື່ໃນພາກພື້ນ ອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ຄື: Borobudur ຂອງອິນໂດເນເຊຍ, Pagan ຂອງມ້ຽນມາ, Angkor Wat ຂອງກຳປູເຈຍ. ປູຊະນີຍະສະຖານແຫ່ງນີ້ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງຈາກ ອົງການວັດທະນະທຳວິທະຍາສາດສຶກສາ ສປຊ (UNESCO) ວ່າ ແມ່ນມໍລະດົກວັດທະນະທຳໂລກເມື່ອປີ 1999. ບົດຂຽນຂອງນັກຂ່າວ ລານແອງ ທີ່ພາດຫົວເລື່ອງວ່າ: ໝີເຊີນ ມໍລະດົກວັດທະນະທຳຂອງມວນມະນຸດ.
ໝີເຊີນອາດຈະໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງເມື່ອສັດຕະວັດທີ 4. ນອກຈາກເປັນສະຖານດຳເນີນພິທີ, ຊ່ວຍລາຊະວົງຕ່າງໆສຳພັດກັບເທວະດາຟ້າແຖນແລ້ວ, ໝີເຊີນ ຍັງແມ່ນສູນວັດທະນະທຳ ແລະ ການເຫລື້ອມໃສຂອງບັນດາລາຊະວົງຈຳປາ ທັງແມ່ນບ່ອນປົງສົບບັນດາເຈົ້າຊີວິດ, ນັກບວດທີ່ມີສິດອຳນາດຫລາຍອົງ. ທ່ານ Kazik ຊື່ງແມ່ນນັກສະຖາປານີກຜູ້ປີຊາສາມາດ, ເຊິງໄດ້ຕິດພັນກັບ ໝີເຊີນມາເປັນເວລາຫຼາຍປີໄດ້ເວົ້າວ່າ: ຊາວຈຳປາ ເດີມ ໃນຕະຫລອດ 9 ສັດຕະວັດ (ນັບແຕ່ສັດຕະວັດທີ IV ເຖິງສັດຕະວັດທີ XIII) ໄດ້ຝາກຝັງຈິດວິນຍານເຂົ້າທີ່ດິນ, ຫິນ ແລະ ຮູ້ຈັກອີງໃສ່ທຳມະຊາດເພື່ອສ້າງເປັນ ໝີເຊີນ ທີ່ໃຫຍ່ໂຕມະໂຫຖານ ແລະສວຍງາມ. ຕາມທ່ານ Kazik ແລ້ວ, ໝີເຊີນ ແມ່ນຫໍພິພິດທະພັນສະຖາປັດຕະຍະກຳປະຕິມາກຳສິລະປະທີ່ລຳ້ຄ່າຂອງມວນມະນຸດ.
ໝີເຊີນອາດຈະໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງເມື່ອສັດຕະວັດທີ IV
photo:internet
|
ໃນຮ່ອມພູມີເສັ້ນລັດສະຫມີປະມານ 2 ກິໂລແມັດ, ບັນດາວິຫານທາດ, ສຸສານຢູ່ໝີເຊີນມີຮູບແບບທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ແລະ ຖືກຜົນສະທ້ອນຈາກຮູບແບບສະຖາປັດຕະຍະກຳ ແລະ ສາດສະຫນາຮີນດູ. ຢູ່ທີ່ນີ້ ມີຫຼາຍກຸ່ມທາດ, ແຕ່ລະກຸ່ມທາດລ້ວນແຕ່ມີທາດໃຫຍ່ຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງ ແລະ ບັນດາທາດສຳຮອງຢູ່ອ້ອມຮອບ. ເບື້ອງຫນ້າຂອງແຕ່ລະກຸ່ມທາດແມ່ນບ່ອນວາງເຄື່ອງຂອງບູຊາ ແລະ ທຳພິທີ. ບັນດາທາດເຫລົ່ານັ້ນລ້ວນແຕ່ເປັນຮູບຈວຍ. ປະຕູຂອງທາດມຸ່ງໄປສູ່ທິດຕາເວັນອອກເພື່ອຮັບແສງຕາເວັນ. ທາດຫລາຍແຫ່ງມີສະຖາປັດຕະຍະກຳສວຍງາມ ດ້ວຍຮູບພາບບັນດາເທວະດາທີ່ໄດ້ຮັບການປະດັບປະດາດ້ວຍລວດລາຍຫລາຍປະເພດ. ໃນບັນດາກຸ່ມທາດນັ້ນ ຍັງມີບັນດາວິຫານນ້ອຍທີ່ເຄິ່ງຄຽງກັນເພື່ອບູຊາເທວະດາບອກທິດ.
ວິຫານທາດ ແລະ ບັນດາກິດຈະກຳສຳຮອງສ່ວນຫລາຍໃນເຂດປູຊະນີຍະສະຖານ ໝີເຊີນ ລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງດ້ວຍດິນຈີ່ ດ້ວຍເຕັກນິກຢ່າງລະອຽດຄ່ອງແຄ້ວ. ບັນດາລວດລາຍທີ່ປະດັບປະດາຢູ່ເທິງເສົາຫິນພ້ອມກັບຮູບປັ້ນຕ່າງໆລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບການຄວັດແກະສະຫລັກຕາມເລື່ອງລາວຕ່າງໆໃນເທບນິຍາຍສາດສະຫນາຮີນດູ. ການປະສົມປະສານຢ່າງກົມກຽວດ້ວຍການຄວັດແກະສະຫລັກຢ່າງລະອຽດຄ່ອງແຄ້ວຢູ່ເທິງຝາຜະໜັງດິນຈີ່ໄດ້ສ້າງເປັນກຸ່ມວິຫານທາດ ໝີເຊີນ ທີ່ສວຍງາມ, ມີຊີວິດຊີວາ ແລະ ມີລັກສະນະພິເສດສະເພາະຂອງຮູບແບບສິລະປະຈຳປາ. ທ່ານ ດາດຈື, ຊາວເຜົ່າຈຳ ຢູ່ ນີງທ້ວນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ເມື່ອເວົ້າເຖິງວັດທະນະທຳຈຳ ແມ່ນເວົ້າເຖິງຄວາມອຸດົມສົມບູນ, ຫລາຍຮູບຫລາຍແບບ ແລະ ເລິກເຊິ່ງ. ສິ່ງທີ່ເລິກລັບໃນທາດ, ໃນສິລະປະສະຖາປັດຕະຍະກຳ ໝີເຊີນ ຄ່ອຍໆໄດ້ຮັບການເປີດເຜີຍ, ນັ້ນແມ່ນສິ່ງທີ່ຂ້າພະເຈົ້ານິຍົມທີ່ສຸດ. ບໍ່ສະເພາະຂ້າພະເຈົ້າເທົ່ານັ້ນ ຫາກບັນດາຊາວເຜົ່າຈຳ ຢູ່ ນີງທ້ວນ ກໍມີຄວາມເອກອ້າງທະນົງໃຈອີກດ້ວຍ.”
ມໍລະດົກໝີເຊີນມີວິຫານທາດ 70 ແຫ່ງ
ພາບ:vietnamtouris
|
ເຖິງວ່າຈະແມ່ນບັນດາກິດຈະກຳກໍ່ສ້າງທີ່ມີຂະຫນາດກາງ ແລະ ນ້ອຍກໍ່ຕາມ, ແຕ່ບັນດາສະຖາປັດຕະຍະກຳຂອງ ໝີເຊີນ ພັດລວບລວມບັນດາສິ່ງທີ່ຍອດຢ້ຽມ, ແມ່ນການປະສານສົມທົບລະຫວ່າງສະຖາປັດຕະຍະກຳ ແລະ ສິລະປະແຫ່ງການປະດັບປະດາຂອງຊາວເຜົ່າຈຳປາໃນເມື່ອກ່ອນ ເພື່ອສ້າງເປັນບັນດາວິຫານທາດທີ່ເຄັ່ງຂຶມ ແລະ ເລິກລັບ. ນັກທ່ອງທ່ຽວຜູ້ຫນຶ່ງມາຈາກ ຈີນ ພາຍຫລັງໄປຢ້ຽມຢາມບັນດາວິຫານທາດຢູ່ ໝີເຊີນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ພາຍຫຼັງໄປຢ້ຽມຢາມ ເຫ້ວ, ດາຫນັງ ຂ້າພະເຈົ້າສືບຕໍ່ໄປຢ້ຽມຢາມ ໂຮ້ຍອານ ແລະ ໝີເຊີນ, ເພາະວ່າ ນີ້ແມ່ນໜຶ່ງໃນຈຳນວນໜ້ອຍບັນດາມໍລະດົກວັດທະນະທຳໂລກທີ່ຍັງເຫລືອ. ຂ້າພະເຈົ້າກໍໄປຢ້ຽມຢາມຫລາຍປະເທດແລ້ວ, ແລະ ເຫັນວ່າ ຢູ່ທີ່ນີ້ ຍັງຄົງຮັກສາໄດ້ຄວາມງາມທີ່ມີມາແຕ່ດົນນານຂອງມໍລະດົກ.”
ຕາມການເວລາ, ເຂດປູຊະນີຍະສະຖານ ໝີເຊີນ ໄດ້ຮັບຖືວ່າແມ່ນສາງວັດທະນະທຳທີ່ອຸດົມສົມບູນຂອງຊາວເຜົ່າຈຳປາເດີມ, ແມ່ນຫໍພິພິດທະພັນສະຖາປັດຕະຍະກຳທີ່ມີຊີວິດຊີວາ, ມີຄຸນຄ່າດ້ານ ສິລະປະຄວາມງາມຂອງມວນມະນຸດ. ໄລຍະເວລາ ແລະ ສົງຄາມໄດ້ທຳລາຍປູຊະນີຍະສະຖານຢ່າງຫນັກຫນ່ວງ ແຕ່ບັນດາສິ່ງທີ່ຍັງຄົງຕົວຢູ່ທີ່ນີ້ ຍັງມີບົດບາດສຳຄັນໃນຈຳນວນມໍລະດົກວັດທະນະທຳໂລກ.