(vovworld)- ຄືດັ່ງພວກເຮົາໄດ້ໃຫ້ຂ່າວໄປແລ້ວ, ວັນທີ 20/6 ຜ່ານມາ, ຢູ່ ສຳນັກງານ ສະພາສິດທິມະນຸດຂອງ ສປຊ ຢູ່ ເຊີແນວ ປະເທດ ສະວິດ, ບົດລາຍງານກ່ຽວກັບສະພາບການຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດຢູ່ ຫວຽດນາມ ຮອບທີ 2 ໃນຂອບເຂດກົນໄກທົບທວນປະຈຳໄລຍະ (Universal Periodic Review - UPR) ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງເອົາຈາກສະພາສິດທິມະນຸດ ສປຊ ໂດຍໄດ້ຮັບຄວາມເຫັນດີຂອງຜູ້ຕາງຫນ້າ 192 ປະເທດສະມາຊິກ, ບັນດາອົງການສາກົນ ແລະ ບັນດາອົງການບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານ. ເຫດການນີ້ ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຮັບຮູ້ຂອງປະຊາຄົມໂລກ ກ່ຽວກັບບັນດາຄວາມຄືບຫນ້າກ່ຽວກັບສິດທິມະນຸດຢູ່ ຫວຽດນາມ ພ້ອມກັນນັ້ນ ຢັ້ງຢືນອີກຄັ້ງຫນຶ່ງນະໂຍບາຍສະເຫມີຕົ້ນສະເຫມີປາຍ ແລະ ຄຳໝັ້ນສັນຍາຮັບປະກັນ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍບັນດາສິດທິມະນຸດຢູ່ຫວຽດນາມ.
 |
ບົດລາຍງານກົນໄກທົບທວນປະຈຳໄລຍະດ້ານສິດທິມະນຸດ (UPR) ແມ່ນກົນໄກສຳຄັນຂອງ ສະພາສິດທິມະນຸດ ສປຊ ໃນການປົກປ້ອງ ແລະ ຊຸກຍູ້ສິດທິມະນຸດໃນທົ່ວໂລກ. ສຳລັບຫວຽດນາມ, UPR ຍີ່ງມີຄວາມໝາຍສຳຄັນພິເສດ ເພາະວ່າ ນີ້ແມ່ນເວທີປາໄສ ເພື່ອໃຫ້ຫວຽດນາມ ສືບຕໍ່ຢັ້ງຢືນນະໂຍບາຍສະເຫມີຕົ້ນສະເຫມີປາຍກ່ຽວກັບການຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດຂອງຫວຽດນາມ, ປະຕິເສດຄຳເຫັນທີ່ແຕກຕ່າງ, ຂາດເຈດຕະນາດີກ່ຽວກັບສະພາບການສິດທິມະນຸດຢູ່ ຫວຽດນາມ.
UPR, ກົນໄກສຳຄັນສຳລັບຫວຽດນາມ
ເດືອນ 5/2009, ເປັນຄັ້ງທຳອິດເຂົ້າຮ່ວມ UPR, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບ 123 ຂໍ້ສະເຫນີແນະຈາກ 60 ປະເທດ. ທີ່ກອງປະຊຸມຂອງ UPR ຄັ້ງທີ 2 ເມື່ອເດືອນ 2/2014, ມີ ຜູ້ແທນ 106 ຄົນມາຈາກບັນດາປະເທດຕ່າງກັນ ໄດ້ມີຄຳເຫັນ ແລະ 227 ຂໍ້ສະເຫນີແນະ ຖືກຍົກອອກມາ. ແລະ ກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 26 ຂອງສະພາສິດທິມະນຸດ ຜ່ານມາ ແມ່ນກຳນົດເວລາສຸດທ້າຍ ຫວຽດນາມ ປະກາດບັນດາຂໍ້ສະເຫນີແນະ ຊື່ງຫວຽດນາມ ຮັບຮູ້. ຕາມນັ້ນແລ້ວ, ມີ 182 ໃນຈຳນວນ 227 ຂໍ້ສະເຫນີແນະໄດ້ຮັບການຮັບຮູ້, ກວມກວ່າ 80% ຂໍ້ສະເຫນີແນະຖືກຍົກອອກມາ, ຊື່ງແມ່ນອັດຕາສູງສຸດໃນປະຫວັດແຫ່ງການເຄື່ອນໄຫວຂອງກົນໄກ UPR ທີ່ສະພາສິດທິມະນຸດຂອງ ສປຊ ນັບແຕ່ກ່ອນມາຮອດປະຈຸບັນ.
ຕາມທ່ານຮ່າກິມງອກ, ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ຫວຽດນາມ ຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມ UPR ຄັ້ງທີ 2 ເມື່ອເດືອນ 2/2014 ແລ້ວ, ໂດຍກຳນົດ ວ່າ UPR ແມ່ນກົນໄກສຳຄັນສຳລັບຫວຽດນາມ ເມື່ອເຂົ້າຮ່ວມ ສປຊ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮ່ວມມືກັບທຸກໆປະເທດ, ເຮັດແຈ້ງບັນດາຂໍ້ສະເໜີແນະຊື່ງປະເທດຕ່າງໆຍົກອອກມາບົນຈິດໃຈສ້າງສັນ:
“ຂໍ້ສະເໜີເກືອບທັງໝົດແມ່ນມີລັກສະນະສ້າງສັນ ແລະ ມີປະໂຫຍດ, ສ່ວນບາງຂໍ້ສະເໜີແນະແມ່ນສ່ອງແສງສະພາບຕົວຈິງຢູ່ຫວຽດນາມ ບໍ່ຖືກຕ້ອງ. ເຖິງແນວນັ້ນກໍ່ຕາມ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າກໍ່ຖືວ່າ: ນີ້ແມ່ນສິ່ງທີ່ແນ່ນອນຂອງການເຈລະຈາ ແລະ ດ້ວຍການເຂົ້າຮ່ວມຂອງບັນດາກະຊວງ ຂະແໜງການ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ແລກປ່ຽນຢ່າງກົງໄປກົງມາ ເພື່ອສະໜອງບັນດາຂໍ້ມູນຂ່າວທີ່ຮອບດ້ານ ແລະ ພາວະວິໄສໃຫ້ແກ່ທຸກໆປະເທດ”.
ອາດເຫັນໄດ້ວ່າ, ໃນ 5 ປີຜ່ານມາ, ນັບແຕ່ວາລະທົບທວນປະຈຳໄລຍະຮອບທີ 1 ເມື່ອເດືອນ 5/2009, ໂດຍບໍ່ຫົວຊາຕໍ່ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກດ້ານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມທີ່ແນ່ນອນ, ຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ມານະພະຍາຍາມເພີ່ມທະວີການຊົມໃຊ້ບັນດາສິດດ້ານເສດຖະກິດສັງຄົມ, ວັດທະນະທຳ, ພົນລະເຮືອນ ແລະ ການເມືອງ, ຖືກຕ້ອງຕາມມາດຖານສາກົນ. ໄປຄຽງຄູ່ກັບການສູ້ຊົນປະຕິບັດສຳເລັດທຸກຄາດໝາຍພັດທະນາສະຫັດສະວັດ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ປັບປຸງລະບົບກົດໝາຍ, ບັນດາກົນໄກ, ແຜນນະໂຍບາຍ, ນະໂຍບາຍໃຫ້ສົມບູນແບບຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ ເພື່ອຮັບປະກັນບັນດາສິດຂອງພົນລະເມືອງນັບມື້ນັບດີກ່ວາ.
ຄວາມກ້າວໜ້າອັນຕັ້ງໜ້າທີ່ບໍ່ສາມາດປະຕິເສດໄດ້
ທົວທວນຄືນແລ້ວ, ບໍ່ແມ່ນເລື່ອງບັງເອີນທີ່ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈສູງ, ຍາດໄດ້ຈຳນວນບັດສະໜັບສະໜູນສູງໃນການຄັດເລືອກເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດ ສປຊ. ສິດທິມະນຸດໄດ້ກຳນົດໃນຫຼາຍຂົງເຂດ, ຈາກເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທຳ, ສັງຄົມ, ການເມືອງພົນລະເຮືອນ. ທຸກສິ່ງເຫຼົ່ານັ້ນໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງຜ່ານແຕ່ລະບາດກ້າວພັດທະນາຂອງຫວຽດນາມ ໃນຫຼາຍປີທີ່ຜ່ານມາ, ໄດ້ຮັບການຮັບຮູ້ ແລະ ຕີລາຄາສູງຈາກປະຊາຄົມໂລກ. ທ່ານເລຮ່ວາຍຈຸງ, ເອກອັກຄະລັດຖະທູດ, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ຕາງໜ້າຫວຽດນາມ ປະຈຳ ສປຊ ຖືວ່າ:
“ພວກເຮົາເຫັນວ່າ ບັນດາຜົນງານບັນລຸໄດ້ກ່ຽວກັບດ້ານສັງຄົມນັ້ນ ໄດ້ຢືນຢັນນະໂຍບາຍສະເຫມີຕົ້ນສະເຫມີປາຍ, ຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຂອງຫວຽດນາມ ຢ່າງຈະແຈ້ງ. ສິດຂອງແມ່ນຍິງ, ສິດຂອງເດັກນ້ອຍ, ສິດຂອງຄົນພິການ, ບັນຫາຮັບປະກັນຊີວິດສັງຄົມ,ສິດແຮງງານ… ນອກນັ້ນ ສິດກ່ຽວກັບ ດ້ານການເມືອງ ພົນລະເຮືອນ.ເປັນທີ່ຈະແຈ້ງແລ້ວວ່າ: ໃນໄລຍະຜ່ານມາ, ທີ່ບັນດາວາລະຊັກຖາມຢູ່ ສະພາແຫ່ງຊາດ ຖືກເຕື້ອງເຖິງສິດເຫລົ່ານັ້ນຫລາຍກວ່າ .”
ເພາະສະນັ້ນ ທີ່ກອງປະຊຸມ UPR ຜ່ານມາ, ກົງກັນຂ້າມກັບບາງຄຳເຫັນຂອງບັນດາອົງການທີ່ບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານ, ສວຍໃຊ້ກົນໄກຂອງ ສປຊ, ປະຕິເສດບັນດາຜົນງານກ່ຽວກັບສິດທິມະນຸດຂອງຫວຽດນາມ, ຫລາຍປະເທດ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ລ້ວນແຕ່ຕີລາຄາສູງບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມ ແລະ ຜົນງານຂອງຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບການຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດ, ຊົມເຊີຍຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຮູ້ ຂໍ້ສະເຫນີແນະ ສ່ວນຫລາຍ ແລະ ມີທ່າທີ່ຮ່ວມມື, ສ້າງສັນ ໃນວິວັດການ UPR ເວົ້າສະເພາະ ແລະ ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດຢູ່ຫວຽດນາມ ເວົ້າລວມ.
ເລື່ອງຫວຽດນາມ ຮັບຮູ້ຂໍ້ສະເຫນີແນະເປັນຈຳນວນສ່ວນຫລາຍຢູ່ UPR ຄັ້ງນີ້ ອີກຄັ້ງຫນຶ່ງຢືນຢັນນະໂຍບາຍສະເຫມີຕົ້ນສະເຫມີປາຍ ແລະ ຄຳໝັ້ນສັນຍາ ຮັບປະກັນ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍບັນດາສິດທິມະນຸດ ຢ່າງແຮງ ຢູ່ ຫວຽດນາມ. ການປະຕິບັດ 182 ຂໍ້ສະເຫນີແນະຢ່າງເຂັ້ມງວດ ກໍຄື ບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາສະໝັກໃຈອື່ນຂອງຫວຽດນາມ, ຫວຽດນາມ ສືບຕໍ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນແບບຢ່າງ, ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງປະເທດສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດໃນພາລະກິດປົກປັກຮັກສາ ແລະ ຊຸກຍູ້ບັນດາສິດທິມະນຸດໃນທົ່ວໂລກ.