ທ່ານນາງ Kuon Chenda ເຈົ້າຂອງຮ້ານ

ແຕ່ລະປີ ທີ່ບັນດາໂຮງຂ້າສັດຢູ່ ກໍາປູເຈຍ, ມີເຂົາງົວຄວາຍ, ກະດູກສັດລ້ຽງ 4 ຕີນ ຖືກປະຖີ້ມບັນດາສິ່ງເສດເຫຼືອດັ່ງກ່າວເມື່ອລະລາຍຈະກໍ່ມົນລະພິດສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມຢູ່ອ້ອມຂ້າງ ແລະ ສຸຂະພາບຂອງຄົນເຮົາ. ດ້ວຍຄວາມປາດຖະໜາຢາກປະກອບສ່ວນຫຼຸດຜ່ອນຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ, ທ່ານນາງ Kuon Chenda  ພ້ອມກັບສາມີ ທ່ານ Try Sokchan  ໄດ້ຄົ້ນຄວ້າ ຜະລິດອອກບັນດາຜະລິດຕະພັນເຮັດດ້ວຍເຂົາງົວ, ຄວາຍຄື ເຄື່ອງໃຊ້ສອຍ, ເຄື່ອງປະດັບ ແລະ ເຄື່ອງຕົບແຕ່ງທີ່ງາມຕາ.

“ເຫດຜົນທີ່ຂ້າພະເຈົ້າເລືອກເຮັດວຽກງານນີ້ ກໍຍ້ອນບັນຫາສິ່ງແວດລ້ອມ, ໂດຍເລີ່ມຈາກການຫຼຸດຜ່ອນສິ່ງເສດເຫຼືອຈາກເຂົາງົວ, ຄວາຍ. ພວກຂ້າພະເຈົ້າຈຶ່ງໄດ້ເກັບຊື້ ແລະ ເອົາໄປເຮັດເປັນບັນດາຜະລິດຕະພັນຫັດຖະກຳທີ່ງາມຕາ, ຈາກນັ້ນ ກໍ່ໄດ້ສ້າງລາຍຮັບເພີ່ມເຕີມ, ສ້າງວຽກເຮັດງານທຳໃຫ້ແກ່ຄົນຢູ່ອ້ອມຂ້າງ. ຜະລິດຕະພັນຂອງພວກຂ້າພະເຈົ້າກໍມີຫຼາກຮູບຫຼາຍແບບ ບໍ່ວ່າຈະແມ່ນເຄື່ອງປະດັບ, ເຄື່ອງຕົກແຕ່ງ ຕະຫຼອດຮອດເຄື່ອງເຟີນີເຈີ”.

ບັນດາຜະລິດຕະພັນໄດ້ເຮັດຈາກເຂົາຄວາຍ

ຜົວເມຍເອື້ອຍ Kuon Chenda  ເຮັດບັນດາຜະລິດຕະພັນເປັນທີ່ລະນຶກຈາກເຂົາ ໄດ້ປະມານ 20 ປີແລ້ວ. ໄລ່ມາຮອດປັດຈຸບັນ, ໂຮງຈັກເຄື່ອງຫັດຖະກຳຂອງຜົວເມຍເອື້ອຍ Chenda ໄດ້ຊ່ວຍຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍເຂົາອອກສູ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ປະມານ 1 ໂຕນ, ໃນໄລຍະ ແຕ່ 2 – 3 ເດືອນ ຫຼື ໄວກວ່າ ຕາມຄວາມຮຽກຮ້ອງຕົວຈິງ.  ຕາມການແບ່ງປັນຂອງເອື້ອຍ Kuon Chenda   ແລ້ວ, ເພື່ອເຮັດຜະລິດຕະພັນເຄື່ອງຫັດຖະກຳຈາກເຂົາໜຶ່ງອອກມານັ້ນ ແມ່ນມີວິວັດການທີ່ບໍ່ງ່າຍ. ກ່ອນອື່ນໝົດແມ່ນຈັດການເຂົາທີ່ສັບສົນ ເພື່ອດັບກິ່ນຄາວເໝັນ ກໍຄືບັນດາເຊື້ອແບັດທີເລຍ.

“ເຂົາທີ່ຊື້ມາແມ່ນເປື້ອນ ແລະ ເໝັນຫຼາຍ. ດັ່ງນັ້ນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຕ້ອງເອົາໄປຕົ້ມໃນເວລາ ແຕ່ 7 – 10 ມື້ ເພື່ອດັບກິ່ນຄາວເໝັນ ແລະ ໃຫ້ນ້ຳມັນທີິ່ຕິດນຳເຂົາອອກສາກ່ອນ. ຫຼັງຈາກນັ້ນ ຈຶ່ງເອົາໄປຕາກແດດໃຫ້ແຫ້ງ ແລ້ວເອົາໄປຕາກລົມໃນເວລາ 6 ເດືອນ ຈຶ່ງສາມາດເອົາໄປຜະລິດເປັນເຄື່ອງຂອງໄດ້. ໃນຂະນະເຮັດ, ນາຍຊ່າງກໍຕ້ອງລອກຂູດເອົາເປືອກທາງນອກ ແລະ ທາງໃນເຂົາອອກ, ພຽງແຕ່ນຳໃຊ້ແກນກາງຂອງມັນເທົ່ານັ້ນ. ດັ່ງນັ້ນ ພາຍຫຼັງທີ່ຜະລິດສຳເລັດ, ບັນດາຜະລິດຕະພັນເຄື່ອງຫັດຖະກຳຈະມີສີສັນທີ່ງາມຕາຫຼາຍ”.

ເຂົາງົວ, ເຂົາຄວາຍ ແມ່ນມີຄວາມທົນທານສູງ, ສາມາດເຮັດເປັນຫວີ, ເຄື່ອງປະດັບເອ້ຢ້ອງ, ສາຍແອວ, ຂອບແວ່ນຕາ ຫຼື ເຄື່ອງທີ່ລະນຶກທີ່ງາມຕາ. ບັນດາຜະລິດຕະພັນດັ່ງກ່າວໄດ້ວາງຂາຍຢູ່ຮ້ານຂາຍເຄື່ອງ ດ້ວຍລາຄາແຕ່ 3 – 300 USD ຫຼື ສູງກວ່າ. ໃນນັ້ນ, ຜະລິດຕະພັນທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມຈາກແຂກທ່ອງທ່ຽວຫຼາຍກວ່າໝູ່ ແມ່ນສາຍແອວ ທີ່ໄດ້ເຮັດມາຈາກເຂົາງົວ ດ້ວຍລາຄາແຕ່ 30 – 70 USD. ທ່ານ Thon Vandi, ແຂກທ່ອງທ່ຽວມາຢ້ຽມຊົມຮ້ານ “ຜະລິດຕະພັນເຮັດດ້ວຍເຂົາ Somornea” ແບ່ງປັນວ່າ:

“ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມປະທັບໃຈເມື່ອເຫັນວ່າບັນດາເຂົາຄວາຍທີ່ຄິດວ່າໄຮ້ປະໂຫຍດ ພັດໄດ້ຜະລິດເປັນເຄື່ອງທີ່ລະນຶກງາມຕາເຊັ່ນນີ້. ສາມາດເວົ້າໄດ້ວ່າ ວຽກງານນີ້ໄດ້ປະກອບສ່ວນບໍ່ໜ້ອຍເຂົ້າໃນການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ. ແຂກທ່ອງທ່ຽວຕ່າງປະເທດເມື່ອມາທ່ຽວຢູ່ກຳປູເຈຍ ຈະມີຄວາມຈັບອົກຈັບໃຈທີ່ສຸດ ແລະ ຊື້ເປັນຂອງຕ້ອນຂອງຝາກ. ວຽກງານນີ້ກໍປະກອບສ່ວນໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ພາບພົດຜະລິດຕະພັນຫັດຖະກຳຂອງ ກຳປູເຈຍ ອອກສູ່ໂລກ”.

ຍ້ອນໄດ້ເຮັດດ້ວຍມືທັງໝົດ ສະນັ້ນ, ແຕ່ລະຜະລິດຕະພັນທີ່ໄດ້ວາງຂາຍຢູ່ຮ້ານ “ຜະລິດຕະພັນເຮັດດ້ວຍເຂົາ Somornea” ລ້ວນແຕ່ແມ່ນຜະລິດຕະພັນທີ່ມີໜຶ່ງດຽວ. ນີ້ກໍແມ່ນສາຍເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ຜະລິດຕະພັນຫັດຖະກຳຢູ່ ກຳປູເຈຍ ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມຈາກແຂກທ່ອງທ່ຽວຕ່າງປະເທດເປັນທີ່ສຸດ. ຍ້ອນໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກປະຊາຄົມພາຍໃນປະເທດ, ເຖິງວ່າຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຜົນກຳໄລພໍປານໃດ ແຕ່ເອື້ອຍ Kuon Chenda   ແລະ ສາມີ Try Sokchan ກໍຍັງມານະພະຍາຍາມປະກອບສ່ວນເຫື່ອແຮງຂອງຕົນເຂົ້າໃນການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ, ຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍກະດູກ, ເຂົາສັດລ້ຽງອອກສູ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ກໍຄື ສ້າງວຽກເຮັດງານທຳ ແລະ ລາຍຮັບໃຫ້ແກ່ຫຼາຍຄົນ./.