Kiev,  ຢູແກຼນ ຖືກ ລັດເຊຍ ບຸກໂຈມຕີໃນວັນທີ 02/01/2024 (ພາບ: Reuters)

ວັນທີ 24 ກຸມພາປີ 2022, ການປະທະກັນລະຫວ່າງ ລັດເຊຍ-ຢູແກຼນ ໄດ້ເກີດຂຶ້ນ ຂະນະທີ່ກອງທັບ ລັດເຊຍ ໄດ້ປະກາດເປີດ “ບັ້ນການທະຫານພິເສດ” ໃນເຂດດດິນແດນ ຢູແກຼນ. ການປະທະກັນຂະໜາດໃຫ່ຍກ່ວາໝູ່ຢູ່ ເອີລົບ ພາຍຫຼັງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ 2 ໄດ້ກໍ່ຜົນກະທົບຢ່າງຮ້າຍແຮງດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງ, ພູມສາດການເມືອງ ແລະ ເສດຖະກິດຢູ່ທັງ ເອີລົບ ແລະ ທົ່ວໂລກ.

ສຸມສ້າງຄວາມຫວັງ

   ພາຍຫຼັງເກີດກະປະທະກັນມາເປັນເວລາ 3 ປີ, ແງ່ຫວັງກ່ຽວກັບການສິ້ນສຸດການປະທະກັນດ້ວຍມາດຕະການດ້ານການທະຫານແມ່ນມືດມົວ ຂະນະທີ່ ລັດເຊຍ ແລະ ຢູແກຼນ ຍັງຮັກສາສະພາບການຈົນຕະແຈພໍສົມຄວນໃນສະໜາມຮົບ ໂດຍບໍ່ຫົວຊາຕໍ່ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ຄວາມບາດເຈັບລົ້ມຕາຍຈາກທັງສອງຝ່າຍ. ກ່ຽວກັບດ້ານການເມືອງ, ສອງຝ່າຍໄດ້ຖະແຫຼງເດັດດ່ຽວບໍ່ປະນີປະນອມ ບໍ່ວ່າຄຳຮຽກຮ້ອງໃດຂອງຝ່າຍກົງກັນຂ້າມ. ແຕ່ເຖິງແນວນັ້ນກໍ່ຕາມ, ທ່າຈົນຕາແຈດ້ານການທູດ ພວມມີສັນຍານຖືກທຳລາຍ ດ້ວຍປັດໄຈກະທົບແຮງທີ່ສຸດ ນັ້ນແມ່ນການເລືອກຕັ້ງປະທານາທິບໍດີ ອາເມລິກາ ເມື່ອວັນທີ 5 ພະຈິກທີ່ຜ່ານມາ. ການເລືອກຕັ້ງເປັນຂີດໝາຍແຫ່ງໄຊຊະນະຂອງທ່ານ Donald Trump, ຜູ້ທີ່ມີທັດສະນະກ່ຽວກັບການປະທະກັນຢູ່ ຢູແກຼນ ແຕກຕ່າງກັບອຳນາດການປົກຄອງຂອງທ່ານປະທານາທິບໍດີ Joe Biden.

  ບັນດາການກະທຳໃໝ່ຈາກປະທານາທິບໍດີ ອາເມລິກາ ຜູ້ຫາກໍ່ໄດ້ຮັບການເລືອກຕັ້ງຄືນ ໄດ້ເລີ່ມສ້າງການປ່ຽນແປງຫຼາຍພໍສົມຄວນ ໃນຈີນຕະນາການຂອງບັນດາປະເທດຝ່າຍຕາເວັນຕົກໃນກຸ່ມ ນາໂຕ ຊື່ງສ່ວນຫຼາຍໄດ້ເດີນຕາມນະໂຍບາຍແຂງກະດ້າງກັບ ລັດເຊຍ. ການຜັນແປຫຼ້າສຸດແມ່ນເລື່ອງທ່ານ Olaf Scholz ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ເຢຍລະມັນ ໄດ້ເປັນເຈົ້າການ ດຳເນີນການໂອ້ລົມທາງໂທລະສັບກັບກັບທ່ານປະທານາທິບໍດີ ລັດເຊຍ Vladimir Putin ເມື່ອວັນທີ 15 ພະຈິກ. ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ເຢຍລະມັນ ໄດ້ຍົກອອກທິດສະດີທີ່ວ່າ ເອີລົບ ບໍ່ສາມາດຢືນຢູ່ນອກ ບໍ່ວ່າການປຶກສາຫາລືຄັ້ງໃດ ໃນອະນາຄົດ ລະຫວ່າງ ອາເມລິກາ ແລະ ລັດເຊຍ ກ່ຽວກັບບັນຫາ ຢູແກຼນ.

  ຕາມທັດສະນະຂອງຂ້າພະເຈົ້າ, ຈະບໍ່ແມ່ນແນວຄວາມຄິດທີ່ດີ ຖ້າຫາກວ່າມີການປຶກສາຫາລືໃນອະນາຄົດອັນໃກ້ໆນີ້ ລະຫວ່າງປະທານາທິບໍດີ ອາເມລິກາ ແລະ ປະທານາທິບໍດີ ລັດເຊຍ ຫາກການນຳປະເທດສຳຄັນໃນ ເອີລົບ ພັດບໍ່ດຳເນີນການປຶກສາຫາລືດ້ວຍຕົນເອງໄດ້. ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າສິ່ງນັ້ນແມ່ນບໍ່ດີ.

   ເຖິງວ່າ ຕຳນິຕິຕຽນ ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ເຢຍລະມັນ Olaf Scholz ແມ່ນໄດ້ນຳມາເຊິ່ງທ່າໄດ້ປຽບການເຈລະຈາໃຫ້ແກ່ ລັດເຊຍ ກໍ່ຕາມ ແຕ່ຕາມວົງການນັກສັງເກດການແລ້ວ, ອຳນາດການປົກຄອງ ຢູແກຼນ ເກືອບຄືວ່າ ກໍ່ພວມປ່ຽນແປງທັດສະນະ. ພາຍຫຼັງ 1 ມື້ທີ່ການນຳ ລັດເຊຍ ແລະ ເຢຍລະມັນ ດຳເນີນການໂອ້ລົມທາງໂທລະສັບ, ທ່ານ Volodymyr Zelensky ປະທານາທິບໍດີ ຢູແກຼນ ກໍ່ໄດ້ປະກາດໃນທາງວິທະຍຸ ຢູແກຼນ ວ່າ ຢູແກຼນ ຕ້ອງຢຸດຕິການປະທະກັນໃນປີ 2025 ດ້ວຍທາງການທູດ.

ຄວາມສ່ຽງການປະທະກັນເພີ່ມຂຶ້ນຍັງມີຢູ່

  ໂດຍບໍ່ຫົວຊາຕໍ່ບັນດາຄວາມຫວັງອັນບອບບາງ ກ່ຽວກັບເລື່ອງເຊື່ອມຕໍ່ການໂອ້ລົມສົນທະນາຄືນໃໝ່ ເພື່ອແກ້ໄຂການປະທະກັນດ້ວຍທາງການທູດ, ຄວາມສ່ຽງເພິ່ມການປະທະກັນລະຫວ່າງ ລັດເຊຍ-ຢູແກຼນ ຍັງຢູ່ໃນລະດັບສູງ.

  ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ວົງການນັກຊ່ຽວຊານຖືວ່າ: ເຖິງວ່າຄວາມສ່ຽງເພິ່ມການປະທະກັນຈາກທັງສອງຝ່າຍຍັງສູງຢູ່ ແຕ່ບັນດາປະເທດຝ່າຍຕາເວັນຕົກ ຍັງມີສະຕິຄວາມຮັບຮູ້ໄດ້ເຖິງບັນດາເສັ້ນເຂດແດນແດງ ແລະ ບໍ່ພ້ອມອະນຸມັດໃຫ້ກອງທັບ ຢູແກຼນ ມີບັນດານການກະທຳສ່ຽງໄພ. ດັ່ງນັ້ນ, ເລື່ອງ ຢູແກຼນ ສາມາດນຳໃຊ້ອາວຸດ ໂດຍຝ່າຍຕາເວັນຕົກອຸປະຖຳ ເພື່ອບຸກໂຈມຕີເລິກເຂົ້າເຂດດິນແດນ ລັດເຊຍ ກໍ່ແມ່ນການຄິດໄລ່ດ້ານການເມືອງຫຼາຍກ່ວາ. ທ່ານ Ian Kelly, ອະດີດເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ອາເມລິກາ ປະຈຳ Gruzia ແລະ ປະຈຸບັນແມ່ນຜູ້ຊ່ຽວຊານຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລຕາເວັນຕົກສ່ຽງເໜືອ (ອາເມລິກາ) ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ:

   ຮອດເດືອນກຸມພາປີໜ້າ ແມ່ນການປະທະກັນຄົບຮອບ 3 ປີ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ກໍ່ເກີດຄວາມອິດເມື່ອຍສຳລັບການຕໍ່ສູ້ນີ້ແລ້ວ ແລະມີຄວາມລໍຄອຍຢູ່ທັງ ອາເມລິກາ ແລະ ເອີລົບ ກ່ຽວກັບເລື່ອງຕ້ອງດຳເນີນບັນດາການກະທຳທາງການທູດ. ຖ້າເຮັດຄືແນວນັ້ນ ຕ້ອງຈັດຝ່າຍ ຢູແກຼນ ເຂົ້າໃນທ່າອ່ຽງແຮງກ່ວາ ທັງດ້ານການທະຫານ ແລະ ຍຸດທະວິທີ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວກໍມີຄວາມໝາຍດຽວກັນກັບເລື່ອງສືບຕໍ່ການໜູນຊ່ວຍດ້ານການທະຫານ ເພື່ອກະກຽມໃຫ້ບໍ່ວ່າມາດຕະການແກ້ໄຂການເຈລະຈາໃດ.

   ຕາມວົງການນັກສັງເກດການ, ບັນຫາຫຼັກແຫຼ່ງແມ່ນປະຕິກິລິຍາຂອງ ລັດເຊຍ ຕໍ່ບັນດາການກະທຳເພີ່ມລະດັບຄວາມໄວ ໃນການໜູນຊ່ວຍດ້ານການທະຫານໃຫ້ແກ່ ຢູແກຼນ ໃນຊຸມວັນສຸດທ້າຍອາຍຸການ ຂອງທ່ານປະທານາທິບໍດີ ອາເມລິກາ Joe Biden. ຖ້າ ລັດເຊຍ ໂຕະຕອບບັນດາການກະທຳນີ້ຢ່າງແຮງ, ເລື່ອງເລີ່ມຕົ້ນບັນດາການໂອ້ລົມສົນທະນາ ເພື່ອແນໃສ່ຊອກຫາມາດຕະການທາງການທູດໃຫ້ແກ່ການປະທະກັນ ເມື່ອທ່ານປະທານາທິບໍດີຜູ້ຫາກໍ່ໄດ້ຮັບການເລືອກຕັ້ງ Donald Trump ຂຶ້ນກຳອຳນາດຢ່າງເປັນທາງການ ໃນວັນທີ 20 ມັງກອນປີ 2025 ຍິ່ງຈະປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກກ່ວາ, ເຖິງວ່າ ທ່ານ Donald Trump ແມ່ນຜູ້ສະໜັບສະໜູນເລື່ອງຢຸດຕິການປະທະກັນໂດຍໄວຢ່າງຈະແຈ້ງ./.