(vovworld) - ໝາກຜົນແຫ່ງການລົງປະຊາມະຕິ ກ່ຽວກັບຂໍ້ຕົກລົງສັນຕິພາບທີ່ມີຄວາມໝາຍປະຫວັດສາດ ເຊິ່ງຫາກໍ່ໄດ້ຮັບການລົງນາມລະຫວ່າງລັດຖະບານ ແລະ ກຳລັງປະກອບອາວຸດປະຕິວັດ Colombia (FARC) ເມື່ອວັນທີ 26/9 ນັ້ນ, ໄດ້ສ້າງຄວາມຕົກຊະເງີ້ໃຫ້ບັນດາຜູ້ຮັກຫອມສັນຕິພາບອັນຍາວນານຢູ່ປະເທດ ອາເມລິກາໃຕ້ ນີ້, ເມື່ອມີກວ່າ 50% ຈຳນວນຜູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງມີຄວາມຄັດຄ້ານ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ໃນສະຖານະການດັ່ງກ່າວ ໄດ້ປະກົດມີບັນດາສັນຍານທີ່ຕັ້ງໜ້າຈາກຝ່າຍຕ່າງໆ ເພື່ອແນໃສ່ຮັກສາວິວັດທະນາການສັນຕິພາບຢູ່ Colombia ໄວ້.
ທ່ານປະທານາທິບໍດີ Colombia Juan Manuel Santos ປ່ອນບັດຢູ່ Bogota, Colombia ໃນວັນທີ 2/10.
(ພາບ: AFP/TTXVN)
|
ວັນທີ 2/10, ຜູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງ Colombia ເຂົ້າຮ່ວມການລົງປະຊາມະຕິ ກ່ຽວກັບຂໍ້ຕົກລົງສັນຕິພາບ ເພື່ອເປີດເສັ້ນທາງໃຫ້ແກ່ການຢຸດຕິການປະທະກັນດ້ວຍກຳລັງອາວຸດທີ່ແກ່ຍາວຢູ່ປະເທດນີ້ມາເປັນເວລາ 52 ປີ. ຕາມ ທ່ານ Juan Manuel Santos, ປະທານາທິບໍດີ Colombia ແລ້ວ, ເລື່ອງລົງປະຊາມະຕິ ເພື່ອແນໃສ່ຮັບປະກັນລັກສະນະນິຕິກຳຂອງຂໍ້ຕົກລົງນີ້. ສິ່ງດັ່ງກ່າວກໍ່ມີຄວາມໝາຍດຽວກັບເລື່ອງ Colombia ຈະມີພື້ນຖານສັນຕິພາບຢ່າງຍາວນານ.
ກ່ອນໜ້ານັ້ນ, ວັນທີ 24/8, ພາຍຫຼັງ ການເຈລະຈາທີ່ແກ່ຍາວເປັນເວລາ 4 ປີ, ລັດຖະບານ Colombia ແລະ FARC ຈຶ່ງບັນລຸໄດ້ຂໍ້ຕົກລົງສັນຕິພາບ. ຖ້າຫາກວ່າຂໍ້ຕົກລົງນີ້ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງເອົາ, ຈະມີມືປືນ FARC ເກືອບ 8.000 ຄົນຖືກປົດອາວຸດ ແລະ ຫຼັງຈາກນັ້ນອົງການນີ້ຈະເຂົ້າຮ່ວມຊີວິດການເມືອງຢູ່ Colombia ຄືພັກການເມືອງຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ. ຫົວໜ້າຄະນະເຈລະຈາຂອງລັດຖະບານ Colombia ທ່ານ Humberto de la Calle ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ, ຂໍ້ຕົກລົງໃນວັນທີ 24/8 ເຖິງວ່າບໍ່ສົມບຸນກໍ່ຕາມ, ແຕ່ພັດແມ່ນເສັ້ນທາງດີທີ່ສຸດ, ເພື່ອໃຫ້ “ປະເທດແຫ່ງກາເຟ“ ກ້າວໄປເຖິງອະນາຄົດອັນສົດໄສກວ່າ.
ໝາກຜົນບໍ່ສາມາດຄາດຄະເນລ່ວງໜ້າໄດ້
ບັນດາການຢັ່ງຫາງສຽງໄດ້ຈັດຕັ້ງກ່ອນການປ່ອນບັດສະແດງໃຫ້ເຫັນອັດຕາຜູູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງສະໜັບສະໜູນຂໍ້ຕົກລົງສັນຕິພາບຈະບັນລຸໄດ້ແຕ່ 55% ຫາ 66% ແລະ ອັດຕາຜູ້ບໍ່ສະໜັບສະໜູນຈະແມ່ນປະມານ 35%. ສິ່ງດັ່ງກ່າວໝາຍຄວາມວ່າ ຂໍ້ຕົກລົງຈະໄດ້ຮັບການຮັບຮອງເອົາຢ່າງງ່າຍດາຍ. ຊ້ຳບໍ່ໜຳ, ທ່ານປະທານາທິບໍດີ Juan Manuel Santos ຍັງໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ລັດຖະບານບໍ່ມີວິທີການສຳຮອງ. ໃນກໍລະນີສາມັນຊົນບໍ່ເຫັນດີຕໍ່ເອກະສານໄດ້ຮັບການລົງນາມ, ຂໍ້ຕົກລົງຈະຖືກລົບລ້າງ. ຖະແຫຼງການຂອງປະທານາທິບໍດີ ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ: ພັກການເມືອງກຳອຳນາດມີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຢ່າງແນ່ວແນ່ ເຂົ້າໃນການສະໜັບສະໜູນຂອງຜູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງຕໍ່ເອກະສານນີ້. ລັດຖະບານ Colombia ຫວັງວ່າ ພື້ນຖານສັນຕິພາບຈະຊ່ວຍນຳມາເຊິ່ງການລົງທຶນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນຫຼາຍຂົງເຂດ, ໃນນັ້ນມີການຂຸດຄົ້ນຄຳ, ນຳ້ມັນກະຊວນ ແລະ ກະສິກຳຢູ່ປະເທດທີ່ມີພື້ນຖານເສດຖະກິດໃຫຍ່ອັນດັບ 4 ຂອງ ອາເມລິກາ ລາຕີງ.
ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ໝາກຜົນຂອງການນັບບັດໄດ້ເກີດຄວາມຕົກຊະເງີ້ອັນໃຫຍ່ຫຼວງ ເມື່ອຜູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງ Colombia 50,23% ໄດ້ປະຕິເສດຂ້ໍຕົກລົງສັນຕິພາບ. ຈຳນວນຜູ້ສະໜັບສະໜູນບັນລຸພຽງ 49,76% ເທົ່ານັ້ນ. ຕາມຝ່າຍຄັດຄ້ານແລ້ວ, ດ້ວຍບັນດາຫົວໜ້າເຊິ່ງລວມມີ: ອະດີດປະທານາທິບໍດີ Andres Pastrana ແລະ Alvaro Uribe, ເຂົາເຈົ້າບໍ່ຮັບຮອງເອົາຂໍ້ຕົກລົງສັນຕິພາບ ຍ້ອນວ່າ ຖ້າຫາກເອກະສານນີ້ມີຜົນສັກສິດ, ມັນຈະຊ່ວຍອະໄພຍະໂທດໃຫ້ມືປືນ FARC ຫຼາຍຄົນກໍ່ຄືບໍ່ແກ້ໄຂການຮົບຕ້ານຢາເສບຕິດໄດ້. FARC ຈະເຂົ້າຮ່ວມຊີວິດການເມືອງ Colombia ຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຄືດັ່ງພັກການເມືອງ ແລະ ອາດຈະເຂົ້າຮ່ວມການແກ່ງແຍ້ງໃນການເລືອກຕັ້ງປະທານາທິບໍດີ ແລະ ສະພາແຫ່ງຊາດໃນປີ 2018, ທີ່ຮັບປະກັນມີ 10 ທີ່ນັ່ງໃນສະພາແຫ່ງຊາດຮອດປີ 2026. ສຳລັບກຳລັງຄັດຄ້ານແລ້ວ, ສິ່ງດັ່ງກ່າວຍາກທີ່ຈະຮັບຮູ້ໄດ້ເມື່ອການປະທະກັນດ້ວຍກຳລັງປະກອບອາວຸດເກີດຂຶ້ນແຕ່ປີ 1964 ຢູ່ Colombia ໄດ້ເຮັດໃຫ້ 260.000 ຄົນເສຍຊີວິດ ແລະ 45.000 ຄົນຖືກຫາຍສາບສູນ ແລະ ມີປະມານ 6,9 ລ້ານຄົນຕ້ອງປະລະເຮືອນຊານຂອງຕົນ. ທ່ານອະດີດຮອງປະທານາທິບໍດີ Francisco Santos, ຜູ້ຄັດຄ້ານຂໍ້ຕົກລົງສັນຕິພາບ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ທ່ານຫວັງວ່າຈະມີຂ້ໍຕົກລົງທີ່ດີກ່ວາ.
ສືບຕໍ່ບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມທີ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບຜົນ
ໂດຍບໍ່ຫົວຊາຕໍ່ການປະລາໄຊຜ່ານມາຂອງການລົງປະຊາມະຕິ, ພາຍຫຼັງໝາກຜົນຂອງການປ່ອນບັດໄດ້ຮັບການປະກາດໜຶ່ງວັນ, ທ່ານປະທານາທິບໍດີ Juan Manuel Santos ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາຈະສືບຕໍ່ບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມເພື່ອແນໃສ່ຢຸດຕິການຮົບທີ່ແກ່ຍາວໃນຕະຫຼອດ 52 ປີຜ່ານມາ. ກ່າວຄຳເຫັນໃນຊ່ອງໂທລະພາບ, ທ່ານ Santos ໄດ້ຖະແຫຼງຈະສືບຕໍ່ຊອກຫາສັນຕິພາບຮອດເວລາ “ສິ້ນສຸດອາຍຸການ”. ທ່ານປະທານາທິບໍດີ ກໍ່ໄດ້ຮຽກຮ້ອງຫົວໜ້າຄະນະເຈລະຈາ Humberto de la Calle ແລະ ຂະຫຼວງໃຫຍ່ສັນຕິພາບ Sergio Jaramillo ກັບຄືນ La Habana (ປະເທດ ກູບາ) ເພື່ອພົບປະບັນດາການນຳຂອງ FARC. ໃນຂະນະນັ້ນ, ກຳລັງ FARC ກໍ່ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາສືບຕໍ່ບັນດາການເຈລະຈາສັນຕິພາບກັບ ລັດຖະບານ Colombia ໃນທັນທີ ແລະ ປະກາດເຂົາເຈົ້າຈະຮັກສາຄຳສັ່ງຢຸດຍິງ 2 ຝ່າຍຄືດັ່ງວຽກງານທີ່ຈຳເປັນເພື່ອຫລຸດຜ່ອນຄວາມເຈັບປວດໃຫ້ແກ່ບັນດາຜູ້ປະສົບເຄາະຮ້າຍຂອງ ການປະທະກັນ, ທັງແມ່ນການກະທຳສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມເຄົາລົບຕໍ່ຂໍ້ຕົກລົງທີ່ໄດ້ຮັບການລົງນາມກັບລັດຖະບານຂອງປະເທດນີ້.
ບັນດາການກະທຳສະຫງ່ຽມຄ່ຽມຄົມຂອງລັດຖະບານ Colombia ກໍ່ຄືກຳລັງ FARC ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກປະຊາຄົມສາກົນ. ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ສະຫະປະຊາຊາດ Ban Ki –moon ໄດ້ຢືນຢັນຄືນໃໝ່ ເຖິງການສະໜັບສະໜູນວິວັດທະນາການສັນຕິພາບຢູ່ Colombia ແລະຈະສືບຕໍ່ມານະພະຍາຍາມພ້ອມກັບປະເທດ ອາເມລິກາໃຕ້ນີ້ບັນລຸຂໍ້ຕົກລົງດັ່ງກ່າວໃຫ້ໄດ້. ທູດພິເສດ Jean Arnault ຂອງ ສະຫະປະຊາຊາດ ຖືກແຕ່ງຕັ້ງໄປຍັງ ກູບາ ເພື່ອພິຈາລະນາຄວາມສາມາດສືບຕໍ່ການເຈລະຈາ. ບັນດາປະເທດ ອາເມລິກາໃຕ້ ລ້ວນແຕ່ຢືນຢັນຈະສະໜັບສະໜູນການເຈລະຈາສັນຕິພາບຂອງ Colombia.
ຜົນແຫ່ງການລົງປະຊາມະຕີໃນວັນທີ 2/10 ຜ່ານມາ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ຂໍ້ຕົກລົງສັນຕິພາບຢູ່ Colombia ບໍ່ມີຄວາມແໜ້ນແກ່ນ. ບັນດາສິ່ງທ້າທາຍຕໍ່ເສັ້ນທາງສັນຕິພາບຈະມາເຖິງຂອງປະເທດ ອາເມລິກາໃຕ້ນີ້ ແມ່ນບໍ່ງ່າຍດາຍ. ບາງເທື່ອຝ່າຍຕ່າງໆຕ້ອງການມີເວລາຕື່ມອີກ 10 ປີ ເພື່ອດຳເນີນການເຈລະຈາຄືດັ່ງຂໍ້ສັງເກດຂອງ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງພາຍໃນ Colombia ທ່ານ Juan Fernando Cristo, ແຕ່ສິ່ງດັ່ງກ່າວບໍ່ອາດດັບມອດຄວາມມານະພະຍາຍາມຂອງຝ່າຍຕ່າງໆ ກໍ່ຄືຄວາມຫວັງຂອງຜູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງທີ່ສະໜັບສະໜູນຂໍ້ຕົກລົງຢຸດຍິງ ເພື່ອພື້ນຖານສັນຕິພາບອັນຍາວນານຢູ່ Colombia ໄດ້.