(vovworld)-ການບຸກໂຈມຕີກໍ່ການຮ້າຍໄດ້ເກີດຂຶ້ນຫລາຍຄັ້ງຢູ່ ຕວກກີ, ແບນຊີກ ດ້ວຍການວາງລະເບີດຢູ່ສະຖານີລົດໄຟໃຕ້ດິນ, ສະຫນາມບິນຄັ້ງຕ່າງໆ ແລະ ເຮືອບິນຂອງບໍລິສັດການບິນ ອີຢີບ ຕົກໃນໄລຍະທາງບິນຈາກ ປາຣີ ເຖິງ Cairo…. ແມ່ນ 3 ໃນຈຳນວນເຫດເຫດກໍ່ການຮ້າຍນັບຮ້ອຍຄັ້ງໃນປີ 2016, ໄດ້ເຮັດໃຫ້ປະຊາຄົມໂລກ ມີຄວາມສົນໃຈຢ່າງແຮງ ແລະ ເກີດຄວາມຄຽດແຄ້ນ. ພວກກໍ່ການຮ້າຍ ດ້ວຍກົນອຸບາຍນັບມື້ນັບແຍບຍົນກວ່າ ໄດ້ກາຍເປັນໄພນາບຂູ່ເຊິ່ງບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນສຳລັບຄວາມສະຫງົບປອດໄພ ແລະ ສັນຕິພາບສາກົນໃນປີ 2016.
ພາບປະກອບ:TTXVN
|
ປີ 2016 ແມ່ນປີແຫ່ງຄວາມເຈັບປວດ ແລະ ຄວາມເສຍຫາຍ
ຕາເວັນອອກກາງ, ແມ່ນພາກພື້ນເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຂາດສະຖຽນລະພາບຂອງໂລກໃນສິບໆປີຜ່ານມາ, ອີກຄັ້ງຫນຶ່ງໄດ້ກາຍເປັນເຂດທີ່ໂລກມີຄວາມສົນໃຈທີ່ສຸດ ໃນຂະນະທີ່ 2 ໃນຈຳນວນບັນດາປະເທດໃຫຍ່ສຸດຢູ່ພາກພື້ນ ນັ້ນແມ່ນ ອີຢີບ ແລະ ຕວກກີ ຖືກບຸກໂຈມຕີຢ່າງນອງເລືອດຫລາຍຄັ້ງໃນຊຸມມື້ຜ່ານມາ. ຕາມການສະຖິຕິຢ່າງເປັນທາງການແລ້ວ, ມີຜູ້ເສຍຊີວິດຢ່າງຫນ້ອຍສຸດກວ່າ 100 ຄົນ ແລະ ອີກຮ້ອຍໆຄົນຖືກຮັບບາດເຈັບໃນບັນດາການບຸກໂຈມຕີທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນ 3 ມື້ຜ່ານມາ ຢູ່ 2 ປະເທດນີ້.
ຢູ່ ອີຢີບ, ຊື່ງແມ່ນປະເທດພວມຖືກຕົກເຂົ້າສູ່ວິກິດການຄວາມສະຫງົບປອດໄພ ແລະ ເສດຖະກິດ ນັບແຕ່ກວ່າ 5 ປີຜ່ານມາ, ໃນເວລາ ພຽງ 3 ວັນ ຄືແຕ່ວັນທີ 9 -11/12 ໄດ້ເກີດເຫດການວາງລະເບີດກໍ່ການຮ້າຍທີ່ຮ້າຍແຮງ 2 ຄັ້ງ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ ມີຜູ້ເສຍຊີວິດກວ່າ 30 ຄົນ ແລະ ອີກ ເກືອບ 60 ຄົນຖືກຮັບບາດເຈັບ. ສ່ວນ ຢູ່ ຕວກກີ, ເຫດວາງລະເບີດສອງຄັ້ງໄດ້ເກີດຂຶ້ນທີ່ນອກເດີນແຕະບານຢູ່ນະຄອນໃຫຍ່ກວ່າໝູ່ຂອງປະເທດນີ້ ນັ້ນແມ່ນນະຄອນ Istanbul ໃນຕອນຄ່ຳວັນທີ 10/12 ຜ່ານມາ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ 38 ຄົນຖືກເສຍຊີວິດ ແລະ ອີກ 155 ຄົນຖືກຮັບບາດເຈັບ. ກຳລັງພັກກຳມະກອນຊາວ ເຄີດສ (PKK) ໄດ້ຖະແຫລງ ຮັບຜິດຊອບຕໍ່ເຫດບຸກໂຈມຕີດັ່ງກ່າວ. PKK ກໍແມ່ນຕົວການຂອງເຫດວາງລະເບີດກໍ່ການຮ້າຍທີ່ຮ້າຍແຮງຢູ່ນະຄອນຫລວງ Ankara ໃນປີກາຍ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ 37 ຄົນຖືກເສຍຊີວິດ ແລະ ນັບຮ້ອຍໆຄົນຖືກຮັບບາດເຈັບ. ບັນດາເຫດບຸກໂຈມຕີກໍ່ການຮ້າຍທີ່ຮ້າຍແຮງໃນຊຸມມື້ຜ່ານມາຢູ່ ພາກຕາເວັນອອກກາງ, ຕາມບັນດານັກສັງເຫດການແລ້ວ, ອາດຈະແມ່ນການເລີ່ມຕົ້ນກະແສຟອງກໍ່ການຮ້າຍ ແລະ ການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງທີ່ນອງເລືອດຄັ້ງໃຫມ່ຢູ່ ຕາເວັນອອກກາງ, ຊື່ງແມ່ນພາກພື້ນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຂາດເຂດສະຖຽນລະພາບ ແລະ ປະຈຸບັນ ພວມໄດ້ຮັບຖືວ່າແມ່ນສະຖານທີ່ສະດວກທີ່ສຸດເພື່ອໃຫ້ແກ່ລັດທິກໍ່ການຮ້າຍ, ກຳລັງຫົວຮຸນແຮງ ພັດທະນາ ແລະ ແຜ່ຂະຫຍາຍໂທດກຳ.
ລະດັບກໍ່ການຮ້າຍນັບມື້ນັບອັນຕະລາຍ
ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ຫວນຄືນຫຼັງ 1 ປີຜ່ານມາ, ບໍ່ພຽງແຕ່ຢູ່ເຂດຕາເວັນອອກກາງເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຢູ່ຫຼາຍພາກພື້ນອື່ນໆຢູ່ໃນໂລກກໍ່ຖືກຜົນເສຍຫາຍຢ່າງໜັກໜ່ວງຍ້ອນການກໍ່ການຮ້າຍນັບມື້ນັບເກີດຂຶ້ນຢ່າງຮ້າຍແຮງ. ຕາມການສະຖິຕິບໍ່ທັນຄົບຖ້ວນຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບພາຍໃນປະເທດ ອາເມລິກາ ແລ້ວ, ໃນປີຜ່ານມາມີກົນອຸບາຍກໍ່ການຮ້າຍປະມານ 100 ຢ່າງທີ່ເລັ່ງໃສ່ຝ່າຍຕາເວັນຕົກ. ສິ່ງທີ່ໜ້າສົນໃຈແມ່ນ 44% ໃນຈຳນວນກົນອຸບາຍດັ່ງກ່າວແມ່ນໄດ້ຮັບການປະຕິບັດສຳເລັດຜົນ, ແມ່ນສູງກວ່າຕົວເລກ 33% ຂອງປີ 2015.
ແລະກໍ່ຕາມແຜນທີ່ລັບຂອງທຳນຽບຂາວ, ເຊິ່ງວິທະຍຸ NBC News ໄດ້ອອກອາກາດຫວ່າງແລ້ວນີ້ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ, IS ເຊິ່ງແມ່ນອົງການກໍ່ການຮ້າຍໃຫຍ່ສຸດໃນປະຈຸບັນ, ໄດ້ເປີດກວ້າງການເຄື່ອນໄຫວຢູ່ 18 ປະເທດໃນປີ 2016, ເພີ່ມຂຶ້ນທົບ 2 ເທົ່າ ເມື່ອທຽບໃສ່ປີ 2014. ດ້ວຍງົບປະມານໃນແຕ່ລະປີຂອງ IS ແມ່ນຂຶ້ນເຖິງ 2,2 ຕື້ USD, ມີມືປືນປະມານ 200 ຄົນ ພ້ອມກັບນະໂຍບາຍຕ່າງໆກ່ຽວກັບການຮັບສະໝັກເປັນທະຫານ, IS ພວມກາຍເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາອົງການກໍ່ການຮ້າຍແຂງແຮງທີ່ສຸດຂອງໂລກ, ດ້ວຍແຫຼ່ງລາຍຮັບຈາກການຂາຍນຳ້ມັນບໍ່ ແລະ ການຈັບຕົວປະກັນທວງເອົາເງິນຄ່າໄຖ່ແມ່ນຂຶ້ນເຖິງກວ່າ 2 ລ້ານUSD/ວັນ,
ເຖິງວ່າປີ 2016 ເປັນຂີດໝາຍບາດລ້ຽວໃນບັ້ນຮົບຕ້ານ IS ໂດຍກອງທະຫານປະສົມສາກົນ ພາຍໃຕ້ການຊີ້ນຳນຳພາຂອງ ອາເມລິກາ ໄດ້ຮັບຜົນງານດີສົມຄວນຫຼາຍຢ່າງ. ການປະລາໄຊຄັ້ງຕ່າງໆຢ່າງລຽນຕິດໃນໄລຍະຫວ່າງແລ້ວນີ້, ເຮັດໃຫ້ຜືນແຜ່ນດິນຂອງ IS ຢູ່ຊີຣີ ແລະ ອີຣັກ ຖືກຮັດແຄບເຂົ້າ (ປະມານ 40%). ນີ້ແມ່ນສາຍເຫດທີ່ພາໃຫ້ IS ປ່ວງບ້າບຸກໂຈມຕີໂຕ້ຕອບຢູ່ນອກຜືນແຜ່ນດິນທີ່ພວກມັນພວມຢຶດຄອງ, ໃນນັ້ນມີເລື່ອງບຸກໂຈມຕີນັກທ່ອງທ່ຽວຢູ່ນະຄອນຕ່າງໆໃນໂລກ. ສິ່ງເປັນໜ້າວິຕົກກັງວົນນັ້ນແມ່ນ, ບັນດາການບຸກໂຈມຕີຕາມຮູບແບບ “ໝາໄນໂດດດ່ຽວ” ເຊິ່ງພິສູດໃຫ້ເຫັນຄວາມເປັນຕາຢ້ານຕໍ່ລະດັບຄວາມອັນຕະລາຍຂອງຮູບການກໍ່ການຮ້າຍແບບໃໝ່ນີ້. ເຫດບຸກໂຈມຕີດ້ວຍລົດໂອໂຕຢູ່ນະຄອນທ່ອງທ່ຽວ Nice, ທາງພາກໃຕ້ປະເທດຝລັ່ງ, ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ 84 ຄົນເສຍຊີວິດ ເມື່ອເດືອນ 07/2016 ຫຼື ເຫດຖະຫຼົ່ມປືນໃນວັນທີ 22/07 ຢູ່ Munich, ປະເທດເຢຍລະມັນ, ແມ່ນບັນດາຕົວຢ່າງທີ່ພົ້ນເດັ່ນ
ສົງຄາມຍັງດຸເດືອດຢູ່
ຈຳນວນບັນດາເປົ້າໝາຍກໍ່ການຮ້າຍແບບໂດດດ່ຽວຄືວ່າ ນັບມື້ນັບເພີ່ມຂຶ້ນ. ສາຍເຫດແມ່ນມາຈາກຄວາມຜິດໂຕນກັນໃນສັງຄົມລະຫວ່າງຄົນຮັ່ງມີ ກັບ ທຸກຍາກ, ລະຫວ່າງຊາວປະຈຳຖິ່ນ ແລະ ຊາວອົບພະຍົບນັບມື້ນັບຫຼາຍຂຶ້ນເຮັດໃຫ້ສັງຄົມຖືກແບ່ງແຍກຢ່າງເລິກເຊິ່ງ. ການເພີ່ມຈຳນວນຊາວອົບພະຍົບເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍນັບແຕ່ປີ 2015 ມາຮອດປະຈຸບັນສືບຕໍ່ເຮັດໃຫ້ທ່າອ່ຽງຂາດຄວາມສະເໝີພາບເພີ່ມຂຶ້ນ. ບັນດາຜູ້ຄົນເຫຼົ່ານີ້ຖືກແກ່ດຶງເຂົ້າບັນດາຂະບວນການ ຫຼື ແນວຄວາມຄິດຫົວຮຸນແຮງຢ່າງງ່າຍ ຫຼື ຕົກເຂົ້າສູ່ຊຶມເສົ້າ, ຈາກນັ້ນກາຍເປັນພວກກໍ່ການຮ້າຍ ຍາມໃດກໍ່ຫວັງມີກົນອຸບາຍດຳເນີນການບຸກໂຈມຕີກໍ່ຄວາມເສຍຫາຍຕາຍຈາກ.