แม้จะไม่ใช่บ้านที่สร้างแบบใหญ่โตหรูหราแต่บ้านไม้ยกพื้นของชนเผ่าไทในเวียดนามก็มีเอกลักษณ์สถาปัตยกรรมที่สวยงามไม่เหมือนใคร โดยวัสดุสำคัญในการสร้างบ้านคือไม้ชนิดต่างๆรวมทั้งไผ่ หลังคามุงหญ้าคาหรือใบจาก โครงบ้านทำด้วยไม้เนื้อแข็ง การปลูกเรือนประเภทนี้ไม่ต้องใช้ตะปูตอกยึดให้ไม้ติดกันหรือใช้เทคนิกการเข้าไม้ โดยนิยมใช้เปลือกไม้และหวายมาผูกเพื่อยึดส่วนต่าง ๆ ของเรือนเข้าด้วยกันถึงจะดูง่ายๆแต่ก็มีความมั่นคงแข็งแรงมาก นายเลืองวันเทียด นักวิจัยจากพิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์เผยว่าเรือนของชนเผ่าไทดำมีลักษณะเหมือนเต่าโดยพวกเขาเชื่อว่าเต่าเป็นผู้สอนให้คนสร้างบ้านดังนั้นจึงปลูกเรือนเหมือนหลังเต่า บนหลังคามีไม้ไผ่สองอันที่ตั้งไขว้กันเรียกว่าเคากุ๊ต โดยไม้ไผ่นั้นจะมีลักษณะลวดลายที่ไม่เหมือนกันเพื่อสะท้อนให้เห็นถึงฐานะทางสังคมของเจ้าของบ้าน  เช่นคนที่มีฐานะร่ำรวยจะทำเป็นรูปดอกบัวเพื่อแสดงให้เห็นถึงความสูงส่งและมีเงินมีทอง ถ้าเป็นชาวบ้านธรรมดาจะไม่มีการทำลวดลายใดๆ ส่วนสำหรับครอบครัวที่เพิ่งแต่งงานใหม่ก็จะประดับด้วยรูปสตรีตั้งครรภ์เพื่อขอให้ครอบครัวเจริญยิ่งขึ้น
สำหรับชาวเผ่าไทดำ บ้านคือสถานที่เชื่อมต่อระหว่างดินฟ้าอากาศและธรรมชาติอย่างกลมกลืนดังนั้นการแบ่งห้องและขั้นบันไดมักจะใช้เลขคี่ บ้านทุกหลังจะมีบันไดขึ้นสองด้านโดยบันได้ด้านหลังมี9ขั้นเป็นของผู้หญิงส่วนบันไดด้านหน้ามี7ขั้นเป็นของผู้ชายและแขก คุณหว่างมิงเหงวียด เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์เผยว่า ในบ้านของชาวเผ่าไทดำนั้นมีการตกแต่งลวดลายต่างๆตามความเลื่อมไสเกี่ยวกับการสืบพันธุ์ของมนุษย์ โดยเฉพาะที่เสาลูกกรงบันไดส่วนของบันไดสำหรับผู้หญิงนั้น หากบ้านไหนมีสาวที่ยังไม่แต่งงานหรือแต่งงานแล้วแต่ยังไม่มีลูกจะต้องจับที่ลูกกรงบันไดเพื่อขอให้สามารถหาเนื้อคู่ได้และมีลูกที่แข็งแรงโตเร็วโดยลูกกรงบันไดจะมีลักษณะเป็นศิวลึงค์ สำหรับขั้นบันไดนั้นใช้เลขคี่เพราะพวกเขาเชื่อว่าจะนำโชคมาให้และป้องกันภูตผีปีศาจได้
ส่วนต่างๆภายในบ้านได้รับการจัดแบ่งตามลักษณะการใช้งาน โดยห้องตรงกลางเป็นส่วนสำคัญและมีความศักดิ์สิทธิ์ที่สุดเพราะเป็นที่ตั้งหิ้งบูชาดังนั้นจึงมีแต่ผู้ชายเท่านั้นที่สามารถเข้าไปนอนในห้องนี้ได้ ส่วนผู้หญิงโดยเฉพาะเป็นลูกสะไภ้เมื่อเดินผ่านห้องนี้ต้องก้มตัวลง ห้องสำหรับผู้หญิงหรือลูกสะไภ้จะอยู่ในระดับต่ำกว่า นอกจากนั้นชาวไทดำยังให้ความสำคัญกับการจัดที่สำหรับนั่งทอผ้าโดยส่วนใหญ่ตั้งกี่ทอผ้าใกล้หน้าต่างเพื่อให้คนอื่นเห็นด้วย เพราะพวกเขาถือว่า หากลูกสาวใครไม่รู้จักทอผ้าก็ไม่มีคนมาขอเนื่องจากสินสอดทุกอย่างต้องทำเองทั้งหมดตั้งแต่หมอน ผ้าห่ม ผ้าปูที่นอน เป็นต้นรวมทั้งยังต้องทำจำนวนมากเพื่อแจกเป็นของขวัญให้กับพ่อแม่และญาติพี่น้องฝ่ายชายด้วย
ส่วนครัวของบ้านจะมีสองจุดโดยเตาไฟใหญ่ตั้งตรงกลางเพื่อเป็นที่ต้อนรับแขก ส่วนเตาไฟด้านล่างใช้เป็นที่ทำอาหารในครอบครัวและลักษณะเตาไฟสะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมและการปฏิบัติต่อกันของในครอบครัว นายเลืองวันเทียด นักวิจัยจากพิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์เผยว่า เมื่อมองที่เตาไฟก็จะรู้เลยว่าครอบครัวนี้มีฐานะเป็นอย่างไรเพราะส่วนนี้ถือเป็นจิตวิญญาณของบ้าน สิ่งที่ชาวไทดำถือว่าสำคัญที่สุดคือต้องมีคนดูแลเตาไฟให้มีไฟตลอด ที่นี่ยังเป็นที่พบปะสังสรรค์ระหว่างคนในครอบครัวและระหว่างหนุ่มสาวเพื่อเสริมสร้างความสัมพันธ์ให้ใกล้ชิดและอบอุ่นยิ่งขึ้น
สำหรับชนเผ่าไทดำ หน้าต่างคือดวงตาของบ้านดังนั้นต้องเปิดกว้างตลอดและไม่นั่งหันหลังให้หน้าต่าง ถึงแม้ชีวิตทุกวันนี้ได้มีความเปลี่ยนแปลงไปมากแต่ชาวไทดำยังคงรักษาประเพณีการทานข้าวเหนียว จิ้มแจ่ว ใส่เสื้อก๊อมและอยู่ในเรือนไม้ยกพื้น ซึ่งเป็นสัญลักษณ์เฉพาะของชนเผ่าไทดำในเขตตะวันตกเฉียงเหนือไปจนชั่วนิรันดร์./.