บ้านแบบพื้นเมืองของชุมชนเผ่าไต

ท่ามกลางเขตตัวเมืองที่กำลังพัฒนาตามยุคสมัย บ้านจิ่งเตื่องที่สร้างด้วยดินของครอบครัวนาย ฟานหงอกซิงห์อยู่ต.แหว่งโม อ.บิ่งเลียว และบ้านแบบพื้นเมืองอีก9หลังของชุมชนเผ่าไตนั้นก็มีความโดดเด่นอย่างน่าสนใจและในบ้านจิ่งเตื่องเหล่านี้ก็มีเตาไฟพื้นเมืองของชนเผ่าที่ยังคงได้รับการรักษาและใช้งานเป็นประจำ นายซิงห์เผยว่า สำหรับชนกลุ่มน้อยที่อาศัยในเขตเขาสูง แสงไฟในบ้านไม่เพียงแต่เป็นสัญลักษณ์แห่งพลังชีวิตเท่านั้นหากยังเป็นการสะท้อนความแข็งแกร่งของมนุษย์ต่อความท้าทายต่างๆจากธรรมชาติอีกด้วย“บนเขตเขาสูงอากาศมักจะหนาวจัด โดยเฉพาะในหน้าหนาวก็ต้องนั่งอยู่รอบๆเตาไฟกันหมดเพื่อความอบอุ่น ซึ่งคนในบ้านก็จะไม่ออกไปไหนแต่จะนั่งใกล้เตาไฟคุยกัน เล่นกันและทำขนมกินกัน อบอุ่นมาก”

เตาไฟพื้นเมืองของชนเผ่าไตนั้นทำจากวัสดุที่ง่ายๆคือสร้างด้วยอิฐฉาบด้วยดินเหนียวที่เรียบนวลและมีชั้นเดียว ดังนั้นเตาจะมีไฟตลอดเวลาและให้ความอบอุ่นได้นาน สำหรับส่วนประกอบของเตามีเตาหลักและเตารอง โดยเตาใหญ่ใช้ต้มอาหารหมูและเหล้า ส่วนเตาเล็กใช้ทำอาหาร นายลาซิวกวาง จากอ.บิ่งเลียวเผยว่า “ในอดีตบรรพบุรุษของเราก็ทำเตาแบบนี้ มาถึงรุ่นลูกหลานก็ปฏิบัติเช่นเดียวกัน ซึ่งเป็นประเพณีของชนเผ่าไตเรา เตานี้ต้มขนมได้ดีมากใช้ฟืนแค่สองอันใหญ่ก็ต้มได้1หม้อ”

ชาวเผ่าไตในบิ่งเลียวเชื่อว่าต้องมีเทพแห่งเตาที่คอยดูแลงานในครัว

เนื่องจากเตาไฟมีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันดังนั้นจึงถูกตั้งในส่วนที่สำคัญที่สุดของบ้าน แม้จะเป็นเพียงส่วนเล็กๆในบ้านแต่ทุกอย่างที่เกิดขึ้นรอบๆเตาไฟล้วนสะท้อนวิถีชีวิตวัฒนธรรมที่ดีงามและอารมณ์ต่างๆของชาวเขา คุณนงถิเฟือง ลูกสะไภ้ของนายกวางเผยว่า“ตั้งแต่มาเป็นลูกสะไภ้ของบ้านนี้ ดิฉันก็เห็นทุกคนในครอบครัวยังคงรักษาประเพณีวัฒนธรรมพื้นเมืองดั้งเดิมและยังปฏิบัติกันอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นแบบอย่างให้ลูกหลานปฏิบัติตาม โดยเฉพาะในโอกาสสำคัญต่างๆทุกคนในบ้านมักจะนั่งพร้อมหน้ากันรอบเตาไฟ”

ชาวเผ่าไตในบิ่งเลียวเชื่อว่าต้องมีเทพแห่งเตาที่คอยดูแลงานในครัว ดังนั้นข้างๆเตาจะมีการตั้งกระบอกไม้ไผ่1อันซึ่งถือเป็นที่ประทับของเทพแห่งเตา โดยจะช่วยให้เตามีไฟตลอดเวลาเพื่อนำความผาสุกและโชคดีมาสู่ทุกคน ถึงวันที่1และวันที่15ทุกเดือนตามจันทรคติหรือวันตรุษเต๊ตพวกเขาก็มักจะจุดธูปเซ่นไหว้เพื่อแสดงความสำนึกในบุญคุณและขอพรจากเทพแห่งเตา

ตามความเชื่อของชนเผ่าไตการเลือกจุดที่ตั้งเตาไฟนั้นก็ต้องทำตามกฎระเบียบต่างๆ เช่นจะไม่อยู่ในทิศทางเดียวกับหิ้งบูชา มักจะตั้งตรงกลางของห้องครัว ต้องเลือกวันเวลาที่มีฤกษ์ดีเพื่อตั้งเตาใหม่หรือซ่อมเเซม เช่นในวันคี่ของเดือนคู่หรือวันคู่ของเดือนคี่แต่วันที่ถือว่าดีที่สุดคือวันที่30ส่งท้ายปีเก่าประเพณี ซึ่งเป็นวันที่เทพแห่งเตากลับสวรรค์เพื่อรายงานผลการทำงานของทุกคนในครอบครัวต่อเง็กเซียนฮ่องเต้.