(vovworld) - ພາຍຫຼັງ 7 ເດືອນ, ນັບແຕ່ພົບເຫັນຜູ້ຕິດເຊື້ອ Ebola ທຳອິດຢູ່ Guinea (ເດືອນ 3/2014) ມາຮອດປະຈຸບັນ. ໂລກພະຍາດ Ebola ໄດ້ເຮັດໃຫ້ 4 ພັນກວ່າຄົນຢູ່ໃນໂລກເສຍຊີວິດ. ລະດັບແຜ່ລະບາດຢ່າງວ່ອງໄວຂອງພະຍາດ Ebola ໄດ້ກາຍເປັນໂລກລະບາດຮ້າຍແຮງກວ່າໝູ່ໃນຊຸມທົດສະວັດມໍ່ໆມານີ້. ເຖິງວ່າປະຊາຄົມໂລກພວມມີຄວາມມານະພະຍາຍາມສະກັດກັ້ນການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອ Ebola ກໍ່ຕາມ, ແຕ່ຜົນງານທີ່ໄດ້ຮັບບໍ່ທັນເທົ່າທີ່ຄວນເທື່ອ.
ເດືອນ 3/2014, ກໍລະນີຕິດເຊື້ອທຳອິດຖືກຄົ້ນເຫັນແມ່ນຢູ່ ກີເນຍ (Guinea). ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ບັນດາປະເທດອາຟະລິກາຕາເວັນຕົກຄື ໄລເບເຣຍ (Liberia), ເຊຍຣາລອນ (Sierra Leone) ແລະ ໄນຈີເຣຍ(Nigeria) ກໍ່ພົບເຫັນຜູ້ຕິດເຊື້ອດັ່ງກ່າວ. ສະເພາະ ໄລເບເຣຍ (Liberia)ແມ່ນປະເທດທີ່ມີຜູ້ເສຍຊີວິດຍ້ອນຕິດເຊື້ອ Ebola ຫຼາຍກວ່າໝູ່, ກວມເອົາກວ່າ 50%. ບໍ່ພຽງແຕ່ແຜ່ລະບາດຢູ່ອາຟະລິກາຕາເວັນຕົກເທົ່ານັ້ນ, ພະຍາດ Ebola ຍັງປະກົດຢູ່ປະເທດ ແອດສະປາຍ, ອັງກິດ, ອາເມລິກາ ອີກດ້ວຍ. ອົງການອະນາໄມໂລກ (WHO) ຄາດຄະເນວ່າ, ຮອດເດືອນ 11, ຈະມີຜູ້ຕິດເຊື້ອ Ebola ປະມານ 20.000 ຄົນ. ອັດຕາຜູ້ເສຍຊີວິດຍ້ອນພະຍາດນີ້ອາດຈະຂຶ້ນເຖິງ 90%.
ໂລກພະຍາດ Ebola ກະທົບເຖິງປະຊາຊົນທຸກຊັ້ນຄົນຢູ່ປະເທດຕ່າງໆ
ພາຍຫຼັງ 7 ເດືອນທີ່ຄົ້ນພົບພະຍາດນີ້, ທ່ານຮອງເລຂາທິການໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດ Jan Eliasson ຕ້ອງຍອມຮັບວ່າ, ພະຍາດ Ebola ໄດ້ສົ່ງຜົນຮ້າຍເຖິງຄວາມກ້າວໜ້າພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ ແລະ ບໍ່ມີປະເທດ, ອົງການຈັດຕັ້ງໃດໜຶ່ງສາມາດແກ້ໄຂພະຍາດນີ້ດ້ວຍຕົນເອງໄດ້.
ກ່ຽວກັບທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ທະນາຄານໂລກຄາດຄະເນວ່າ, ພະຍາດ Ebola ສາມາດກໍ່ຜົນຮ້າຍໃຫ້ເຂດອາຟະລິກາ ຕາເວັນຕົກເຖິງກວ່າ 30 ຕື້ USD ໃນ 2 ປີຈະມາເຖິງ. ຢູ່ ເຊຍຣາລອນ (Sierra Leone), ລັດຖະບານປະເທດນີ້ໃຫ້ຮູ້ວ່າ, ຖ້າຫາກພະຍາດ Ebola ຍັງຜັນແປໄປຄືໃນປະຈຸບັນ, ຄວາມເສຍຫາຍທາງດ້ານເສດຖະກິດໃນປີ 2015 ອາດຈະເທົ່າກັບ 8,9% GDP. ການກະທົບຂອງ Ebola ເຮັດໃຫ້ງົບປະມານແຫ່ງຊາດຂອງປະເທດນີ້ຖືກຂາດດຸນ ແລະ ບັນດາກອງເງິນລົງທຶນໄດ້ຫັນທິດອອກຈາກປະເທດນີ້ . ຢູ່ ໄລເບເລຍ(Liberia), ກອງທຶນເງິນຕາສາກົນ IMF ຖືກຫຼຸດລະດັບເຕີບໂຕ GDP ຈາກ 5.9% ໃນປີ 2014 ລົງເຫຼືອພຽງ 2,5%.
ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວດ້ານການຄ້າກໍ່ຖືກຊຸດໂຊມ, ເມື່ອບັນດາປະເທດບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງຂອງບັນດາປະເທດຖືກຜົນສະທ້ອນຢ່າງໜັກໜ່ວງທີ່ສຸດຈາກພະຍາດ Ebola, ຕ້ອງປິດຊາຍແດນ, ເພື່ອແນໃສ່ສະກັດກັ້ນການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອ Ebola. ນີ້ແມ່ນສາຍເຫດທີ່ພາໃຫ້ລາຄາສິນຄ້າທີ່ຈຳເປັນຢູ່ບັນດາປະເທດທີ່ຖືກຜົນສະທ້ອນຈາກ Ebola ເພີ່ມຂຶ້ນແຕ່ 10-15%.
ການສົ່ງເສີມສຸຂະພາບໃຫ້ຄົນເຈັບຕິດເຊື້ອ Ebola ຍ້ອນວິຕົກກັງວົນຕໍ່ພະຍາດ Ebola, ລັດຖະບານອິນເດຍ ໄດ້ຕົກລົງຈະບໍ່ຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມສຸດຍອດເວທີປາໄສອີນເດຍ - ອາຟະລິກາ ເຊິ່ງຄາດວ່າຈະຈັດຕັ້ງໃນວັນທີ 4/12, ຢູ່ ນິວເດລີ.
ໜຶ່ງໃນບັນດາຜົນກະທົບໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ສຸດທີ່ມີຕໍ່ບັນດາປະເທດພວມຖືກຜົນສະທ້ອນຈາກພະຍາດ Ebola ແມ່ນຕະຫຼາດຄົນງານ. ຂະແໜງອຸດສາຫະກຳຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ຕົ້ນຕໍຂອງ Sierra Leone ແລະ Liberia ອີງໃສ່ຄົນງານຫັດຖະກຳເປັນຕົ້ນ ແຕ່ວ່າໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້, ກຳມະກອນຫຼາຍຄົນອາດຈະບໍ່ໄປເຮັດວຽກ, ຍ້ອນວິຕົກກັງວົນຖືກຕິດເຊື້ອ Ebola.
ປະຈຸບັນ, ເມື່ອບັນດາກໍລະນີຕິດເຊື້ອ Ebola ໄດ້ປະກົດຂຶ້ນຢູ່ ອາເມລິກາ ກໍ່ຄື ປອດຕູຍການ, ອັງກິດແລ້ວ ຜົນຮ້າຍແຮງດ້ານເສດຖະກິດ ໂດຍເຊື້ອ Ebola ກໍ່ຂຶ້ນບໍ່ພຽງແຕ່ກະທົບເຖິງ ອາບຟຣີກາ ຕາເວັນຕົກ ເທົ່ານັ້ນ, ຊ້ຳບໍ່ໜຳ, ທີ່ກອງປະຊຸມປະຈຳປີຖືກຈັດຂຶ້ນໃນອາທິດຜ່ານມາຂອງ 2 ອົງການເສດຖະກິດໃຫຍ່ໃນໂລກ ແມ່ນກອງທຶນເງິນຕາສາກົນ (IMF) ແລະ ທະນາຄານໂລກ (WB), ເລື່ອງສະກັດກັ້ນພະຍາດ Ebola ພັດແມ່ນໜຶ່ງໃນສອງຫົວຂໍ້ຕົ້ນຕໍທີ່ຖືກເຕື້ອງເຖິງໃນກອງປະຊຸມນີ້.
ຕ້ອງມີການຮ່ວມມືໃນທົ່ວໂລກເພື່ອສະກັດກັ້ນການແຜ່ລະບາດຂອງEbola
ຕໍ່ໜ້າສະພາບບໍ່ທັນມີວັກຊິນກັນພະຍາດ, ບໍ່ທັນມີວິທີປິນປົ່ວທີ່ມີປະສິດທິຜົນນັ້ນ, ຜູ້ທີ່ຖືກຕິດພະຍາດດ້ວຍອັດຕາຜູ້ເສຍຊີວິດຂຶ້ນເຖິງ 90%, ຜູ້ນຳໜ້າຄະນະປະຕິບັດງານຂອງ ສປຊ ຮັບມືດ່ວນກັບພະຍາດ Ebola, ທ່ານ Anthony Banbury, ຍອມຮັບວ່າ: ມະນຸດພວມຮັບມືກັບເຊື້ອອັນຕະລາຍນີ້. ໃນສະພາບການນັ້ນ, ສປຊ ຄາດຄະເນວ່າ: ຈະຕ້ອງມີລາຍຈ່າຍປະມານ 1 ຕື້ USD ເພື່ອຮັບມືກັບພະຍາດ Ebola. ທ່ານປະທານສະມັດຊາໃຫຍ່ ສປຊ Sam Kutesa ຢັ້ງຢືນວ່າ: ບັນດາປະເທດສະມາຊິກຕ້ອງມານະພະຍາຍາມທົບ 2 ເທົ່າຜ່ານບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາດ້ານການເງິນເພື່ອປະເຊີນໜ້າກັບພະຍາດອັນຕະລາຍທີ່ບໍ່ ເຄີຍມີມາກ່ອນ.
ແຕ່ລະປະເທດໃນໂລກ, ກໍ່ຮີບເຮັ່ງດຳເນີນບັນດາມາດຕະການປ້ອງກັນຕ້ານ ພະຍາດພາຍຫຼັງ ສປຊ ກ່າວເຕືອນ Ebola ນັບມື້ນັບຜັນແປໄປຢ່າງສັບສົນກ່ວາອີກ. ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ອົງການອະນາໄມຂອງສະຫະພາບເອີລົບ ຈະຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມໃນວັນທີ 16/10 ເພື່ອປຶກສາຫາລືມາດຕະການຮັບມືກັບພະຍາດນີ້. ວັນທີ 13/10, ອົງການອະນາໄມໂລກ ໄດ້ຊຸກຍູ້ບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກ ແລະ ປາຊີຝິກ ເພີ່ມທະວີບັນດາມາດຕະການປົກປ້ອງປະຊາຊົນຕໍ່ໜ້າພະຍາດ Ebola. ຢູ່ຫວຽດນາມ, ເພື່ອຮັບມືກັບພະຍາດ Ebola, ກະຊວງສາທາລະນະສຸກໄດ້ສ້າງແຜນການປ້ອງກັນ ແລະ ຕ້ານພະຍາດ Ebola ບໍ່ໃຫ້ແຜ່ລະບາດເຂົ້າຫວຽດນາມ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍການເຝິກຊ້ອມຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ, ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ. ອົງການອະນາໄມໂລກ ແລະ ສູນປ້ອງກັນ, ຕ້ານ, ຄວບຄຸມພະຍາດ ອາເມລິກາ ໄດ້ເປີດສະຫຼອງຫ້ອງການເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຮີບດ່ວນໃນການປ້ອງກັນ ແລະ ຕ້ານພະຍາດນີ້ຢູ່ຫວຽດນາມ.
ພ້ອມກັບຄຳໝັ້ນສັນຍາດ້ານການເງິນແລ້ວ, ຫຼາຍປະເທດໄດ້ດຳເນີນການຄົ້ນຄ້ວາ, ປຸງແຕ່ງວັກຊິນເພື່ອກັນພະຍາດ Ebola. ທ່ານລັດຖະມົນຕີກະຊວງສາທາລະນະສຸກລັດເຊຍ VeroniKa Skvortsova ໃຫ້ຮູ້ວ່າ, ໃນ 6 ເດືອນຕໍ່ໜ້າ, ລັດເຊຍຄາດວ່າຈະຜະລິດວັກຊິນກັນ Ebola 3 ປະເພດ. ໃນຂະນະນັ້ນ, ລັດຖະບານ ການາດາ ກໍ່ປະກາດວ່າ, ໃນວັນທີ 13/10 ເລີ່ມໃຊ້ທົດລອງວັກຊິນກັນ Ebola ໃນຄົນ. ຜົນການທົດລອງອາດຈະຖືກຍົກອອກໃນເດືອນ 12 ຈະມາເຖິງ.
ທ່ານປະທານສະມັດຊາໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດ Sam Kutesa ກໍ່ຢືນຢັນວ່າປະຊາຄົມໂລກຕ້ອງຮ່ວມແຮງຮ່ວມໃຈເພື່ອຊອກຫາບັນດາມາດຕະການທີ່ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ແນໃສ່ສະກັດກັ້ນການແຜ່ລະບາດຂອງໂລກພະຍາດ Ebola. ນີ້ແມ່ນໜ້າທີ່ບໍ່ງ່າຍດາຍ, ພິເສດແມ່ນໃນສະພາບທີ່ມະນຸດພວມຮັບມືກັບເຊື້ອທີ່ອັນຕະລາຍນີ້.