เทศกาลขึ้นบ้านใหม่ของชาวเบรา (cema.gov.vn)

เมื่อก่อนนี้ชาวเผ่าเบรามักจะตั้งชุมชนในเขตเนินสูงและมีสถาปัตยกรรมที่ไม่เหมือนใคร เข้าไปในหมู่บ้านจะเห็นประตูบ้านหลังเล็กๆทุกบ้านต่างหันไปที่บ้านโรงที่ยืนโดดเด่นอยู่ตรงกลางหมู่บ้าน ซึ่งลักษณะบ้านดั้งเดิมของชาวเบราคือบ้านไม้ยกพื้นที่ออกเป็นแนวยาวและเป็นที่อาศัยสามารถต่อเติมขยายเพิ่มเมื่อมีคนในครอบครัวแต่งงานบ้านแต่ละหลังจะแยกส่วนที่เป็นครัวของแต่ละครอบครัว นายเหงวียนวันนาม เจ้าหน้าที่ฝ่ายการท่องเที่ยวจ.กอนตุมเผยว่าบ้านไม้ยกพื้นของชาวเบรามาจากความคิดที่ว่า หากอยู่ในป่าแล้วต้องป้องกันตัวเองจากสัตว์ป่า ดังนั้นต้องสร้างบ้านให้อยู่สูงจากพื้น โดยใต้ถุนบ้านใช้เป็นที่เลี้ยงสัตว์ ห้องครัวของบ้านจะตั้งอยู่ตรงกลางบ้านและจะต้องก่อไฟไว้ตลอดเวลาเพื่อความสะดวกในการประกอบอาหารและเพิ่มความอบอุ่นภายในบ้านด้วย

บ้านของชาวเบรามีหลังคาทรงแหลมมุงด้วยจากหรือใบไม้ที่หาได้ในป่า พื้นบ้านปูด้วยกระบอกไผ่ที่ถูกทุบให้แตกแบน ส่วนผนังบ้านทำจากต้นโหล่โอซึ่งเป็นไผ่ป่าชนิดหนึ่ง นอกจากเน้นเรื่องความปลอดภัยแล้วชาวเบรายังให้ความสำคัญต่อการตกแต่งบ้าน โดยจะมีการสานไม้ไผ่ให้เป็นรูปทรงต่างๆเช่นหัวนก ดวงอาทิตย์ หรือโครงพัด เป็นต้นเพื่อใช้ประดับไว้บนหลังคา สำหรับพื้นบ้านจะถูกแบ่งเป็นระดับที่ไม่เท่ากันเพื่อแยกเป็นสัดส่วนกันว่าส่วนนี้ไว้ทำอะไร เช่นด้านหน้าบ้าน ตรงที่พื้นต่ำเรียกว่า ทีร์ เป็นที่ตั้งครกตำข้าว ส่วนตรงพื้นที่สูงกว่าหรือเรียกว่า รีเปอตือ เป็นที่นั่งเล่นพักผ่อนหรือนั่งเย็บผ้า  ด้านในบ้านก็แบ่งเป็นสองส่วนเช่นกันโดยส่วนที่ต่ำกว่าใช้เป็นที่ตั้งเตาไฟและส่วนที่สูงกว่าจะเป็นที่นอน ห้องที่อยู่ข้างๆบ้านใหญ่เป็นที่เก็บอาหารกับเครื่องไม้เครื่องมือเครื่องใช้ในการเกษตรและใช้ในครอบครัว

ทางรัฐบาลจึงได้ลงทุนเงิน3หมื่น4พันด่งช่วยสร้างบ้านถาวรให้แก่ทุกครอบครัวรวมทั้งสร้างบ้านโรงหลังใหม่ตามสถาปัตยกรรมดั้งเดิม (cema.gov.vn)

ในหมู่บ้านของชาวเบรา บ้านโรงเป็นบ้านกลาง เป็นสถานที่จัดกิจกรรมสำคัญของทั้งหมู่บ้านดังนั้นจะต้องสร้างโดยการร่วมแรงร่วมใจของชาวบ้านทุกคน ซึ่งการสร้างบ้านโรงก็เหมือนกับบ้านไม้ยกพื้นของชาวบ้านทั่วไปเพียงแต่มีขนาดใหญ่โตและแข็งแรงมั่นคงกว่า เสาบ้านต้องใหญ่และทำจากไม้ที่หายากพร้อมการแกะสลักลวดลายอย่างปราณีต หลังคาสูงและแหลมถูกประดับด้วยรูปทรงต่างๆเพื่อให้ดูสวยงามและโดดเด่น เป็นสถานที่แห่งความศักสิทธิ์และเป็นความภาคภูมิใจของชาวเบราทุกคน ดังนั้นที่นี่เป็นที่จัดงานสำคัญๆทั้งทางวัฒนธรรมและทางจิตวิญญาณไม่ว่าจะเป็นงานเทศกาลฉลองการตั้งหมู่บ้านใหม่ งานแรกนาขวัญ งานฉลองการเก็บเกี่ยวเป็นต้น พ่อเฒ่า ทาวลา ผู้ใหญ่บ้านดักเม ต.เบ่ออี อ.หงอกโห่ย จ.กอนตุม เผยว่าตามประเพณีเมื่อขึ้นบ้านใหม่ต้องจัดพิธีเซ่นไหว้เทวดาฟ้าดิน เทพแห่งภูเขาและแม่น้ำเพื่อขอให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายคุ้มครองให้มีที่อยู่ที่มั่นคงและชีวิตที่อิ่มหนำผาสุกให้แก่ทุกคน

จากประเพณีการใช้ชีวิตแบบเลื่อนลอย ในยุกสงครามชาวเบราได้ย้ายเข้ามาอาศัยในป่าลึก ถึงปี1999เมื่อเห็นว่าชุมชนชาวเบรานับวันยิ่งมีจำนวนลดน้อยลง ทางรัฐบาลจึงได้ให้ความสนใจลงทุนสร้างชุมชนใหม่ให้ชาวเบราที่หมู่บ้านดักเม โดยสนับสนุนที่ดินทำกินและพันธุ์พืชเพื่อพัฒนาการผลิตทางการเกษตร โดยเฉพาะลงทุนเงิน3หมื่น4พันด่งช่วยสร้างบ้านถาวรให้แก่ทุกครอบครัวรวมทั้งสร้างบ้านโรงหลังใหม่ตามสถาปัตยกรรมดั้งเดิม

ทุกวันนี้ หมู่บ้านของชนเผ่าเบราได้พัฒนาสวยงามเหมือนย่านชุมชนในตัวเมืองที่คึกคักท่ามกลางธรรมชาติ ส่วนประเพณีที่ล้าหลังในการดำเนินชีวิตถูกยกเลิกไปแล้วและประชาชนชนเผ่าเบราเกือบ400ครอบครัวได้ใช้ชีวิตใหม่ที่อิ่มหนำผาสุกและมีความสามัคคีผูกพันธ์กับชนเผ่าอื่นๆในเขตที่ราบสูงเตยเงวียน./.