(vovworkd) - ໜຶ່ງໃນບັນດາການຜັນແປທີ່ກະທົບຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນທົ່ວໂລກປີ 2014, ແມ່ນການປະກົດຕົວຂອງລັດອິດສະລາມ (IS). ພາຍໃນເວລາພຽງສັ້ນໆເທົ່ານັ້ນ, IS ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນທາດແທ້ຫົວຮຸນແຮງ, ໂຫດຮ້າຍ ແລະ ຕ້ານຄືນທຸກປະເທດຢ່າງເປີດແປນ. ເຖິງວ່າພັນທະມິດສາກົນ ໂດຍອາເມລິການຳໜ້າໄດ້ມີຄວາມມານະພະຍາຍາມຫຼາຍຢ່າງເພື່ອຮັບມືກັບອົງການນີ້, ແຕ່ບັ້ນຮົບຕ້ານ IS ຍັງປະສົບກັບສິ່ງທ້າທາຍຫຼາຍຢ່າງໃນປີ 2015 ແລະ ໃນຊຸມປີຕໍໄປຢູ່.
ຄວາມໂຫດຮ້າຍສາມານຂອງ IS
IS ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນເມື່ອເດືອນ 4/2014. ໂດຍຕ່າງຫາກກັບກຸ່ມກໍ່ການຮ້າຍອື່ນໆຢູ່ຊີຣີ, ເປົ້າໝາຍເຊິ່ງ IS ມຸ່ງໄປເຖິງ, ນັ້ນແມ່ນສ້າງຕັ້ງລາຊະອານາຈັກອິດສະລາມ, ເຊິ່ງລວມມີບັນດາເຂດຈາກຜືນແຜ່ນດິນຂອງຊີຣີ ເຖິງອີຣັກ. ຍ້ອນຮູ້ນຳໃຊ້ຍຸດທະສາດ, ຍຸດໂທບາຍຢ່າງຄ່ອງແຄ້ວ ແລະ ມີແຫຼ່ງການເງິນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ IS ໄດ້ກາຍເປັນປັດໃຈທ້າທາຍເຖິງພູມສາດການເມືອງ ແລະ ກໍ່ຄວາມຢ້ານກົວໃຫ້ທົ່ວໂລກ.
ປຸກລະດົມສົງຄາມສາສະໜາໃນທົ່ວໂລກ
ອາດຢືນຢັນໄດ້ວ່າ, ໃນເວລາພຽງສັ້ນໆເທົ່ານັ້ນ, IS ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນທາດແທ້ຫົວຮຸນແຮງ, ໂຫດຮ້າຍ ແລະ ຕ້ານຄືນທຸກປະເທດຢ່າງເປີດແປນ. ຈາກຈຳນວນພົນທະຫານໃນເບື້ອງຕົ້ນແມ່ນປະມານ 10.000 – 30.000 ຄົນ, ມາຮອດປະຈຸບັນ, ອົງການນີ້ໄດ້ມີພົນທະຫານປະມານ 200.000 ຄົນ. ສິ່ງເປັນໜ້າສົນໃຈນັ້ນແມ່ນ, ໃນຈຳນວນດັ່ງກ່າວ, ພົນທະຫານທີ່ມາຈາກປະເທດຕ່າງໆໃນໂລກກວມເຖິງ 10%. ກຳລັງນີ້ສາມາດປະຕິບັດໜ້າທີ່ບຸກໂຈມຕີຢູ່ບໍ່ວ່າແຫ່ງໃດ. ບໍ່ພຽງແຕ່ຍູ້ແຮງການບຸກຕີຢືດເອົາຜືນແຜ່ນດິນຕ່າງໆຢູ່ຕາເວັນອອກກາງເທົ່ານັ້ນ, IS ຍັງສ້າງຄວາມວິຕົກກັງວົນໃຫ້ທົ່ວໂລກ ເມື່ອດຳເນີນການປະຫານຊີວິດບັນດາຕົວປະກັນຢ່າງໂຫດຮ້າຍສາມານອີກດ້ວຍ.
ພ້ອມກັບການກໍ່ການຮ້າຍທາງຈິດໃຈ ດ້ວຍການໂຄສະນາຂ່າວກ່ຽວກັບໂທດກທີ່ຳໂຫດຮ້າຍສາມານຂອງຕົນ, ກຸ່ມ IS ຍັງເພີ່ມທະວີການເຂົ້າຮ່ວມບັນດາອົງການອິດສະລາມຫົວຮຸນແຮງອື່ນໆ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວຕ່າງໆຂອງ al – Qaeda ເພື່ອ “ປຸກລະດົມສົງຄາມສາສະໜາໃນທົ່ວໂລກ“ອີກດ້ວຍ.
ຄວາມມານະພະຍາຍາມເບື້ອງຕົ້ນໃນການສູ້ຮົບຕ້ານກໍ່ການຮ້າຍ
ຕໍ່ໜ້າການພັດທະນາຂອງກຳລັງ IS ແລະ ການກະທຳທີ່ໂຫດຮ້າຍສາມານເຊິ່ງອົງການນີ້ໄດ້ກໍ່ຂຶ້ນ, ປະຊາຄົມສາກົນ ໄດ້ມີການກະທຳທີ່ຕັງໜ້າໃນການຕ້ານ IS. ເດືອນ 8/2014, ພັນທະມິດສາກົນຕ້ານ IS ໂດຍອາເມລິການຳໜ້າ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ, ດ້ວຍການເຂົ້າຮ່ວມຂອງ 40 ກວ່າປະເທດ, ໃນນັ້ນມີ 20 ປະເທດໄດ້ມີການກະທຳຕົວຈິງຢູ່ອີຣັກ ແລະ ຊີຣີ ເພື່ອແນໃສ່ສະກັດກັ້ນການເຄື່ອນໄຫວຂອງ IS, ການບຸກໂຈມຕີທາງອາກາດຂອງອາເມລິກາ ແລະ ພັນທະມິດໄດ້ສະກັດກັ້ນການບຸກໂຈມຕີສ່ວນໃດສ່ວນໜຶ່ງຂອງ IS. ນັບແຕ່ເດືອນ 8/2014, IS ບໍ່ສາມາດຢືດເອົາບັນດາຕົວເມືອງຂອງອີຣັກ ຕື່ມອີກ, ຫາກກົງກັນຂ້າມຍັງຖືກຍູ້ໃຫ້ຖອຍອອກຈາກຫຼາຍເຂດຢູ່ພາກເໜືອ. ສ່ວນຢູ່ຊີຣີ, ມີພື້ນຖານໂຄງລ່າງຫຼາຍແຫ່ງຂອງ IS ຖືກທຳລາຍຢ່າງໜັກໜ່ວງ. ປະຈຸບັນ, ປະຊາຄົມສາກົນພວມປິດລ້ອມ, ແລະ ກີດຂວາງແຫຼ່ງສະໜອງດ້ານການເງິນ, ອາວຸດ ແລະ ຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ແກ່ IS ຢ່າງຂ້ຽວຂາດ.
ຍາກທີ່ “ຈະຍຸບເລີກ IS ຢ່າງເຖິງຖອງໄດ້“
ເຖິງວ່າ, ພັນທະມິດສາກົນໂດຍອາເມລິກາ ນຳໜ້າ, ສາມາດເຕົ້າໂຮມ 60 ປະເທດເຂົ້າຮ່ວມການຕໍ່ຕ້ານ ຕ້ານ IS ໄດ້ແລ້ວກໍ່ຕາມ, ແຕ່ມາຮອດປະຈຸບັນ, ບັນດາບັ້ນຮົບຕ້ານ IS ບໍ່ທັນເສີມຂະຫຍາຍປະສິດທິຜົນໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ. ເລື່ອງພັນທະມິດດຳເນີນການບຸກໂຈມຕີທາງອາກາດໃສ່ IS ນັ້ນພຽງແຕ່ດັບສູນບາງເປົ້າໝາຍຂອງ IS ແລະ ຍູ້ການບຸກໂຈມຕີຂອງ ກຳລັງນີ້ໃຫ້ຖອຍໄປໄດ້ສ່ວນໃດສ່ວນໜຶ່ງເທົ່ານັ້ນ. ຄວາມຈິງຍາດທີ່ຈະອະທິບາຍໄດ້, ນັ້ນແມ່ນເຖິງວ່າຮູບການເຄື່ອນໄຫວຂອງ IS ແມ່ນໂຫດຮ້າຍສາມານ ແລະ ຫົວຮຸນແຮງຄືແນວນີ້, ແຕ່ພັດໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຢ່າງກວ້າງຂວາງຈາກອົງການ ແລະ ສ່ວນບຸກຄົນຫົວຮຸນແຮງໃນໂລກ, ສ້າງໄພຂົ່ມຂູ່ໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານປະເທດຕ່າງໆຢູ່ໃນໂລກ.
ສິ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ບັ້ນຮົບຕ້ານ IS ບໍ່ທັນບັນລຸຜົນງານສຸດທ້າຍໄດ້ ແມ່ນຍ້ອນວ່າ, ບັນດາຝ່າຍຍັງຊອກຫາທຸກວິທີເພື່ອບໍ່ໃຫ້ “ຄູ່ຮ່ວມມື“ ຂອງຕົນໄດ້ຊົມໃຊ້ຜົນປະໂຫຍດຈາກການປະລາໄຊຂອງ IS. ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຊີຣີ, ອີຣານ, ເຊິ່ງແມ່ນສອງປະເທດທີ່ມີບົດບາດສຳຄັນທີ່ສຸດຢູ່ເຂດຕາເວັນອອກກາງບໍ່ທັນເຂົ້າຮ່ວມພັນທະມິດສາກົນເທື່ອ, ສ່ວນລັດເຊຍ ກໍ່ບໍ່ຢາກຮ່ວມມືກັບອາເມລິກາ ໃນບັ້ນຮົບນີ້. ບັນດາການຜັນແປໃນປະຈຸບັນສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ, ລັດທິກໍ່ການຮ້າຍຍັງຄົງສ້າງຄວາມວິຕົກກັງວົນຢູ່, ຖ້າຫາກພັນທະມິດສາກົນບໍ່ “ຮ່ວມແຮງຮ່ວມໃຈ“ ຢ່າງແທ້ຈິງ, ແລະບໍ່ຄິດໄລ່ເຖິງຜົນປະໂຫຍດສະເພາະຂອງຕົນ ເພື່ອຮ່ວມມືດັບສູນສັດຕູລວມ.