Cám gạo từ lâu trong tư duy người Việt được dùng chủ yếu trong thức ăn chăn nuôi, thế nhưng tại Nhật Bản, các sản phẩm được chiết xuất từ cám gạo lại có giá trị kinh tế rất cao, có thể gấp 1 nghìn lần giá trị ban đầu. Mới đây, nhóm các nhà nghiên cứu khoa học Việt Nam tại Đại học Hiroshima, Nhật Bản như GS. Trần Đăng Xuân và TS Nguyễn Văn Quân đã tách chiết thành công hai hợp chất quý là momilactone A và B từ vỏ trấu và cám gạo. Đây là hai hợp chất có nhiều tính năng quý, hứa hẹn sẽ giúp nâng cao giá trị của lúa gạo hơn nữa. PS của Hoàng Nguyễn, PV Đài TNVN.

 Dầu gạo - một trong các sản phẩm chính được chiết xuất từ cám gạo vốn đã được ưa chuộng tại thị trường Nhật Bản. Được chứng minh là có nhiều ưu điểm hơn so với các loại dầu thực vật khác như dầu đậu nành và dầu hạt cải thì dầu gạo chứa nhiều hợp chất hữu ích cho cơ thể như oleic, gama-oryzanol, vitamin E, acid linolei, tocotrienols… có tác dụng giảm cholesterol xấu, ngăn ngừa ung thư, các bệnh về tim mạch và hỗ trợ giảm béo hiệu quả.

GS Trần Đăng Xuân (bìa phải) và nghiên cứu viên tại Phòng thí nghiệm sinh lý, thực vật và hóa sinh. Ảnh:Đại học Hiroshima.

Mới đây, nhóm các nhà nghiên cứu khoa học Việt Nam tại Đại học Hiroshima, Nhật Bản như GS. Trần Đăng Xuân và TS Nguyễn Văn Quân đã tách chiết thành công hai hợp chất quý là momilactone A và B từ vỏ trấu và cám gạo. Đây là hai hợp chất có nhiều tính năng quý như giúp chống các bệnh tiểu đường, béo phì, gút, cao huyết áp, đặc biệt là khả năng chống ung thư máu cao hơn so với một số thuốc chữa ung thư hiện tại.

TS Nguyễn Văn Quân cho biết:“ Trong nghiên cứu, chúng tôi đã làm rõ hơn về cơ chế và nhận thấy rằng momilactone A và Bê làm tăng quá trình tự hủy của tế bào ung thư. Ngoài ra nó kìm hãm sự nhân lên của tế bào ung thư. Bên cạnh đó, chúng tôi phát hiện ra rằng, với một liều lượng tương đương gây chết tế bào ung thư, chúng tôi thấy rằng momilactone an toàn với tế bào thường”

Ông  Murai Hiromichi chủ tịch HĐQT công ty cổ phần Hoá dầu Oryza (Oryza Oil & Fat Chemical), một trong những công ty lâu đời tại Nhật Bản chuyên sản xuất dầu gạo và chiết xuất các tinh chất từ thiên nhiên cho biết, sau khi chiết xuất, dầu gạo thô sẽ chiếm khoảng 20% lượng cám gạo ban đầu. Sau đó 70% của dầu gạo thô sẽ làm ra ra dầu gạo thành phẩm và 30% còn lại là các tinh phẩm khác.

Một trong những dây chuyền tách chiết cám gạo của công ty Oryza Oil & Fat Chemical.

Hiện tại công ty Oryza chiết xuất được khoảng 70 loại tinh phẩm từ cám gạo, những chất này được các công ty dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng hàng đầu tại Nhật Bản mua lại để sản xuất ra các thành phẩm cao cấp hơn. Công ty cho biết thêm lượng dầu gạo thô tách ra từ cám chỉ mang lại giá trị 320-350 USD/tấn, nhưng các hợp chất lấy ra khi tiếp tục tách chiết có thể mang lại giá trị hàng nghìn USD/tấn cám.

Cũng theo ông Murai Hiromichi, một năm Nhật Bản chỉ sản xuất được khoảng 10 triệu tấn gạo, cho ra khoảng 1,5 triệu tấn cám gạo do đó công ty của ông phải nhập khẩu cám gạo và dầu gạo thô từ nước ngoài. Ông đánh giá cao tiềm năng về nguồn cám “Việt Nam là một trong những nước sản xuất gạo rất lớn, do đó lượng cám gạo rất dồi dào, việc tách các tinh chất trong cám gạo là rất tiềm năng. Việt Nam đang lãng phí tài nguyên khi dùng cám gạo cho chăn nuôi”

Tại Việt Nam, dầu ăn thông thường có mức giá 50-60 nghìn đồng/lít, trong đó dầu gạo đắt hơn, ở mức 60-70 nghìn đồng. Dầu gạo chưa được ưa chuộng tại Việt Nam bởi người tiêu dùng chưa quen với sản phẩm này, do màu sắc dầu gạo tối hơn, hơn nữa thông tin về hiệu quả với sức khỏe của dầu gạo chưa được phổ biến rộng rãi.

Nhiều công ty tại Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ và Mỹ đã tận dụng cám gạo sau đó chiết xuất dầu để tách các hợp chất quý dùng trong dược phẩm và mỹ phẩm như gama-oryzanol, axit ferulic, tocotrienol, tocopherol, squalen, octacosanol…Đây là các hợp chất thiên nhiên, ít tác dụng phụ, để sản xuất ra các loại thuốc tăng cường hệ miễn dịch, bổ não, chống ung thư, chống viêm, đặc biệt là thuốc tăng trưởng chiều cao có thành phần từ axit ferulic và gama-oryzanol được bán khắp nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Ước tính một tấn cám có thể mang lại giá trị 2000-3000 USD hoặc thậm chí cao hơn nếu được tận dụng triệt để.