(vovworld)- ຄຽງຄູ່ກັບຫນ້າທີ່ເປີດຊ່ອງທາງສ້າງບັນດາສາຍພົວພັນກັບຕ່າງປະເທດ, ຂະແຫນງການທູດຫວຽດນາມ ຍັງແບກຫາບຫນ້າທີ່ອັນໃຫຍ່ຫລວງ, ສັບສົນທີ່ສຸດ ນັ້ນແມ່ນປະກອບສ່ວນສຳຄັນໃນການປົກປັກຮັກສາເອກະລາດ, ອະທິປະໄຕ, ເອກະພາບ, ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງປະເທດຊາດ, ຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ເພື່ອການພັດທະນາຂອງປະເທດຊາດ. ແນວທາງການຕ່າງປະເທດນີ້ຖືກລະບຸໄວ້ຢ່າງຈະແຈ້ງໃນເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 12 ຂອງພັກ ແລະ ອີກຄັ້ງຫນຶ່ງໄດ້ເນັ້ນຫນັກຢ່າງແຮງ ແລະ ຢືນຢັນຄືນໃນກອງປະຊຸມການທູດຄັ້ງທີ 29 ຊື່ງພວມດຳເນີນໄປຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ.
ກຳປັ່ນຫາປາຂອງຊາວປະມົງຫວຽດນາມ
ພາບປະກອບ:
|
ສັນຕິພາບ, ເອກະລາດຂອງຊາດ, ປະຊາທິປະໄຕ, ການຮ່ວມມື ແລະ ພັດທະນາ ຍັງຄົງແມ່ນແນວທາງການຕ່າງປະເທດສະເຫມີຕົ້ນສະເຫມີປາຍຂອງຫວຽດນາມ ປະຈຸບັນ. ແຕ່ສະພາບການການເມືອງ - ຄວາມໝັ້ນຄົງໃນໂລກພວມປ່ຽນແປງຢ່າງວ່ອງໄວ ແລະ ການຜັນແປໄປຍາກທີ່ຄາດຄະເນໄດ້. ຢູ່ ອາຊີ - ປາຊີຟີກ ແລະ ອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ກໍພວມມີການປ່ຽນແປງຫລາຍຢ່າງທີ່ສັບສົນ. ໃນນັ້ນ ບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກພວມກາຍເປັນຫນຶ່ງໃນບັນດາບັນຫາສະຖານະການທີ່ຮ້ອນເຮັ່ງໂດຍໄດ້ຮັບຄວາມສົນໃຈຈາກຫາງສຽງພາຍໃນພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ, ເປັນຕົ້ນ ນັບແຕ່ພາຍຫລັງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການອອກຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບຄະດີຮ້ອງຟ້ອງລະຫວ່າງ ຟີລີບປີນ ແລະ ຈີນ, ໃນນັ້ນ ເຮັດແຈ້ງບັນດາທັດສະນະຍັງມີການຖົກຖຽງກັນໃນສົນທິສັນຍາ ສປຊ ກ່ຽວກັບກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທະເລປີ 1982.
ຕໍ່ຫນ້າສະພາບການຜັນແປນັ້ນ, ທັດສະນະຂອງຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບບັນຫາອະທິປະໄຕ ແລະ ສິດອະທິປະໄຕທະເລໝູ່ເກາະ ນັ້ນແມ່ນ ທັງຢືດໝັ້ນ, ເດັດດ່ຽວປົກປັກຮັກສາເອກະລາດ, ອະທິປະໄຕ, ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງປະເທດຊາດ, ປົກປ້ອງຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ, ທັງຕ້ອງຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບ ແລະ ການຮ່ວມມືເພື່ອພັດທະນາ.
ຮັກສາຫລັກການແກ້ໄຂການຂັດແຍ້ງໂດຍສັນຕິວິທີຢ່າງໝັ້ນຄົງ
ບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ ແຕ່ດົນນານແລ້ວ ຍາມໃດກໍແມ່ນບັນຫາຮ້ອນເຮັ່ງໃນພາກພື້ນ ແລະ ນັບມື້ນັບເຄັ່ງຕຶງໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້ ຍ້ອນການຂັດແຍ້ງຜືນແຜ່ນດິນ, ອະທິປະໄຕ ແລະ ການແກ້ງແຍ່ງຍຸດທະສາດ ລະຫວ່າງປະເທດໃຫຍ່ຈຳນວນຫນຶ່ງ, ກໍ່ຄວາມຂາດສະຖຽນລະພາບ. ດ້ວຍທີ່ຕັ້ງພູມສາດ ມີຝັ່ງທະເລຍາວກວ່າ 3000 ກິໂລແມັດ, ຫວຽດນາມ ແມ່ນປະເທດຖືກຜົນກະທົບໂດຍກົງຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມຄວາມໝັ້ນຄົງຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ. ຕາມທ່ານຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມ ຟ້າມບີງມີງແລ້ວ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຢັ້ງຢືນອະທິປະໄຕ ແລະ ສິດອະທິປະໄຕຂອງຕົນຢູ່ ໝູ່ເກາະ ຮ່ວາງຊາ ແລະ ເຈື່ອງຊາຫລາຍເທື່ອແລ້ວ, ໃນນັ້ນ ເຈື່ອງຊາແມ່ນເຂດເກີດການຂັດແຍ້ງລະຫວ່າງ 5 ປະເທດ, 6 ຝ່າຍ ຢູ່ ບັນດາເກາະຫີນຢູ່ໝູ່ເກາະແຫ່ງນີ້. ແລະ ຂະແຫນງການທູດ ສືບຕໍ່ປະຕິບັດຕາມແຜນນະໂຍບາຍຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ນັ້ນແມ່ນ ເດັດດ່ຽວປົກປັກຮັກສາອະທິປະໄຕດ້ວຍສັນຕິວິທີ, ແກ້ໄຂບັນດາການຂັດແຍ້ງ ບົນພື້ນຖານປືກສາຫາລື, ເຈລະຈາ ແລະ ເຄົາລົບກົດໝາຍສາກົນ.
“ທັດສະນະຂອງຫວຽດນາມ ຕ້ອງຮັບປະກັນອະທິປະໄຕຢູ່ບັນດາເກາະຂອງຫວຽດນາມ ຊື່ງປະຈຸບັນພວມຄຸ້ມຄອງ, ຮັກສາອະທິປະໄຕຕາມກົດໝາຍສາກົນ. ພວກເຮົາຕ້ອງຮັບປະກັນອະທິປະໄຕຂອງພວກເຮົາ ແມ່ນ 200 ໄມທະເລເຂດເສດຖະກິດຈຳເພາະ, ຕາມກົດໝາຍສາກົນ. ບັນດາບັນຫາຫຍັງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງຄວາມຂັດແຍ້ງລະຫວ່າງສອງປະເທດ, ສອງປະເທດຄວນປຶກສາຫາລື. ຄວາມຂັດແຍ້ງລະຫວ່າງຫລາຍປະເທດ, ຫລາຍຝ່າຍພ້ອມກັນເຂົ້າຮ່ວມແກ້ໄຂ.”
ສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບເພື່ອຜົນປະໂຫຍດລວມ
ຕໍ່ຫນ້າບັນດາຄຳເຫັນເປັນຫນ້າວິຕົກກັງວົນກ່ຽວກັບເລື່ອງປະເທດໃຫຍ່ອາດຈະປີນຂັ້ນໄດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ຖ້າຫາກທຸກຝ່າຍບໍ່ມີບັນດາການກະທຳແຂງແຮງຢ່າງພຽງພໍ, ທ່ານຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມ ຟ້າມບີງມີງ ຖືວ່າ: ທະເລຕາເວັນອອກ ບໍ່ແມ່ນບັນຫາສະເພາະຂອງພາກພື້ນ. ບັນດາປະເທດຢູ່ພາຍໃນພາກພື້ນ ແລະ ນອກພາກພື້ນ ຕ້ອງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບລວມ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມໝັ້ນຄົງ ຄວາມປອດໄພໃນການເດີນເຮືອບົນທະເລ. ຍິ່ງເປັນປະເທດໃຫຍ່ຍິ່ງຕ້ອງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃຫຍ່ກວ່າໃນການຮັບປະກັນຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ. ສິ່ງທີ່ຕ້ອງຢັ້ງຢືນປະຈຸບັນ ນັ້ນແມ່ນທຸກຝ່າຍຢູ່ພາຍໃນພາກພື້ນ ແລະ ນອກພາກພື້ນ ລ້ວນແຕ່ມີຄວາມປາດຖະຫນາຢາກມີສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບເພື່ອພັດທະນາ. ຖ້າຫາກປະໃຫ້ເກີດຄວາມເຄັ່ງຕຶງປີນຂັ້ນໄດ, ບໍ່ມີຝ່າຍໃດຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດເທື່ອ, ອາດຈະກີດຂວາງວິວັດການພັດທະນາຂອງປະເທດຊາດ, ຜົນສະທ້ອນເຖິງທີ່ຕັ້ງບົດບາດຂອງຊາດໃນເວທີສາກົນ. ມີທັດສະນະເຊັ່ນດຽວກັນ, ທ່ານ ດັ້ງມີຄູຍ, ເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ຫວຽດນາມ ປະຈຳຈີນ ເນັ້ນຫນັກວ່າ:
“ເຖິງວ່າສະພາບການຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກໄດ້ຮັບການຕີລາຄາວ່າແມ່ນສັບສົນ ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າສະພາບການຈະແກ້ໄຂໄດ້. ປະຈຸບັນ ຈີນແມ່ນປະເທດໃຫຍ່ພວມພົ້ນເດັ່ນຂຶ້ນຢ່າງແຮງ ແລະ ການເຕົ້າໂຮມກຳລັງໃນໂລກພວມດຳເນີນດ້ວຍຫລາຍຂັ້ນ, ອາດຈະເວົ້າໄດ້ວ່າ ປະເທດໃຫຍ່ທັງໝົດລ້ວນແຕ່ປາດຖະຫນາຢາກຮັກສາຂອບເຂດການພົວພັນສັນຕິພາບ. ພາກພື້ນ ອາຊີ ປາຊີຟີກ ມີສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບ ກໍແມ່ນຜົນປະໂຫຍດຂອງຈີນ.”
ຫວ່າງແລ້ວນີ້, ບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ ມີສັນຍານຕັ້ງຫນ້າຫນຶ່ງອີກ ເມື່ອ ອາຊຽນ ແລະ ຈີນ ໄດ້ເຫັນດີເປັນເອກະພາບສ້າງສຳເລັດກົດແຫ່ງການປະພຶດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (COC)ໃຫ້ສຳເລັດໂດຍໄວ ຄາດວ່າໃນປີ 2017. ນີ້ຈະແມ່ນເຄື່ອງມືດ້ານນິຕິທຳ ປະກອບສ່ວນຮັກສາສັນຕິພາບສະຖຽນລະພາບຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ.
ຮັດແຄບຄວາມບໍ່ລົງລອຍກັນ, ສະກັດກັ້ນການປະທະກັນ, ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມື
ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ວາລະໄຂກອງປະຊຸມການທູດຄັ້ງທີ 29 ເມື່ອວັນທີ 22/8, ທ່ານຫງວຽນຟູຈ້ອງ, ເລຂາທິການໃຫຍ່ ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ຊີ້ແຈ້ງວ່າ: ໃນໂລກເກີດການຜັນແປຢ່າງສັບສົນຫລາຍຢ່າງ, ການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນກັບຕ່າງປະເທດຕ້ອງແມ່ນມາດຕະການສັນຕິພາບຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຮັດແຄບຄວາມບໍ່ລົງລອຍ, ສະກັດກັ້ນການປະທະກັນ, ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມື, ເປີດຊ່ອງທາງໃຫ້ບັນດາມາດຕະການ. ໂດຍຊາບຊືມທິດທາງນີ້, ຂະແຫນງການຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມ ພວມສືບຕໍ່ກຳແຫນ້ນບັນດາທັດສະນະຊີ້ນຳກ່ຽວກັບສາຍກ່ຽວພັນລະຫວ່າງການຮ່ວມມື ແລະ ການຕໍ່ສູ້, ເດັດດ່ຽວກ່ຽວກັບຫລັກການ, ມີ ໄຫວພິບກ່ຽວກັບຍຸດທະສາດ, ຮັບປະກັນການຮັກສາອະທິປະໄຕຂອງຊາດ, ຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບເພື່ອການພັດທະນາຂອງປະເທດຊາດ.